Sigara içilmesi, kırmızı et tüketimi, ileri yaş, obezite, diabetes mellitus yahut insülin direnci varlığı, ülseratif kolit yahut Crohn hastalığı …
Kolon kanserinin en sık görülen belirtisi dışkılama alışkanlığında görülen değişiklikler olarak karşımıza çıkıyor. Bu değişiklikler; ishal ya da kabızlık, dışkı çapında incelme, tam boşalamama hissi olarak sayılabilir. Ayrıyeten rektal kanama, karın ağrısı, demir eksikliği anemisi ve kilo kaybı öbür belirtiler ortasında yer alıyor.
Kolorektal kanserlerin yüzde 95’i poliplerden kaynaklanmaktadır
Polip, bağırsağın iç yüzeyinde et beni halinde yer alan oluşumlardır. Adenomatöz polipler tümörleşme potansiyeline sahip olup erkeklerin yaklaşık yüzde 30’unda ve bayanların yüzde 20’sinde görülür.
Bu poliplerin endoskopik olarak çıkarılması ile tümöre ilerlemesi engellenmiş olur. Yaş ilerledikçe polip görülme sıklığı artmaktadır. Bu nedenle 50 yaşın üzerine tertipli kolon kanseri taraması önerilmektedir. Ailede kolon kanseri varlığında taramanın daha erken başlaması gerekebilir.
Kolon kanserinde tarama 3 halde yapılmaktadır
Birincisi yılda bir dışkıda zımnî kan testidir. Testin müspet olması durumunda kolonoskopi yapılarak kıymetlendirme yapılır. Bu tekniğin hassaslığı düşük olup bağırsak içerisinde yer alan lezyondan kanama varlığında test olumlu sonuçlanır. Ayrıyeten anal fissür yahut hemoroid varlığı yanlış olumlu sonuçlara neden olabilir.
Taramada ikinci prosedür rektosigmoidoskopidir. Yalnızca lavman ile yapılan bağırsak paklığı ile bağırsağın son 50-60 cm’nin incelenmesine imkan tanır ve 5 yılda bir yapılması tavsiye edilir. Üçüncü formül ise 10 yılda bir kolonoskopi yapılmasıdır. Kolonoskopi tüm kalın bağırsağın incelenmesine imkan tanır.
Polip saptanırsa tıpkı seansta polipektomi süreci uygulanarak çıkarılabilir. Denetim kolonoskopinin ne vakit yapılacağına çıkarılan poliplerin histolojik tipine, sayısına ve boyutuna nazaran karar verilir. Tüm kanserlerde olduğu üzere kolon kanserinde de erken teşhis çok kıymetlidir. Uygun tarama ile erken periyotta teşhis edilen hastalar muvaffakiyet ile tedavi edilebilmektedir.
Değişen bağırsak alışkanlıkları tipik belirtiler ortasında yer alıyor
İshal ya da kabızlık, bağırsakların büsbütün boşalmaması hissi ve sık dışkılamaya çıkmak, dışkıda (çok açık ya da koyu renk) kan görme, dışkının her zamankinden daha ince olması, sıklıkla gaz sancısı ve krampları ya da doluluk ve şişkinlik hissi, nedensiz kilo kaybı, daima kendini yorgun hissetme, mide bulantısı ve kusma.
Öteki sıhhat sorunları de tıpkı belirtileri gösterebilir. Bu belirtileri olan herkes teşhis ve tedavi edilmek için olabildiğince erken bir formda doktora başvurmalıdır. Ekseriyetle, kanser erken evrelerde ağrıya neden olmaz. Doktora gitmek için, ağrıyı beklememek çok değerlidir