‘Denizlerin yağmur ormanları’ olarak bilinen mercan resiflerinin korunması ve çoğaltılması için Denize +1 Nefes projesi hayata geçirildi. Anadolu Efes ve Deniz Hayatını Müdafaa Derneği’nin başlattığı proje projenin ayrıntıları, İstanbul’da Tavşan Adası açıklarında yapılan bir aktiflikte paylaşıldı. Marmara Denizi’ndeki mercan cinslerini koruyarak biyoçeşitliliğe katkı sağlamak amaçlanıyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ NEDENİYLE MERCANLARIN YÜZDE 14’Ü YOK OLDU
Bilim insanları, denizlerin yeryüzündeki oksijenin büyük bir kısmını üreten organizmalara ve denizlerdeki canlıların yaklaşık yüzde 25’ine mesken sahipliği yapan mercan resiflerinin, son yıllarda iklim değişikliği, çok avlanma, etraf ve okyanusların kirlenmesi nedeniyle tehdit altında olduğunu belirtiyor. Global Mercan Resifi İzleme Ağı’nın dünya çapındaki mercan resiflerini inceleyen şimdiki bir çalışmasında 2008-2019 yıllarında iklim değişikliği nedeniyle mercanların yüzde 14’ünün yok olduğu belirlendi. Küresel Ecology and Biogeography mecmuasında yayımlanan araştırmaya nazaran ise bugün dünya üzerindeki 845 mercan tipinin yaklaşık üçte birinin ömrü tehlike altında.
Nakli yapılan sarı gorgon tipi Akdeniz’de 1999 yılından beri periyodik olarak sıcaklık anomalilerine bağlı olarak toplu ölümlere maruz kalıyor. Uluslarararası Tabiat Muhafaza Birliği’ne (IUCN) nazaran bu cins, Akdeniz’de tehdide açık cinslerden biri olarak bedellendiriliyor. Marmara Denizi bu mercan tipleri için bir vaha niteliği taşıyor. Sarı gorgonlar, Marmara Denizi’nin özel akıntı yapısı sayesinde sıcaklık değişimlerinden korunabiliyor. Fakat bu tıbbın Marmara Denizi’ndeki devamlılığının sağlanması için insan kaynaklı tehditlerden uzaklaşması, burada biyoçeşitliliğin devamını amaçlayan çalışmaların çoğaltılması gerekiyor. Denize +1 Nefes projesi ile de bu kapsamda mercan nakilleriyle biyoçeşitliliğin desteklenmesi, doğal ortamından kopmuş mercanların yaşama döndürülmesi amaçlanıyor.
“HER ÜÇ NEFESTEN İKİSİ İÇİN DENİZLERİMİZE TEŞEKKÜR BORÇLUYUZ”
Projeye yönelik konuşan Anadolu Efes Bira Kümesi Lideri ve CEO’su Can Çaka, “Anadolu Efes olarak kurulduğumuz günden bu yana sürdürülebilirliği iş modelimizin değerli bir kesimi olarak görüyoruz. 2030 Gayelerimiz çerçevesinde çevresel sürdürülebilirlik 3 ana odak alanımızdan biri. Bu kapsamda bir yandan tüm operasyonlarımızda çevresel ayak izimizi azaltmak için çalışırken bir yandan da toplumsal yarar projeleriyle olumlu etkimizi artırmaya odaklanıyoruz. Sürdürülebilir ambalaj materyallerinden, akıllı tarım uygulamalarına, operasyonlarımızda güç verimliliğinden sıfır atık uygulamalarına kadar birçok alanda çalışmalarımız devam ediyor. Bunun için tedarikçilerimizle, üniversitelerle ve girişimcilik ekosistemi ile çalışıyoruz. Geçen yıl 3 milyon ağaç tohum topunu tabiat ile buluşturmak için yola çıktık. Bu yıl da etrafa yönelik gayretlerimize ‘Denize +1 Nefes’ projesini ekliyoruz” diye konuştu.
Marmara Denizi’ndeki mercan popülasyonunu ve biyoçeşitliliği artırmak için çalışmalar yürütüleceğini söyleyen Anadolu Efes Türkiye Genel Müdürü Onur Altürk ise şunları söyledi:
“Aldığımız her üç nefesten ikisi için denizlerimize teşekkür borçluyuz. Güçlü bir su altı ömrüne ve biyoçeşitliliğine sahip olan Marmara Deniz’inde ekosistemi korumak ve potansiyelini geliştirmek bu bağlamda çok kıymetli. Su altının yağmur ormanları olan mercan resiflerinin tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de korunması büyük değer taşıyor. Biz de Anadolu Efes olarak maviyi seviyoruz ve maviyi korumak için yapılan çalışmalara katkı sunmaktan memnunluk duyuyoruz. Bu projeyle, Türkiye’deki mercan topluluklarının en kıymetli habitatlarından biri olan Marmara Denizi’nde hayat çeşitliliğinin +1’i olmayı hedefliyoruz.”
NARCI: SARI MERCANLAR YILDA 5 MİLİM BÜYÜYEBİLİYOR
Deniz Yaşamanı Muhafaza Derneği İdare Heyeti Lideri Volkan Narcı da “Buradaki mercanlar dünyada yalnızca Akdeniz’de bulunuyor. Habitat oluşması için mercanlar anahtar tiptir. Biz Marmara’da insan, çapa ve oltaların tesiriyle kırılmış hayvanları bulup tekrardan ekerek ekosistemi desteklemeye çalışıyoruz. Mercanları özel bir teknikle kayaya monte ediyoruz. Bölgenin daha fazla mercan resifi haline gelmesine dayanak oluyoruz. Sarı mercanlar yılda 5 milim büyüyebiliyor” dedi.
“İZLEMELER DE YAPACAĞIZ”
“Marmara Denizi bizim evimiz” diyen Narcı, “Hatta konutumuzun art bahçesi, kıymetlimiz diyebilirim. Marmara bir iç deniz; daima göz önünde olması sebebiyle de sanırım kolay ulaşılabilir bir aşk üzere görülmüş ve hak ettiği ilgiye ve şefkate maalesef sahip olamamış. Halbuki Marmara, tüm kadim bilgileriyle birçok çeşide konut sahipliği yapıyor ve inanılmaz bir biyoçeşitliliğe sahip. Deniz Ömrünü Müdafaa Derneği olarak biz bunun farkındayız ve bu çeşitliliği desteklemek ismine onlarca proje üzerinde çalışıyoruz. İstanbul Üniversitesi ve TÜBİTAK dayanağı ile 2017 yılından bu yana Tavşan Adası açıklarında mercan nakilleri yapıyoruz. Dünya genelinde bu kapsamda yürütülen çalışmalarda muvaffakiyet oranları yüzde 20-25 iken biz yüzde 70-80 oranında muvaffakiyete ulaştık. Değerli olan yalnızca bu orana ulaşmak değil, bu muvaffakiyet ve hayatı daima olarak desteklemek. Bu kapsamda da Tavşan Adası, geçen yıl ‘korunması gereken hassas alan’ ilan edildi. Biz de bölgede hayalet ağların temizlenmesi, sürdürülebilirlik, sanat-deniz temalı etkinlikler, yazılı-görsel kaynak ve datalar oluşturmak, muhafaza alanı ve Marmara Denizi’nin devamlılığı için izleme, müdafaa istasyonu üzere çalışmalarımızla bu kararı destekleyecek faaliyetlerde bulunuyoruz. Ayrıyeten önümüzdeki devirde, Tavşan Adası üstüne ve su altına kurulacak kameralarla bu alanın daima denetimine yönelik izlemeler de yapacağız. Anadolu Efes’le İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Parıltı Eda Topçu danışmanlığında hayata geçirdiğimiz bu iş birliğiyle Marmara Denizi’nin su altı ekosistemine dayanak ve denize +1 nefes olmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
