Dövize endeksli TL mevduat sistemi nasıl işleyecek? Konunun uzmanı tane tane anlattı

2021 yılının son kabine toplantısının akabinde açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kurdaki dalgalanmaları durdurmak için alınacak 10 unsurluk önlemleri açıklayarak “Hiçbir vatandaşımızın ‘kur daha yüksek olacak’ diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine gereksinim kalmayacak. TL mevduat geliri kur altında kalırsa ortadaki fark ödenecek” sözlerini kullandı. Açıklamanın akabinde dolar süratle geriledi.

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

Dünya Gazetesi muharriri Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, NTV’ye yaptığı açıklamalarda sistemin nasıl işleyeceğini açıkladı. Tolu, bu sistemin hayata geçirilmesi için gereken yasal düzenlemenin, bu hafta Meclis’te görüşülecek torba yasaya eklenmesinin beklendiğini de söyledi.

“HESAP AÇILIŞ VE BİTİM TARİHİNE BAKILARAK KUR TEMEL ALINACAK”

Tolu, dövize endeksli yeni mevduat sisteminin nasıl işleyeceğini şöyle anlattı:

“Sistemin ayrıntıları şimdi belirli değil, lakin şu biçimde işlemesi öngörülüyor: Bankalarda dövize endeksli hesap açılacak. Hesap açılış tarihi ile vade bitim tarihine bakılarak kur temel alınacak. Ana paraya aylık mevduat getirisi hesaplanacak, bu sayı kur farkından aşağı ise rastgele bir ekleme yapılmayacak. Fakat, ana paranın getirisi kur farkı ile oluşacak sayıdan düşük ise ortadaki farkı Hazine karşılayacak. Paranın hesaba yatırıldığı tarih ile vadenin bittiği tarih ortasındaki kur getirisi hesap edilerek, aylık faiz getirisi eklenmiş mevduatın üstüne bu fark yatırılacak. Ödenecek bu fark gelir vergisi stopajına da tabi olmayacak.

“ARADAKİ DÖVİZ GETİRİSİ HESAP SAHİBİNE ÖDENECEK”

Dövize endeksli mevduat tekniği için örnek vermek gerekirse, bankaya 100.000 TL’lik dövize endeksli hesap açıldığını varsayalım. Bu 32 günlük hesabın getirisi 2 bin TL olsun. Sisteme nazaran, hesabın açıldığı tarihte kura bakılacak ve daha sonra 32 gün sonra tekrar kura bakılacak. 100.000 bin TL vade sonunda stopaj kesintisi de olmadığı için 102.000 TL olarak ele alınacak. Birebir anda, 100.000 TL dövizde olsa, 32 sonra gün getirisine bakılacak. Döviz olarak getirisi 2 bin TL’nin altında ise hesap sahibine rastgele bir ödeme yapılmayacak. Hesap sahibinin 102.000 TL’si olacak. Lakin döviz getirisi örneğin 2.500 TL olarak gerçekleşmişse, ortadaki 500 TL hesap sahibine ödenecek, yani 102.500 TL para dönüşü olacak.”

“BAŞARILI OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM”

Bu sistemde kur riskini büsbütün devletin üstlendiğini lisana getiren Tolu, “Bu formda dövize endeksli mevduat hesabı açanlar kur düşüşüne karşı korunuyor, kur artışında ise bir gelir elde ediyorlar. Kısa vadede kurları aşağı getirebilecek bir düzenleme. Başarılı olacağını düşünüyorum” dedi.

“İHRACATÇI RAHATLAR”

Tolu, düzenleme kapsamında ihracatçı firmalara direkt Merkez Bankası aracılığıyla ileri vadeli kur sayısı verilmesi için ise “Bu ticaretin değerli ölçüde rahatlatır, zira şu an kimse kurlardaki oynaklık nedeniyle satış yapılmıyordu. Bu karar ile ihracatçı rahatlar. Misal bir karar ithalat için bekleniyordu ama olumlu bakılmıyordu” dedi.

İktisat Haberleri