DOLAR
34,5202
EURO
36,1376
ALTIN
2.963,23
BIST
9.367,77
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Parçalı Bulutlu
17°C
İstanbul
17°C
Parçalı Bulutlu
Cuma Yağmurlu
19°C
Cumartesi Az Bulutlu
9°C
Pazar Çok Bulutlu
10°C
Pazartesi Parçalı Bulutlu
10°C

Cari Açık Finansmanında Net Yanılgı Noksan Aranıyor: Kaynağı Muhakkak Olmayan Para Nereden Geliyor?

Cari açık Türkiye’nin en değerli meselelerinde biri. Pekala nedir bu cari açık? Kısaca bütçe üzere düşünürsek, makro boyutta yani ülke boyutunda …

Cari Açık Finansmanında Net Yanılgı Noksan Aranıyor: Kaynağı Muhakkak Olmayan Para Nereden Geliyor?
12/10/2022 19:54
47
A+
A-
Cari açık Türkiye’nin en değerli meselelerinde biri. Pekala nedir bu cari açık? Kısaca bütçe üzere düşünürsek, makro boyutta yani ülke boyutunda aldığınız verdiğinize denk mi bakıyorsunuz. Değilse cari açık, fazlaysa cari fazla veriyorsunuz. Türkiye İktisat Modeli’nin temelinde bilindiği üzere, üreterek cari fazla vermek ve böylece enflasyonu düşürmek, refahı sağlamak, büyümek var. Lakin modelin başında bu yana cari açık rekor kırıyor. Bu bilginin resmi ismi ‘ödemeler dengesi’ olduğundan, açık devamlı surette artarken ödemelerde istikrar kurulamıyor üzere de görülebilir. Bir de muhasebesel bilgilerde bulunan şimdi tam yerini bulmamış açık ya da fazla kısmı var ki denkliğin sağlanması için ‘net yanılgı noksan’ diye bir yerde tutuluyor. Dediğimiz üzere bunlar şimdi yerini bulmamış gelir ya da masraflar lakin bir müddettir o kadar arttılar ki yeri neresi herkes merak ediyor. İşin uzmanları bile!

“Son vakitlerde övüne övüne sıcak paradan kurtulduğumuz söyleniyor ya.”

s aa2659bd2ce6c9ecfe056768265d9b61eaeb8aa1

Dünya’da Alaattin Aktaş, cari açık datalarına değinerek, 40 milyar dolar seviyesindeki açığın 8 ayda 11 milyar dolar ‘görünür’ halde finanse edildiğini belirtiyor ve ekliyor: ”Finanse edilemediği sürece esasen açık verilemez.” 

Görünmeyen finansmanda ise yani muhasebesel tabirle ‘net kusur ve noksan’ kaleminde 8 ayda 28,3 milyar dolar için rekor seviyeye değinerek, sıcak para girişini şöyle anlatıyor:

Son vakitlerde övüne övüne sıcak paradan kurtulduğumuz söyleniyor ya. Aslında tam karşıtı olsaydı da keşke o sıcak paradan kurtulmasaydık! Şu an rezervimiz 22 milyar dolar daha üstteydi. 

“Sakın yabancı aslında gelmediği için biz kendimizi teselli etmenin yolunu bu türlü bulmuş olmayalım!”

s 985e5003cf8223c268a58984b11ef2a6f23e4570

Aktaş bu yıl sonunda cari açığın 55-60 milyar dolar ortasında tutulmasını talih sayarken, açığın da olmazsa olmaz kaidesini finanse edebilmek olarak değerlendirirken, kaynağı şöyle sorguluyor: 

‘Kaynağı meçhul para olarak’ tanımlanan net yanılgı ve noksanla mı bu finansman sağlanacak, diğer türlü kaynak mı bulacağız?

Cari açık bir mühlet daha bu türlü kalacak!

s 8927cdb35cc651e9f0f618a23c839f52eecbae40

Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu da, 40 milyar dolara yakın cari açık ile Ağustos’ta görülen yaklaşık 14,2 milyar dolarlık finansman girişi, net kusur noksandaki 28,3 milyar dolarlık giriş ve 25,5 milyar dolar açığı hesaplayarak ortadaki fark olan 2,9 milyar doların da rezervlere artış olarak yansıdığını vurguluyor. Aslanoğlu, cari açığın çok yüksek olduğunu ve bir müddet daha bu türlü kalmaya devam edeceğini belirtiyor. 

Finansmandaki açığın büyük oranda öngörülmesinin sıkıntı olan net kusur ve noksan kalemiyle kapatılmaya çalışıldığını hatırlatarak, bunların bir ‘sonuç’ olduğunu açıklıyor. 

Ekonomi politikalarının cari açık ve finansman belirsizliğinde gücünün de altını çiziyor.

Cari açık, net kusur noksanla finanse edilmeye devam edecek.

s d89d20dd381acf3963039d5f49ba567e23341b27

Ekonomist Güldem Atabay, Youtube’da Sıkıntı İktisat’ta son 4 yılın doruğuna çıkan cari açık ve daima artış eğiliminde olan net kusur noksan kalemini anlatırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı kredi kampanyasına da değiniyor. 

Yıl sonunda cari açık için tıpkı halde 55-60 milyar dolar büyüklüğünü söylem eden Atabay, bunun da %70 oranında net yanılgı noksan kalemiyle finanse edileceğini belirtiyor. Seçim iktisadıyla yapılan atakların iktidar tarafında karşılık bulmayabileceğine de değinirken, Fed’in faiz artışlarından da bahsediyor.

Güldem Atabay’ın değerlendirmesini izlemek isterseniz burada 👇Peki ya toplumsal medyada ekonomistler nasıl yorumluyor?

Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, cari açık verisi sonrası net kusur noksana şu formda değiniyor.

s 6b976400e79a29817a2c7c705ecb98157346b009

👇

s 69c7f405b1c1670f0d0d64eb8c2b589a0e7f6fab

Ancak sonrasında Kara, duruma bir açıklama getiriyor.

s b2f541c2e4d97f5062ef450af7fe7d639a2fa9b4

👇

s af83248968197b10526e35d8f09801a588149fb8

Prof. Dr. Yakup Küçükkale de bu derece yüksek bir oranın muhasebe sistemindeki isminde değinerek, “hata” olmayacağını iletiyor.

s 8dc41da6c66258790aeae116ee849dee29c873d5

Küçükkale’ye ünlü finans hesabı e507’den sistem çıkışlarına dair tarihi bir hatırlatma da geliyor.

s e16f1f685d7f3aec6e1e0ffcd6408ff84af7c04a
ETİKETLER:
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.