Ekonomik güven, Aralık ayında Covid vakaları ve kısıtlama etkisiyle geriledi

Türkiye’de ekonomik itimat endeksi Aralık ayında azalarak 86,4 düzeyine geriledi. Endeksteki düşüş;  hizmet, perakende ticaret ve inşaat bölümü itimat endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Aralık periyodunda hizmet bölümü inanç endeksi 70,4 kıymetine gerilerken, perakende ticaret bölümü inanç endeksi 87,6 ve inşaat kesimi itimat endeksi 73,3 pahasını aldı. Tüketici inanç endeksi 80,1 düzeyinde değişmezken; endekse olumlu tesir eden gerçek kesim inanç endeksi 110,4 kıymetine yükseldi.

Ekonomik itimat endeksi… Kaynak: Bloomberg, TÜİK

Mart ve Nisan devirlerinde Covid-19 salgını nedeni ile taban yapan ekonomik faaliyetten sonra, Haziran ayının başından itibaren kademeli gevşetilen önlemlerle gerçekleştirilen ekonomik açılmalar sonraki aylarda gerçekleşen toparlanmayı açıklamaktadır. Bu devirde sektörel inanç endekslerinde de, ekonomik faaliyet artışının getirdiği optimistlikle artış görmüştük. Alt endekslerdeki müspet hareketle Ekim ayına kadar aralıksız yükselen ekonomik inanç endeksi, iktisatta hissedilen yavaşlama tesiri ve artan olayların kısıtlama önlemlerini geri getirmesi üzere tesirlerle biraz gerilemiştir. Bu kapsamda Kasım ayında 92,8 düzeyinden 89,5 düzeyine gerileyen ekonomik inanç endeksi, Aralık ayında da ikinci ay üst üste gerileyerek 86,4 kıymetini almıştır.

Sektörel kırılımları açıklayacak olursak; en sert daralmayı gösteren hizmet bölümü itimat endeksinin Covid kısıtlamalarından etkilendiği görülmektedir. Salgın tedbirleri kapsamında restoran, cafe ve barların kapatılması, sokağa çıkma kısıtlamaları üzere önlemler en büyük daralmayı hizmet kesiminin yaşamasına neden olmuştur. Covid tedbirlerinin iktisada tesiri, öncelikli olarak hizmet dalında faaliyet, kapasite ve istihdam manasında tesirini göstermektedir. Perakende ticaret kesimi de Aralık ayında daralma yaşarken, mağaza satışlarındaki daralmayı online satışların büyük oranda kompanse edecek olması itibariyle buradaki tesir daha hafif hissedilecektir. Covid tedbirleri nedeniyle sınırlanan toplumsal ömür ve muhtemel kapanmalar AVM ve mağazacılık tarafını olumsuz etkiliyor; fakat temel tüketimde artan birikimli talep ve online alışverişlerin artışının tesirini de perakende ticarette görüyoruz. İnşaat kesiminde de sıkılaşan finansal şartlar ve buna bağlı olarak konut kredisi faizlerinin tesiri görülmektedir.

Gerçek kesim itimat endeksi açısından ise; Finansal şartların sıkılaşması ile talebin sınırlanması, tıpkı vakitte tekrar artışa geçen Covid olaylarına karşın imalat sanayiinde büyüme tesirlerinin 4Ç20 periyodunda de hissedildiği gözlemlenmektedir. Buna rağmen, kısıtlama tedbirlerinin genel ekonomik faaliyeti yavaşlatıcı tesirinin görülme mümkünlüğü hala devam etmektedir. Aşılamanın tesirli olmasına dair beklentiler üretim ve sipariş tarafını canlı tutarken, enflasyondaki artış eğilimi mamul fiyatları tarafına üst istikametli tesir etmektedir.

Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı