Çin için küçük insanlık için büyük adım! “Çang’ı 6” keşif aracı Ay yörüngesine girdi

Çin’in Ay’ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamak üzere 3 Mayıs’ta uzaya gönderdiği “Çang’ı 6” keşif aracının yörüngeye girdiği bildirildi. Çin Ulusal Uzay Yönetiminden yapılan açıklamaya nazaran, keşif aracı, Ay’a yaklaşırken yaptığı fren hareketini tamamlayarak Ay yörüngesine konumlandı.

Fren hareketi, keşif aracının suratını yavaşlatarak Ay’ın kütle çekimine girmesini ve etrafında dönmeye başlamasını sağladı. “Çang’ı 6”, sonraki evrede, daha evvel yörüngeye yerleştirilen transfer uydusu “Çüeçiao-2″nin yardımıyla irtifa ve eğim ayarlamalarını gerçekleştirecek.

APOLLO ÇANAĞINA YUMUŞAK İNİŞ

İniş ve yükseltme aracı ile uydu ve dönüş mekiğinden oluşan keşif aracı, bileşenlerini ayırdıktan sonra Ay’ın Güney Kutbu-Aitken Çanağı içindeki bir krater olan Apollo Çanağı’na yumuşak iniş yapacak.

Ay’a indikten 48 saat sonra aracın sondası Ay yüzeyini kazarken, robotik kol, toprak ve kaya örneklerini toplamaya başlayacak. Örnekler, konteynerde mühürlendikten sonra yükseltme aracıyla yüzeyden yörüngedeki uyduya ve dönüş mekiğine taşınacak. Akabinde dönüş mekiği, örnekleri Dünya’ya götürecek.

AY’IN KARANLIK YÜZÜNDE NE VAR?

Dünya’nın etrafı ile kendi etrafındaki dönüş suratı eşit olduğundan Ay’ın daima tıpkı yüzü Dünya’ya dönük oluyor. Ay’ın Dünya’dan görünmeyen uzaktaki yüzüne “karanlık yüzü” ismi veriliyor.

“Karanlık” tabiri, ışık yokluğunu değil bu bölgenin Ay’ın yakındaki yüzüne nazaran daha az bilinmesini tabir ediyor.

İlk kere Sovyetler Birliği’nin “Luna” uydusu, 1959’da Ay’ın karanlık yüzünü fotoğraflamış, Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi de 1960’ta Ay’ın karanlık yüzünü anlatan ayrıntılı atlas yayınlamıştı.

ABD’nin 1968’deki beşerli ay seferi “Apollo 8” vazifesine katılan astronotlar, Ay’ın karanlık yüzünü şahsen gören birinci beşerler olmuştu.

İLK KERE ÇİN BAŞARMIŞTI

Çin mitolojisindeki Ay tanrıçası “Çang’ı”nın ismini taşıyan keşif vazifeleri, 2007 ve 2010 yıllarında Ay yörüngesine yollanan “Çang’ı 1” ve “Çang’ı 2” uydularıyla başlamıştı. Ay’ın haritalandırılmasının hedeflendiği keşif misyonları, yüzeye yumuşak iniş için hazırlık hedefi taşıyordu.

“Çang’ı 3” vazifesinde “Yütu (Yeşim Tavşanı)” ismi verilen gezgin keşif aracı, Aralık 2023’te Ay’ın yüzeyine indirilmişti.

Çin, “Çang’ı 4” vazifesinde “Yütu-2” gezgin keşif aracını Ocak 2019’da Ay’ın karanlık yüzüne indirerek unsur imza atmıştı.

“Çang’ı 5” misyonunda Çin, kaya ve toprak örnekleri toplamayı amaçlayan birinci keşif aracını Ay’a göndermişti. Keşif aracı, Kasım 2020’de fırlatıldıktan sonra topladığı 1,73 kilogram kaya ve toprak örneğiyle Aralık 2020’de Dünya’ya dönmüştü.

Çin, Ay’daki keşif faaliyetini gelecek yıllarda yeni misyonlarla sürdürmeyi planlıyor. Bu kapsamda “Çang’ı 6″nın akabinde, 2026’da Ay’ın güney kutbunda keşif yapmak üzere “Çang’ı 7” ve 2027’de doğal kaynak kapasitesini ve kullanılabilirliğini doğrulamak ve Ay yüzeyindeki uzay üssü inşası için testler yapmak üzere “Çang’ı 8” misyonları planlanıyor.

Uzak Doğu ülkesi, 2030’dan itibaren Ay’a beşerli seferler düzenlemeyi, Memleketler arası Ay Araştırma Üssü kurarak daha ileri keşif faaliyetlerine yer hazırlamayı hedefliyor.,

CHANG-E 6 YÖRÜNGEDE

Çin Ulusal Uzay Yönetimi (CNSA), Çin’in Chang’e-6 Ay keşif aracının Ay etrafındaki yörüngesine muvaffakiyetle girdiğini bildirdi.

İdareden Çarşamba günü yapılan açıklamaya nazaran Chang’e-6, Çarşamba sabahı Beijing saatiyle 10.12’de Ay yakınında frenleme prosedürünü muvaffakiyetle gerçekleştirdikten sonra Ay etrafındaki yörüngesine girdi.

Frenleme prosedürü, Chang’e-6 keşif aracının uçuşunda kilit değer taşıyan bir yörünge denetimi. Frenleme, Chang’e-6 keşif aracının rölâtif suratını Ay’ın kurtulma suratından daha düşük hale getiriyor. Araç böylelikle Ay’ın yerçekimi tesirine girip Ay’ın etrafında uçabiliyor.

Queqiao-2 röle uydusu tarafından desteklenen Chang’e-6 keşif aracı daha sonra Ay etrafındaki yörüngenin irtifa ve eğimini ayarlayarak, yörünge aracı-dönüş aracı kombinasyonu ile iniş aracı-çıkış aracı kombinasyonunun ayrılması sürecini gerçekleştirmek için uygun bir vakit belirleyecek.

Bunun akabinde, iniş aracı-çıkış aracı kombinasyonu Güney Kutbu-Aitken Havzası’na yumuşak iniş yapacak ve planlandığı üzere Ay’ın uzak tarafından örnek toplayıp ve Dünya’ya getirme vazifesini gerçekleştirecek.