Çatalhöyük’te 8 bin 500 yıllık mermer heykelcik bulundu

KONYA (AA) – Konya‘nın Çumra ilçesinde, Anadolu’da birinci kentleşme modellerinden olan ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Çatalhöyük‘teki kazıların 29. döneminde, 8 bin 500 yıllık mermer heykelcik bulundu.

Ekseriyetle bayan figürünün ön plana çıktığı 9 bin yıllık Çatalhöyük Neolitik Kenti’nde cinsiyeti belirli olmayan, 5 santimetre uzunluğunda, geriye yaslanmış insan figürlü prizmatik formlu heykelcik, hafriyat grubunu heyecanlandırdı.

En son 2016’daki hafriyatlarda güney höyüğünde mermer bayan heykelcikleri bulunduğunu anlatan Türkcan, şöyle konuştu:

“Bunlar bilinse de alışılmış her vakit çıkmıyor Çatalhöyük’ten. Bu sene ‘Kuzey Teras’ ismi verilen yeni açtığımız büyük bir alan oldu. Bu alanda yapılan hafriyatlarda, içi molozla doldurulmuş ve tabanında yanık izleri besbelli olan ‘Mekan 66’nın içinde yeniden depo olarak kullanılan kısımları kazarken, bir sıvalı duvarın tabanında sürpriz olarak mermerden bir insan heykelciği ele geçti. Hatta bu, bir obsidyen ok ucu ve tam olarak anlayamadığımız, kireçten yapılmış bir topağın yanına yerleştirilmiş biçimde bulundu. Öteki gibisi buluntular üzere, tekrar terk edilen, gömülen yapılarda adak biçiminde bir obsidyen aletle bulunma biçimini tekrar eden bir örnek olduğunu söyleyebiliriz.”

Türkcan, bu mermer heykelciğin, örneğine pek rastlanmayan bir modül olduğunu vurguladı.

Heykelcikte rastgele bir cinsiyet belirtisi olmadığını lisana getiren Türkcan, şunları kaydetti:

“Bu örneğimiz, benzerleri geçmişte hafriyatlarda ele geçen, erkek olarak tanımlanmış, geriye yanlışsız yavaşça yaslanan ve bir hayvan üzerinde düşünülen heykelcikleri anımsatmaktadır. Çatalhöyük dendiğinde daima bayan temsilinin olduğu, bayan rahmetiyle ilişkilendirilen bir merkez olduğu düşünülmektedir. Bir yandan da sakallı, sakalları olmasa bile erkek olduklarını gördüğümüz örnekler vardı.

Bu yılın buluntusu olan mermer heykelciğimizin başının biçimlendirme ögeleri, klasik Çatalhöyük’tekilerden biraz farklı. Başının, uzatılmış ve tekrar gövdesinin uzantısında üçgen bir başla betimlendiği görülüyor. Heykelcikte boyun kısmında, keski izlerinin bile göze çarptığı çok ince sürece ayrıntıları görünüyor.”

“Çatalhöyük, daha da büyük sürprizlere açık”

Türkcan, buluntuların Türk arkeologlardan oluşan alan takımı tarafından gün yüzüne çıkarıldığını hatırlatarak, “Biz daha çok bilimsel bulgular için çalıştığımızı düşünsek de arkeolojinin hoşluğu bu, bazen sürprizlerle karşılaşabiliyorsunuz. Çatalhöyük’te daha da büyük sürprizlere açıksınız. O yüzden bu cins özel buluntular bizi kesinlikle daha fazla motive ediyor.” sözlerini kullandı.

AA / Zehra Melek Çat – Son Dakika Haberleri