Araştırmacılar ABD’nin Washington eyaletinde 65 yaş üzeri şoförlerden oluşan bir kümenin araç kullanımını, GPS alıcılarıyla bir yıl boyunca takip …
Araştırmacılar ABD’nin Washington eyaletinde 65 yaş üzeri şoförlerden oluşan bir kümenin araç kullanımını, GPS alıcılarıyla bir yıl boyunca takip etti.
İKİ KÜMENİN SÜRÜŞLERİ BİRBİRİNDEN FARKLI ÇIKTI
Araştırmada yer alan 139 deneğin yarısında çok erken yahut klinik öncesi düzeyde Alzheimer hastalığı bulunuyordu. Dataları tahlil eden bilim insanları, hasta olan ve olmayan kümenin sürüşleri ortasında kıymetli farklar olduğunu ortaya çıkardı.
HASTALIĞIN BAŞLANGICINDAKİLER DAHA AZ YOL YAPIYOR
Alzheimer başlangıcındakiler daha yavaş sürüyor, ansızın şerit değiştirmeye yatkın oluyor, geceleri daha az seyahat ediyor, toplamda daha az yol yapıyor, daha az yere gidiyor ve bildiği yoldan şaşmama eğiliminde oluyor.
VARSAYIM MODELİ GELİŞTİRDİLER
Araştırma grubunun başında bulunan Toronto Üniversitesi’nden doktora adayı Sayeh Bayat, “İnsanların günlük hayatlarındaki hareketleri, gittikleri yerler ve araç kullanma usulleri sıhhatleri hakkında pek çok şey söylüyor” diyor. Araştırmaya başlamadan evvel yapılan testler sayesinde deneklerden kimin çok erken düzey Alzheimer hastası olduğunu bilen takım, bilgileri inceledikten sonra bir kestirim modeli geliştirdi.
YÜZDE 86’LIK İSABETLE ALZHEIMER BAŞLANGICINI VARSAYIM EDİYOR
Bu model, bir kişinin sırf araç kullanımına dair GPS dataları ve yaşı üzerinden yüzde 86’lık isabetle Alzheimer başlangıcı olup olmadığını iddia edebiliyor. Buna, genetik olarak Alzheimer’a yatkınlığı ölçen apolipoprotein e-testinin sonucu da eklendiğinde yanlışsız kestirim oranı yüzde 90’a çıkıyor. İki oran da Alzheimer üzere bir hastalığın erken teşhisinde neredeyse eksiksiz bir oran olarak kabul ediliyor.
Çığır açan bu yol sayesinde Alzheimer hastalığı çok düşük maliyetle erken bir evrede tespit edilebilir. Hastalığın erken teşhisi, ilerlemesini yavaşlatmak için kritik değere sahip. Öte yandan potansiyel sıhhat yararlarına karşın yaşlıların hareketlerinin bu kadar yakın bir halde takip edilmesini isteyip istemeyeceği de farklı bir tartışma konusu.