Elektrik sözleşmesi iptal edilen tüketici ne yapacak?

Doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki artışın iktisada olumsuz tesirleri sürüyor. Daha evvel vatandaşlarla özgür tüketici mukavelesi imzalayan elektrik dağıtım şirketleri artan maliyetleri münasebet göstererek tüketicilerle olan mukavelelerini iptal etmeye başladı.

Tüketiciler özgür tüketici tarifesinde istediği şirketten elektrik alabiliyor ve bu yolla aylık yüzde 10-15 oranında tasarruf sağlayabiliyordu. Lakin artık muahedeleri iptal edilen tüketiciler ulusal tarifeye geçmek zorunda kaldı. Bu da aylık faturaların daha da artmasına neden olacak.

Güç Piyasaları İşletmesi A.Ş. (EPİAŞ) bilgilerine nazaran ekim ayında 1 milyon 452 bin 312 olan özgür tüketici abone sayısı kasım başında yüzde 33.18’lik düşüş göstererek 970 bin 488’e geriledi.

“Şikayetler artıyor”

Dağıtım şirketlerinin kimi iskontolar ve promosyonlarla vatandaşları kendine çektiğini söyleyen Tüketici Konfederasyonu Lideri Aydın Ağaoğlu, “Tüketici bu noktada aylık ödemesine bakıyor. Kendisine sunulan indirim imkânı gerçek ise şirketini değiştiriyor. Aylık ortalama 300 lira ödeyen bir vatandaş şayet bu faturayı 280 liraya düşürebilecekse tabi ki tercih hakkını kullanıyordu. Fakat şirketler daha sonra büyük bir maliyet artışı ile karşı karşıya kaldı ve muahedeleri iptal etmeye başladı. Son günlerde çok sayıda tüketici birebir bahisten şikayetçi” dedi.

Hukuk dışı uyarısı

Şirketlerin bu tutumunun büsbütün hukuk dışı olduğunu belirten Ağaoğlu, “Elektrik şirketleri bir mektupla ya da bildiriyle ben bu mukaveleden döndüm diyor. Bunu yapmaya hakları yok. Katiyetle yapamazlar. Mukaveleyi tek taraflı bozamazlar. Mühletinden evvel bozulan mukaveleler için tazminat ödemek zorundalar” diye konuştu.

Tüketici Hakem Heyeti

Bu mevzuda tüketicilerin kesinlikle hakkını araması gerektiğini anlatan Ağaoğlu, “Bu hususta tüketiciler haklılar. Çaba etmeleri gerekiyor. Evvel Tüketici Hakem Heyeti’ne başvursunlar. Bu zahmetsiz ve fiyatsız bir süreç. Buradan çıkacak karar mahkeme kararı niteliğindedir ve tüketiciler haklı bulunacaktır. Mukavelelerinin iptal edilmesinden kaynaklanan tüm ziyanlarını elektrik şirketlerinden devlet eliyle alabilirler. Yalnızca bununla da yetinmesinler. Elektrik şirketlerini Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) şikâyet etsinler. Bu süreç şirketlerin lisans iptaline kadar gidecek önemli bir süreç” sözlerini kullandı.

“Maliyet yüzde 100 arttı”

Son periyotta güç üretim maliyetlerinde yaşanan çok artışın şirketler için sürdürülebilir olmadığını söz eden KOLEN Genel Müdürü Kaya Uğur Karayurt ise şunları söyledi: “Enerji maliyetinde en belirleyici iki bileşen olan Piyasa Takas Fiyatı ve YEKDEM toplamı bu yıl ocak ayında 405 TL idi. Eylül ayında 600 TL’yi, ekim ayında 700 TL’yi geçti. Kasımda şu an sadece bileşenin biri olan piyasa takas fiyatı 860 TL’yi gördü. Yani güç şirketlerinin maliyetleri yüzde 100 arttı. Ulusal tarifelerin çok çok üstüne çıktı. Güç şirketleri ziyan ediyor. Bu olağandışı yükseliş, güç şirketlerinin nakit akış istikrarını de bozdu.”

Özgür tüketici nedir?

Özgür tüketici tarifesinde tüketiciler kendi tedarikçisini seçebiliyor. Lakin burada EPDK tarafından belirlenen bir limit var. 2021 yılı için EPDK tarafından hür tüketici olmak için belirlenen, elektrik gücü tüketim limiti 1200 kWh’tır. Buna nazaran bir evvelki takvim yılı yahut içinde bulunduğumuz yıl içinde kullanım yerindeki toplam tüketimi 1200 kWh ve üzerinde olan tüm müşteriler özgür tüketici sayılıyor.

Emre Eser

© Deutsche Welle Türkçe