Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: Silah ambargolarını kaldırması bölgesel barış ve istikrarı zehirlemektedir

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, Siyaset, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nın Washington şubesi SETA-DC’nin düzenlediği online panelde Türk Amerikan ilgilerine dair değerlendirmelerde bulundu.

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ülkeler ortasındaki karşılıklı bağımlılığın ehemmiyetini ortaya çıkarırken, global sistemin kırılganlıklarını da gün yüzüne çıkardığını belirten Oktay, kelam konusu salgından çıkarken Türkiye’nin “girişken ve insani dış politikasının” ana parametrelerini koruma edeceğini kaydetti.

Stratejik iştirakleri sürdürme ve ileriye taşımanın önümüzdeki devirde de Türk dış siyasetinin değerli parametrelerinden biri olacağını anlatan Oktay, Türk-Amerikan stratejik iştirakinin bu manada vazgeçilmez olduğunu söyledi.

70 yıllık iştirakte iki ülkenin birçok sorunun üstesinden geldiğini belirten Oktay, iki ülkenin iştirakinin global ve bölgesel hususlarda değerli olduğuna ve bu nedenle de iki ülkenin uyuşmazlık yaşadığı mevzuları çözüp ortak menfaatler üzerine ilgiler kurması gerektiğine vurgu yaptı.

Türkiye ile ABD ortasında, ‘Washington idaresinin YPG/PKK terör örgütüne dayanak vermesi, FETÖ elebaşına ve örgüte karşı adım atmaması, Amerikan kongresinde Türkiye’ye karşı atılan adımlar ve Türkiye’nin haksız biçimde F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasının iki ülke ortasındaki münasebetleri olumsuz etkilediğini’ belirten Oktay, şöyle konuştu:

“Yeni bir sayfa açmak istiyorsak bu bahislerin öncelikli olarak çözülmesi gerekir. ABD, YPG/PKK’ya takviyesini sonlandırmalı, FETÖ elebaşını iade etmeli ve örgütün faaliyetlerini sonlandırmalı, Kongre’deki Türkiye tersi inisiyatiflere karşı çıkmalı ve Türkiye’yi F-35 programında hak ettiği yere koymalıdır. Ayrıyeten ABD’nin (Güney Kıbrıs Rum Kesimi’ne yönelik) silah ambargolarını kaldırması bölgesel barış ve istikrarı zehirlemektedir.”

Türkiye ve ABD’nin, Kovid-19 sonrası devirde iş birliğini daha gerçek tarafa çekmesi gerektiğini vurgulayan Oktay, “Tedarik zinciri güvenliği gittikçe daha kıymetli bir hale geliyor. Türkiye’nin güçlü üretim altyapısının yanısıra genç ve yetenekli iş gücü, Amerikalı ve global yatırımcılar için daha da cazip olacaktır.” sözünü kullandı.

Oktay, Suriye ve Libya üzere kıymetli bölgesel gelişmelerde, Türkiye ve Libya ortasındaki iş birliğinin ehemmiyetinin bir kere daha görüldüğünün altını çizerek, “Türkiye’nin, birçok bölgesel çatışmadaki kararlı ve unsurlu duruşu, ortak düşmanlarımızın ve DEAŞ ve YPG/PKK da dahil terör kümelerinin cüretini kırmakta, birebir vakitte ortak savunma ve güvenliğimize katkıda bulunmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye ve ABD ortasında ikili savunma iş birliği ortamının kötüleşmesinin “endişe kaynağı” olduğunu belirten Oktay, bilhassa S-400 konusunda Türkiye ve ABD’nin diyaloğu sürdürmesi gerektiğini belirtti.

‘Türkiye zıddı bölümler, Washington DC’deki siyasi atmosferi kirletmektedir’

Oktay, “(S-400 konusunda) Düştüğümüz içinden çıkılmaz durum, Washington’daki kimi siyasi çevrelerin, bizim stratejik müttefikliğimizin ve Türkiye’nin hem bölgesel hem de global istikrara yaptığı katkıların tam boyutunu kavrayamamasının direkt sonucudur. ABD Kongresinin birtakım üyeleri, şahsî kısa devirli siyasi çıkarlarını öncelik edinerek ikili bağlantılarımıza ziyan verme eforu içindedir.” dedi.

Washington’daki bu çevrelerin, Türkiye’ye karşı mesnetsiz yaptırım davetleri, Türkiye ve ABD savunma iş birliğini geliştirecek mutabakatları engelleyerek kendini muhakkak ettiğini anlatan Oktay, ” Bu Türkiye zıddı kısımlar, Washington DC’deki siyasi atmosferi kirletmektedir. Bu tehlikelidir. Aslında, bağlantılarımızı her iki ülke ve transatlantik toplumun faydasına olacak bir biçimde geliştirmeliyiz.” diye konuştu.

Türkiye ile ilgili telaffuzlarda negatifliğin bırakılmasının akabinde ikili münasebetlerin güzelleşmeye başlayacağını belirten Oktay, “Türkiye ve ABD alakaları, bundan daha azını hak etmiyor.” sözünü kullandı.

Doğu Akdeniz bildirisi

Oktay, Doğu Akdeniz’deki son gelişmeler ve Türkiye’nin Karadeniz’de doğalgaz bulmasıyla, bölgesel hidrokarbon problemlerinin milletlerarası ilgi kazandığını belirtti.

Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin her vakit diyalog yanlısı olduğunun altını çizen Oktay, “Ancak, ne Yunanistan’dan ne de GKRY’den ne de Doğu Akdeniz’deki egemenliğimizi, temel haklarımızı ve çıkarlarımızı zedelemeye çalışan 3’üncü taraflardan gelen tek taraflı adımları kabul edeceğiz.” diye konuştu.

Karadeniz’deki doğal gaz keşfini de “Türkiye için bir oyun değiştirici” olarak nitelendiren Oktay, “Bu Türkiye ve tüm bölge için yeni bir başlangıç. Yalnızca güçteki özgüvenimizi artırmakla kalmayacak, güç kaynağı güvenliğindeki durumumuzu artıracak ve umuyoruz ki Amerikalı ortaklarımız da dahil olmak üzere yeni iş birliği alanları açacaktır.” dedi.

Libya konusunda da Türkiye’nin duruşunun net olduğunu belirten Oktay, “Libya’da askeri bir tahlil olamaz. Bu zihniyet ile uygulanabilir bir siyasi süreç için milletlerarası eforları destekliyoruz.” sözünü kullandı. 

Oktay, Türkiye-Libya muahedesinin “kırmızı çizgi” olduğunu vurgulayarak, “Bunu kimse sorgulayamaz, bilhassa de Fransa” dedi.

Suriye konusunda da Türkiye’nin “istikrarlı, müreffeh ve demokratik bir güney komşusu” görmek istediğini belirten Oktay, bir başka bölgesel mevzunun da Lübnan olduğunu belirtti.

Beyrut’taki patlamaların “yok edici olduğunu ve acil memleketler arası dikkat gerektirdiğini” belirten Oktay, Türkiye’nin bu ülkeye insani yardımı artıracağını vurguladı.

Filistin konusunda da iki devletli bir tahlili desteklediklerini belirten Oktay, “ABD’den bölgedeki gücünü ve tesirini, İsrail-Filistin çatışmasına net, kapsamlı ve uzun vadeli bir tahlil bulunmasına katkıda bulunulması için kullanmasını bekliyoruz.” bildirisini verdi.