Şikayetler 2-3 haftadan uzun sürerse… Halk ortasında verem olarak bilinen tüberküloz hastalığına yol açan bakteriler, beşerden beşere hava …
Halk ortasında verem olarak bilinen tüberküloz hastalığına yol açan bakteriler, beşerden beşere hava yoluyla bulaşıyor. Öksürme ve hapşırmayla ortama yayılan “mycobacterium tuberculosis” ismi verilen basil (bakteri türü), solunum yoluyla alındığında, başta akciğerler olmak üzere tüm organları tutabiliyor.
Tüberküloz hastalığının en sık görülen belirtilerini “2-3 haftadan uzun süren öksürük, ateş yüksekliği, gece terlemesi, iştahsızlık, kilo kaybı, yorgunluk, halsizlik, balgam çıkarma, kan tükürme, nefes darlığı, göğüs ve sırt ağrısı” olarak sıralayan Dr. Gülseren Sağcan, “Bu çeşit şikayetleri yaşayan herkesin en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmaları hem tedaviye başlanması hem de hastalığın yayılmasının önlenmesi açısından değer taşıyor.
Tanısı konulmamış tüberküloz hastaları en değerli bulaş kaynağı oldukları için bu hastalıktan korunmada en tesirli formül, bulaştırıcı olan olgulara süratle teşhis konulup tedavinin başlanmasıdır” diyor.
Yıllık teşhis sayısı 12 bin 46
Türkiye genelinde tüberküloz görülme sıklığı azalsa da, bu hastalık dünya genelinde enfeksiyon nedenli ölümlerin başında geliyor. Tüberküloz Daire Başkanlığı tarafından paylaşılan son bilgilere nazaran; 2017 yılında Türkiye’de teşhis alan hasta sayısının 12 bin 46 kişi olduğunu belirten Dr. Gülseren Sağcan, “Ülkemizde son 10 yılda hastalık sıklığında yıllık ortalama yüzde 5 oranında azalma görülüyor. Buna rağmen dünya genelinde her yıl yaklaşık 10 milyon şahsa tüberküloz tanısı konuyor.
Bu hastaların 5.8 milyonunu erkekler, 3.2 milyonunu bayanlar ve bir milyonunu da çocuklar oluşturuyor. Ne yazık ki 1.2 milyon kişi de bu hastalık nedeniyle hayatını kaybediyor. Yaklaşık 1.7 milyon kişi ise tüberküloz basili bulaşması sonucu hastalık riski taşıyor” diye konuşuyor.
İlaç tedavisi uygulanıyor
Tüberkülozda teşhisin akabinde hastalara 6 ay mühletle tertipli ilaç tedavisi uygulandığını anlatan Dr. Gülseren Sağcan, şöyle devam ediyor: “Genellikle tedaviye başlandıktan 2-3 hafta sonra bulaştırıcılık ortadan kalkıyor. Lakin ilaçlar tertipli olarak kullanılmazsa ilaç direnci gelişme riski oluyor. İlaç direnci geliştiğinde ise tedavi mühleti 2 yıla kadar uzayabiliyor. Bu nedenle teşhis alan hastaların ilaçlarını tertipli kullanmaları epey önemlidir“
Korunmak için bunları yapın!
Tüberkülozdan korunmak için yapılması gerekenler aslında bugünlerde Covid-19 nedeniyle sıklıkla duyduğumuz önlemlere çok benziyor. Bilhassa risk kümesinde yer alan şahısların dikkatli olmaları gerektiğini belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gülseren Sağcan, alınabilecek tedbirleri şöyle sıralıyor:
Ellerin, su ve sabunla en az 20 saniye müddetle sık sık yıkanması, istikrarlı, nizamlı beslenmek, kâfi ve kaliteli uyumak, sigara içmemek, bulunulan ortamları sık sık havalandırılmak.
Hastanın bulunduğu ortamın güneş görmesi de kıymetli. Güneşten yayılan ultraviyole ışınlarının havadaki tüberküloz basillerini öldürdüğünü kaydeden Dr. Gülseren Sağcan, kelamlarını “Bir öbür korunma formülü ise BCG aşısı olup, bu aşı ülkemizde hala uygulanıyor. Aşıyla tüberkülozun ağır ve ölümcül formlarının oluşmasına karşı korunma sağlanıyor. Tüberkülozdan korunmada verilen gözetici ilaç tedavisi; tüberküloz hastası ile tıpkı konutta yaşayanlara, tüberküloz basili bulaşanlara ve bağışıklık sistemi baskılanmış bireylere tüberküloz hastası olmamaları için uygulanıyor” diye tamamlıyor.