Büyük rahatlama: Anlaşma dünyaya umut oldu

Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) ortasında imzalanan “Tahıl ve Yiyecek Hususlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi” ile birlikte, Ukrayna’nın, Karadeniz limanlarında bulunan yaklaşık 20 milyon ton tahılın dünyaya sevkinin önü açılması planlandı. Rusya’nın Ukrayna’ya askeri harekâtının başladığı 24 Şubat tarihinden bu yana ülkeden çıkış yapamayan tahıl yüklü gemiler nedeniyle global besin krizi gündeme gelirken, Türkiye’nin aktif gayretleriyle imzalanan mutabakat dünyada takdirle karşılandı. Dünya basınının mutabakata ait öne çıkan kimi değerlendirmeleri şu halde:

Wall Street Journal (ABD): Muahede, Türkiye ile BM’nin aylarca süren diplomasisinin bir eseri. Savaşın besin kıtlığı nedeniyle 10 milyonlarca insanı açlığa sürüklemesinin akabinde, Ukrayna limanlarındaki tahıl stoklarının dünyaya iletilmesine dair umutları artırdı. Sayın Erdoğan, bu savaşta Türkiye için tarafsız bir arabulucu konumu arıyor. İnatçı bir diplomasi kullanarak, dünyada kendi tesirini ve Türkiye’nin çıkarlarını da geliştiriyor.

New York Times (ABD): Ukrayna ve Rusya, global besin krizinin kötüleşmesine yol açan Ukrayna limanlarına yönelik ablukanın kalkması için anlaştı. Bu iki ülke ortasında savaş başladığından beri imzalanan en değerli mutabakat. Üst seviye BM yetkilileri, birinci sevkıyatın Odesa ve komşu limanlardan birkaç haftada yapılabileceğini, her ay dünya piyasalarına 5 milyon ton Ukrayna besini ulaştırabileceğini söylüyor. Çığır açan muahede, BM ve Türkiye’nin aracılığıyla gerçekleşti.

Washington Post (ABD): Rusya ve Ukrayna, tahıl konusunda anlaştı. Mutabakatlar BM Genel Sekreteri Guterres’in Ukrayna ve Rusya önderleri ile nisan ayında yaptığı görüşmelerin meyvesi. Türkiye, mutabakatta faal bir arabuluculuk rolü üstlendi.

Guardian (İngiltere): İstanbul’da atılan imzalar, global besin krizini önleyebilir. Kiev’de Rusya’nın niyetiyle ilgili derin bir kuşku var. Lakin Ukrayna başkanı Zelenski’nin danışmanı Mihaylo Podolyak, muahedenin uygulanmasında BM ve Türkiye’ye güvendiklerini söyledi. Ankara’daki yetkililere nazaran, ayrıntılar Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya başkanı Putin, Tahran’da buluştuktan sonra netleşti.