Bütçenin kara deliği 783 milyar büyür

İktidar savurgan harcamalarını kısıp kamuda tasarrufa gideceğini tez ederken, devletin bu yıl öngörülenden 1 trilyon 152 milyar lira daha fazla harcama yapacağı ve bütçe açığının 783 milyar lira artacağı hesaplandı. Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) bütçe tahlilinde, ek önlem alınmaması durumunda yıl sonunda bütçe açığının 783.8 milyar TL’nin üzerine çıkabileceği ve 2024 yılı bütçe açığının ulusal gelire oranının yüzde 6.4’ten yüzde 8.3’e yükselebileceği uyarısı yapıldı.

12 TRİLYONU AŞABİLİR

Analizde bütçede ek büyüyen kara deliğin kapatılabilmesi için ya alternatif önlemlerin alınması ya da 1 trilyon 328 milyar lira öngörülen net borçlanmanın artırılması gerektiği bildirildi. TEPAV raporuna nazaran, tedbir alınmaması halinde yıl sonunda 11 trilyon 89 milyar lira olması beklenen bütçe harcamaları 12 trilyon 241 milyar liraya çıkacak. Bu, iktidarın bütçe yoluyla öngörülenden 1 trilyon 152 milyar lira daha fazla harcama yapacağını işaret ediyor. Raporda harcamalardaki artışın kıymetli bir kısmının seçim ile EYT ödemelerinden kaynaklandığına işaret edildi.

KDV’DE YÜZDE 215 ARTIŞ

TEPAV hesaplamalarına nazaran iktidar bu yıl öngörülenden 340 milyar lira daha fazla vergi toplayıp toplam vergi gelirlerini 7 trilyon 748 milyara çıkaracak. Vergi dışı gelirlerle birlikte toplam bütçe gelirlerinde 369 milyar lira artacak. Bu sayede ek bütçe açığı, 1 trilyon 152 milyarlık ek harcamaya karşın 783 milyar lira olacak. TEPAV, KDV tahsilatının yılın birinci 3 ayında yüzde 215 arttığını, bunun da hissedilen enflasyonun kıymetli bir ispatı olduğunu bildirdi.

Merkez’den 52.5 milyar dolar gitti

TEPAV, Kur Muhafazalı Mevduat’ın maliyetinin ‘görev zararı’ olarak bütçeye yazılması yerine Merkez Bankası’na yüklenmesi yüzünden 818.2 milyar liralık devasa zararın oluştuğunu, likidite genişlemesinin tesiriyle de kurların artmasına ve enflasyonun yükselmesine neden olduğunu bildirdi. Raporda, 2004-2023 yılları ortasındaki 20 yıllık devirde Merkez Bankası’nın Hazine’ye kâr hissesi ve ihtiyat akçesi olarak toplam 303.7 milyar lira gönderdiğini belirtildi. TEPAV, bu fiyatın 52 milyar 665 milyon dolara (bugünkü kurla yaklaşık 1.7 trilyon TL) karşılık geldiğine dikkat çekti.