Çocukların kırtasiye alışverişine dikkat! Erken ergenlik ve kanser riski

Renkleri ve albenisiyle öğrencilerin eğitim hayatı boyunca severek kullandığı kırtasiye ve okul materyalleri, laboratuvarlarda çeşitli fizikî ve kimyasal testlerden geçirilerek insan sıhhatine ve standartlara uygunluğu tespit ediliyor. Okulların açılmasına sayılı günler kala aileler, okul giysileri ile sırt çantası, kalem, kalem kutusu, silgi, su matarası, beslenme çantası, defter ve çanta üzere kırtasiye eserleri alışverişini hızlandırdı. Vitrinlerde göze beğenilen görünecek renk ve kokularda olan kırtasiye eserleri çocukların dikkatini çekerken ziyanlı kimyasallar barındıran, kalitesiz, markasız ve sıhhatsiz merdiven altı eserler aileleri endişelendiriyor.Piyasadaki eserlerin kalitesini istenen düzeye yükseltmeyi hedefleyen İstanbul Dokumacılık ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İHKİB) kuruluşu Ekoteks Laboratuvarı’nda, kırtasiye ve okul materyalleri “kılı kırk yaran” sıkı testlerden geçiriliyor. Ticaret Bakanlığı’nın kontrolleri doğrultusunda kim tarafından üretildiği aşikâr olmayan ve riskli olduğu tespit edilen eserler toplatılarak incelenmek üzere bu laboratuvara getiriliyor. Bunlardan numuneler alınarak kanserojen unsur içerip içermediği, sıhhate ziyanlı olup olmadığı ve dayanıklılığı denetim ediliyor. Kimyasal ve fizikî testlerden geçemeyen kırtasiye ve okul materyalleri rapor doğrultusunda toplanarak imha ediliyor.

İNANÇSIZ ESERLER TOPLATILACAK CEZA UYGULANACAK

Kırtasiye gereçlerinde merdiven altı eserlerin satın alınmaması gerektiğine dikkati çeken, Ticaret Bakanlığı, İstanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı Cengiz Üstüner, “Biz Ticaret Bakanlığı olarak, öncelikle gümrüklü alanlarda kontrol yapıyoruz. Okulların açılması münasebetiyle bu devirde kırtasiye kontrolüne tartı verdik. Öncelikle riskli gördüğümüz eserlerden numuneler alıyoruz. Bu numuneleri laboratuvarlara gönderiyoruz. Numunelerin inançsız olduğu tespit edilirse eserleri toplatıyoruz ve idari ceza uyguluyoruz. Kırtasiye eseri alırken oyuncak görünümlü olan eserler ile oyun hamuru üzere eserlerde ‘CE’ işareti olup olmadığına bakmalıyız. Bu işaret eserin hedefine uygun olarak kullanılması durumunda risk teşkil etmeyeceğini belirtir. Ayrıyeten tüketicilerimiz eserlerdeki 3 yaş ikazlarına dikkat etmeli” dedi.

“KANSEROJEN UNSURLARI DENETİM EDİYORUZ”

EKOTEKS İcra Heyeti Lideri Nilgün Özdemir ise “Biz burada 3 evrede bakıyoruz eserlere. Kimyasallarına bakıyoruz, ağıt metallerinden kanserojen hususlarına bakıyoruz. Bu unsurlar kısırlık bile yapıyor. Kimyasalların dışında baktığımız fizikî testler var fizikî testlerde de çocuğun ağzına gidebilecek küçüklükte olup olmadığına bakıyoruz. Velilerimize duyurmuş olalım kırtasiye kırtasiyeciden alınır” diye konuştu.

KOKULU ESERLERDE ERKEN ERGENLİK VE KANSER RİSKİ

Öte yandan, okullarda ders zilinin çalmasına sayılı günler kala aileler de kırtasiye alışverişlerini tamamlama telaşına düştü. Okul çantaları, suluklar, kokulu silgiler, rengârenk kalemler raflarda ilgi çeken eserler ortasında yer alıyor. Seçmeye karar vermede zorlanılan bu eserlerin çocuklar için oluşturabileceği tehlikelere dikkat çeken uzmanlar ailelere ikazlarda bulundu. Çocukların renkli ve kokulu eserleri daha dikkat cazip bulduğunu belirten Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi’nden Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzm. Dr. Akif Çelik, “Fitalat dediğimiz husus bilhassa kokulu silgilerde, kalemlerde olabiliyor. Fitalat, sanayide plastik eserlerde hal vermek için kullanılır ve kokuyu daha fazla koruma ederler. Bu yüzden silgilerde daha çok kullanılıyor. Bunlar ziyanlı olabiliyor. Astım olabiliyor, alerji olabiliyor. Çocuklar ciğerlerine çekebiliyor ya da çiğneyip yutabiliyorlar. Hormonal bozukluk yarattıkları için erken ergenliğe neden olabiliyorlar. Alerjik tepki yapabiliyorlar, karaciğer enzimlerini yükseltebiliyorlar ve ileri periyotta de kanserojen olabiliyorlar. Bunları içermeyen ya da asgarî ve standartlara uygun formda olmasına dikkat etmemiz gerekiyor” halinde konuştu.

OKUL ÇANTALARINDA AĞIR METAL RİSKİ

Okul çantalarında da tehlikeler olabileceğini söyleyen Çelik, “Ağır metal olan eserlerden de uzak durmak gerekir.  Bunlar da önemli hastalıklar yapabiliyor. Bilhassa çantalarda kurşun ve cıva üzere unsurlar olabiliyor” tabirlerini kullandı. Konut iktisadı için ucuz eserlerin kıymetli olduğunu lakin her ucuz eserin alınmaması gerektiğini hatırlatan Çelik, “Özellikle bir eser alırken standartlarda üretilmiş mi? Kalite denetimi yapılmış mı? Denetlenmiş mi? Marka mı? Bunlara bakmak gerekiyor. İçindekiler kısmına da kesinlikle bakmak gerekir. TSE ve CE Evrakına bakmak gerekiyor. Bunların birinden birinin olması kâfi ve gönül rahatlığıyla kullanılabilir. Denetlenmiş eser oluyor” dedi. Çelik, suluk ve beslenme kaplarındaki plastik ile ilgili de etikete bakın ihtarında bulundu.

YUTMA TEHLİKESİNE DİKKAT

Çocukların eserleri fonksiyonları dışında da kullanabildiğini belirten Çelik, kelamlarını şöyle tamamladı: “Sağlığa zararsız eserler de çocuklar için tehlikeli olabilir. Mesela silgiyle silmek dışında birtakım hareketler yapabilirler. Çiğnemek isteyebilirler. Kimi kalem uçlarını ağızlarına götürüp yutabilir, ciğerlerine kaçırabilir, boğulabilirler. Silgiyi yutabilir ve bağırsakları tıkanabilir. Bu türlü durumlar da epey tehlikelidir.”