Çocukları okulda salgından korumanın yolu aşıdan geçiyor

Çocukları salgının tesirlerinden koruyabilmek için genel Kovid-19 önlemlerine ek olarak, aşı hakkı tanınmış tüm bireylerin (çocukların aile fertleri, bakıcılar, öğretmenler, tüm okul vazifelileri vb.) aşı yaptırmış olması hayati kıymet taşımaktadır.

Delta varyantı nedeniyle haziran ayının ortasından bu yana Kovid-19 hadiselerinin artmaya devam ettiğini vurgulayan Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Manolya Kara, okul ortamlarında öğrencileri ve öğretmenleri hastalıktan koruyacak tekliflerde bulundu.

MASKE ÇOCUĞUN YÜZÜNE TAM OTURMALI

Çocukların, öğretmenlerin ve okul çalışanının tamamının okul ve servislerde bulundukları müddet boyunca maske takması gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Manolya Kara, “Okullarda bilhassa kapalı ortamlarda öğrencilerin, öğretmenlerin ve öteki okul çalışanlarının kalabalık kümeler oluşturması önlenmelidir. Okula giriş-çıkış saatleri, teneffüs ve yemek saatleri öbür sınıf öğrencileri ile temas riskini en aza indirecek formda planlanmalı, okulun fizikî kapasitesi ve öğrenci sayısı dikkate alınarak bir program oluşturulmalıdır. Öğrencilere maske kullanımı, el paklığı ve ortak eşyaların kullanımında hijyen kurallarına uyulması ile ilgili eğitim verilmeli, bu kurallara ahenk interaktif olarak öğretmenler tarafından kesinlikle denetlenmelidir.” diye konuştu.

Doç. Dr. Manolya Kara, çocuklarda maske kullanımı konusunda şu bilgileri paylaştı: “Dünya Sıhhat Örgütü sıkı dokunmuş, nefes alabilen kumaştan çoklu katmanlar içeren, burun teli olan ve parlak ışık kaynağına tutulduğunda ışığı engelleyebilen kumaş maskelerin kullanımını hastalık bulguları taşımayan, sağlıklı şahısların kullanması için önermektedir. Maske erişim problemi olmadığı hallerde, standardize tıbbi maskeler de birebir gayeyle kullanılabilir. Çocuklarda yüzlerine tam ahenk sağlayan (burun, ağız ve çeneyi tam kapatan, kenarlarında boşluk kalmayan) elastik iplerle ve bağlarla sabitlenmiş uygun boyutta maske kullanımı uygundur. Yüz siperlikleri, maskeye alternatif olmamakla birlikte, maskenin takılamadığı durumlarda (gelişimsel sıkıntıları yahut tıbbi nedenlere bağlı) kullanılması düşünülebilir. Öğrencilerin yakın temas gerektiren aktivitelerde bulunmasının zarurî olduğu şartlarda maske ile siperlik takılması gerekebilir.”

Çocuklarda maskelerin nemlendiğinde, fizikî olarak kirlendiğinde kesinlikle değiştirilmesi gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Manolya Kara, “Cerrahi maskelerin aktiflik müddeti 2-6 saat ortasında değişmektedir. Bu yüzden tüm gün okulda çeşitli bireylerle temas halinde bulunan öğrencilerin günlük 2-3 maske değiştirmesi gerekebilir.” dedi.

DEZENFEKTAN ÖĞRETMEN NEZARETİNDE KULLANILMALI

Çocukların spor yaparken ya da oyun alanlarında koşma, zıplama, top oynama üzere fizikî aktiviteler sırasında nefes alımı ile ilgili zahmet yaşamamaları için maske takmalarının önerilmediğini vurgulayan Doç. Dr. Manolya Kara, “Öğrenciler açık alanda, öbür çocuklardan en az 1,5 metre uzaklığın sağlandığı, kısıtlı sayıda çocuğun bir ortada oynadığı aktivitelerde maskelerini çıkarabilirler. Lakin sonrasında tekrar maske takmadan el hijyeninin sağlanmış olması önemlidir” açıklamasında bulundu.

Okulda çocuklarda el dezenfektanları, kolonya üzere eserlerin kullanımına da dikkat edilmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Manolya Kara, şunları söyledi: “El yıkamanın mümkün olmadığı şartlarda en az yüzde 60 alkol içeren el dezenfektanı kullanılabilir. El temizleme mühleti asgarî 20 saniye olmalıdır. El dezenfektanları küçük çocukların göremeyeceği bir yerde saklanmalı ve 6 yaşından küçük çocuklar için yalnızca yetişkin nezaretinde kullanılmalıdır. Çocuklar uygun havalandırılan bir alanda el dezenfektanı kullanmalıdır; alkol buharlarının solunması baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı üzere istenmeyen bulgulara neden olabilir.”

Çocuklarda dezenfektan seçiminin de değerli olduğunu tabir eden Doç. Dr. Kara, “İzopropil alkol ile yapılan el dezenfektanları, etanol içerenlerden daha toksik olabilir. Metanol yutulması ömrü tehdit edebileceğinden, metanol içeren el dezenfektanlarından kaçınılmalıdır. El dezenfektanı ve kolonya üzere eserlerin, çocukların kaza ihtimaline karşı çantalarında bulundurulması yerine, okullarda öğretmenlerinin nezaretinde ulaşabilecekleri alanlarda olması daha inançlıdır.” halinde konuştu.

İKİ DOZ AŞIDAN İKİ HAFTA SONRA TAM KORUYUCULUK BAŞLAR

Kronik hastalığı olan 12 yaş üstü çocuklar ile 15 yaşından büyük sağlıklı çocukların okula aşılanarak gitmesinin de salgının önlenmesi açısından kıymetli olduğunun altını çizen Doç. Dr. Kara, iki doz aşılama tamamlandıktan yaklaşık 2 hafta sonra aşıya bağlı tam koruyuculuğun meydana geldiğine işaret etti.

Doç. Dr. Kara, aşı sonrası çocuklarda görülebilecek muhtemel yan tesirlerde yapılması gerekenleri ise şöyle anlattı: “Kovid-19 aşıları sonrası en sık gözlenen lokal yan tesir aşı uygulanan bölgede ağrı, kızarıklık ve şişliktir. Bununla birlikte; yorgunluk, baş ağrısı, kas ağrısı, titreme, halsizlik üzere genel bulgular gözlenebilir. Bu bulgular birkaç gün içerisinde sıklıkla bizatihi geçer. Enjeksiyondan sonra ani gelişen teneffüs badiresi, kusma, ciltte döküntü üzere erken alerjik tepkisi düşündüren bulgularda kesinlikle sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır. Aşı yapılan yerdeki kızarıklık yahut hassasiyetin 24 saat sonra artış göstermesi halinde, sistemik bulguların birkaç gün geçmesine karşın berbata gittiği durumlarda, çocuğunuzda yeni gelişen çarpıntı, göğüs ağrısı üzere bulgular varlığında doktora başvurulması önerilmektedir.”

SINIFI EN AZ SAATTE 10 DAKİKA HAVALANDIRIN

Öğretmenlerin günlük olarak derse başlamadan sınıfındaki öğrencileri mümkün hastalık bulguları açısından sorgulaması gerektiğini belirten Doç. Dr. Kara, “Öğretmenler çocukların sınıf içerisinde oturma sistemlerini, sınıfın fiziki havalandırmasını ayarlayarak, çocukların maske kullanımı, aralık ve el hijyen kurallarına ahengini denetlemeli; gerekli hallerde müdahale etmelidir. Bu mevzuda bilginin eksik olduğu hallerde bilgilendirme yapmalıdır. Yemek yeme, spor üzere toplu faaliyetler sırasında ekstra hassasiyet göstermek gerekmektedir” dedi.

Sınıf içerisinde oturma sisteminin öğrencilerin yüzleri tıpkı istikamete dönük biçimde, ortalarında en az 1 metre toplumsal ara bırakılacak formda hazırlanması gerektiğini işaret eden Doç. Dr. Kara, şöyle devam etti: “Yemekler açık havada yahut hava uygun değilse içeride oturarak sessiz ve 1,5 metre aralık korunarak yenilmelidir. Tükürük ve sekresyon çıkışına neden olabilecek müzik söyleme üzere yüksek sesle yapılan aktiviteler, kesinlikle açık alanda ve öğrencilerin ortasında tercihen en az 2 metre uzaklık bırakılarak yapılmalıdır.”

Ders sırasında sınıf camlarının öğrenciler açısından risk yaratmayacak halde (her türlü düşme ve travmayı önleyici tedbirler alınarak) mümkün olduğu kadar açık kalması ve doğal havalandırma sağlanması gerektiğini işaret eden Doç. Dr. Kara, “Ders ortalarında mümkün olduğu kadar tüm öğrenciler açık alana çıkmalı; sınıf, camları ve kapısı büsbütün açılarak hava akımı yaratacak halde en az 10 dakika havalandırılmalıdır.” dedi.

Salgın sürecinde velilere de büyük iş düştüğünü vurgulayan Doç. Dr. Kara, “Velilerin çocuklarını korumak ismine yapabilecekleri en bedelli tedbir, çocukları 15 yaşından büyükse (veya 12 yaş üstünde ve kronik hastalığı varsa) Kovid-19 aşılarını yaptırmaktır. Çocuğunda ya da ailesindeki rastgele bir bireyde ateş, inatçı öksürük, nefes darlığı, kusma, ishal, koku ve tat alma duyusunda değişiklik üzere hastalık bulguları varsa, çocuğunu okula göndermemeli ve bir sıhhat kuruluşuna başvurarak test yaptırmalıdır. Ebeveynlerin maske kullanımı, hijyen kuralları ve toplumsal uzaklık ile ilgili çocukları anlayacakları formda eğitmeleri de epey değerlidir.” diyerek kelamlarını noktaladı.