Cevher Dudayev kimdir? Cevher Dudayev askeri ve siyasi kariyeri..

Stratejik Hava Kuvvetleri’nde tümen kumandanı olarak atanan birinci müslüman, Çeçen asıllı, Cevher Dudayev, Rus Ordusu’nun şaibeli bir atağında hayatını kaybetmişti. 1987-1990 periyodunda Sovyetler Birliği generali olan Cevher Dudayev kimdir? Cevher Dudayev askeri ve siyasi mesleği..

CEVHER DUDAYEV KİMDİR?

Cevher Musayeviç Dudayev (Çeçence: ????? ????-????? ??????, Dudin Musa-khant Dzoxar; Rusça: ?????´? ????´???? ????´??; 15 Şubat 1944 – 21 Nisan 1996), Sovyet Hava Kuvvetleri generali olmuş Çeçen başkan. 1991’den 1996’daki vefatına kadar Kuzey Kafkasya’da ayrılık bir bölge olan Çeçen İçkerya Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanlığını yapmıştı.

Cevher Dudayev 15 Şubat 1944’te Çeçenistan’ın Yelhoroy Köyü’nde Musa ve Rabia Dudayev çiftinin 13. evladı olarak dünyaya geldi. 27 Şubat 1944’te şimdi kundaktayken Kazakistan’a gönderildi. 1957’deki geri dönüşüne kadar da Çimkent kentinde yaşadı.

CEVHER DUDAYEV ASKERİ MESLEĞİ

Orta okulu eğitimini Sibirya’da tamamladı ve Tambov Hava Harp Okulu’na girdi. 1966 yılında Uzun Ara Uçak Pilotluğu ve Mühendisliği Okulu’nu, devamında da Gagarin Hava Harp Akademisi’ni bitiren Dudayev, 1. Sınıf pilot ve mühendis unvanını kazandı.

SSCB hükûmeti tarafından kendisine 12 madalya verildi. Tümgeneralliğe terfi etti. Stratejik Hava Kuvvetleri’nde tümen kumandanı olarak atanan birinci müslüman oldu.

1989’da Estonya’da stratejik hava kuvvetleri filoları komutanlığında vazife yaparken Baltık Ülkeleri’nde başlayan bağımsızlık hareketlerinin kuvvet kullanılarak bastırılması için Moskova’dan buyruk aldı fakat bu buyruğu yerine getirmedi. Moskova bu itaatsizliği üzerine Dudayev’i ceza olarak askerî birliği ile birlikte Grozni’ye sürgüne gönderdi. Dudayev, ordudaki misyonundan 1990 yılının Mayıs ayında istifa etti.

CEVHER DUDAYEV SİYASİ MESLEĞİ

Kasım 1990’da toplanan Çeçen Halkı Ulusal Kongresi’ne davet edildi ve sonradan “Çeçen Ulusal Kongresi” ismini alan bu halk meclisinin icra heyeti başkanlığına seçildi.

19-21 Ağustos 1991’de Gorbaçov’a karşı başarısız darbe teşebbüsü sırasında darbecilerin karşısında yer aldı. Sonrasında, darbecilerle işbirliği yapan Çeçen-İnguş Cumhuriyeti hükûmetini düşürmek için başlatılan halk hareketinin başına geçti. 27 Ekim 1991’de yapılan seçimlerde %85 oranında oy alarak Çeçenistan Cumhurbaşkanlığı’na seçildi.

Cevher Dudayev, Rusya’nın 11 Aralık 1994 tarihinde Çeçenistan’a karşı başlattığı askerî harekâta karşı cihat ilan etti, Dudayev’in liderliğindeki Çeçen halkı, iki yıla yakın bir müddet devam edecek çatışmalara başladı.

Cevher Dudayev, 21 Nisan 1996’da Rus bir senatörle telefonda görüşürken telefon sinyalinden pozisyonu tespit edildi ve lazer güdümlü savaş uçağı füzesiyle öldürüldü. Vefatının akabinde Rus asıllı eşi Alla Dudayeva, Cahar Dudayev’in gayretini anlatan “Milyon Birinci” isimli kitabını yazdı. Kitap, Türkçeye de çevrildi.Kitap, ismini Reuters ile yaptığı röportajda söylediği, “Çeçenlerin bir milyon generali var, ben milyon birinciyim kelamından almıştı.

Gündem