Elon Musk’ın kurucusu ve CEO’su olduğu uzay firması SpaceX’in tamamı sivillerden oluşan mürettebatı uzaya çıkaracağı birinci uçuşuna saatler kaldı. Türkiye saatiyle 16 Eylül Perşembe gerçekleşecek Inspiration4 isimli vazifede, Dünya yörüngesine uçacak Crew Dragon uzay aracında 4 kişilik mürettebat bulunacak.
İşte Crew Dragon’ın yeni uçuşuna dair tüm bilinenler:
BU UÇUŞU BAŞKALARINDAN AYIRAN NE?
Inspiration4, aslında 2021’de bir milyarder önderliğinde gerçekleştirilen üçüncü uzay uçuşu olacak.
Birincisi Virgin Galactic’in kurucusu Richard Branson ve şirket çalışanlarının 11 Temmuz’daki Unity 22 uçuşuydu. İkincisi Blue Origin’in kurucusu Jeff Bezos’un şirket çalışanlarının New Shepard uzay aracıyla tekrar temmuzda gerçekleştirdiği uçuştu.
Aslında birçok bilim insanı, uzayın Dünya yüzeyinin 100 km. üzerinden, yani Kármán hattı diye bilinen hayali sondan başladığını kabul ediyor. NASA ise 80 km. üzerine çıkan herkese astronot unvanı veriyor.
Branson ve mürettebatının Kármán sınırını geçmemesi, bu nedenle tartışmalara sahne olmuştu. Blue Origin ise Kármán sınırını geçmeyi başarmıştı lakin orada sırf birkaç dakika kalmıştı.
Independent Türkçe’nin haberinde yer verdiği ayrıntılara nazaran kelam konusu iki uçuş üzere, Inspiration4 da profesyonel uzay tecrübesi olmayan sivillerden oluşuyor. Lakin bu takım, Karman Hattı’nı geçmekle kalmayacak, birebir vakitte orada tam üç gün geçirecek.
Bunun yanı sıra SpaceX’in bu vazifenin tanıtımı için büyük bir uğraş harcadığı da görülüyor. Örneğin, misyon birebir vakitte ABD’de bulunan ve çocukluk çağında görülen kanserlerin tedavisinde uzmanlaşmış St. Jude Çocuk Araştırma Hastanesi için büyük bir bağış aktifliğine çevrildi.
Uzay aracında yer alan eşyalar, misyon kıyafetleri, çeşitli sanatkarların hazırladığı NFT’ler, peluş oyuncaklar açık artırmayla satılacak ve toplanan bağışlar hastaneye verilecek.
Bunun yanında ünlü bira fabrikası The Samuel Adams da uzaya çıkarılacak şerbetçi otundan üreteceği biralara karşılık, hastaneye 100 bin dolarlık bağış kelamı verdi.
UÇUŞU NASIL İZLEYECEĞİZ?
Vazife birebir vakitte şimdiye dek en uygun halde belgelenmiş uzay uçuşu olmaya aday. Örneğin, Netflix, mürettebatı kalkıştan inişe kadar takip eden “Countdown: Inspiration4 Mission to Space” isimli bir belgesel yayımlıyor. Yayın platformunda belgeselin birinci iki kısmını izlemek şimdiden mümkün.
Uzay firmasının 10 Eylül’de yaptığı son güncellemeye nazaran, Inspiration4 vazifesinin 16 Eylül’de, Türkiye saatiyle 03.00’te başlaması planlanıyor. Fakat vazife yetkilileri, fırlatmadan evvelki günlerde hava durumu vb. şartlardaki değişime nazaran bu saati değiştirebilir.
Crew Dragon’la yapılan öteki uzay vazifeleri üzere, Inspiration4 da Falcon 9 roketiyle fırlatılacak. Fakat öbür Crew Dragonların bilakis Inspiration4 vazifesi, yörüngede diğer bir uzay aracıyla buluşmayacak. Crew Dragon’la gerçekleştirilen evvelki vazifelerde astronotlar, Milletlerarası Uzay İstasyonu’na kenetlenmişti.
Fırlatma, Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nde yer alan, NASA’nın tarihi Fırlatma Kompleksi 39A’dan gerçekleşecek. SpaceX 39A’yı 10 yıllığına NASA’dan kiralamıştı.
Pad 39A’da yapılan en ünlü fırlatma, Temmuz 1969’daki Apollo 11’di. Bu uzay aracı, Ay’a birinci sefer ayak basan Neil Armstrong’u taşıyordu.
Uçuşu şahsen Kennedy Uzay Merkezi’ndeki Ziyaretçi Tesisi’nden izlemek de mümkün olacak. Fırlatmayı tesisten izlemek isteyenlerin internet üzerinden bilet satın alması gerekecek.
MÜRETTEBAT KİMLERDEN OLUŞUYOR?
Uçuşa komuta edecek birinci mürettebat üyesi 37 yaşındaki Jared Isaacman, borsa şirketi Shift4 Payments kurucusu ve CEO’su. Isaacman ayrıyeten özel pilot olarak yaklaşık 6 bin saat uçuş yaptı.
29 yaşındaki öteki mürettebat üyesi Hayley Arceneaux ise St. Jude hastanesinde asistan. Arceneaux, yardım çalışmalarını temsilen mürettebata seçildi. 42 yaşındaki Chris Sembroski, uzay firması Lockheed Martin için çalışan bir data mühendisi.
51 yaşındaki Sian Proctor ise 4 uzay vazifesine Dünya üzerinden yardımcı olmuş bir irtibat uzmanı ve yerbilimci. 4 kişilik mürettebatta hiç kimse daha evvel bir uzay uçuşuna çıkmadı. Lakin bu misyon için sıkı bir eğitimden geçti.
Uçacakları uzay aracına dair ayrıntılı bir eğitim alan mürettebat üyeleri, birlikte dağ tırmanışı ve kamp üzere etkinliklere katıldı. Bunların maksadı üyeler ortasındaki takım çalışması ruhunu ve bağlantısı güçlendirmekti.
Bunun yanı sıra grup, simülasyonlar aracılığıyla birçok kere Crew Dragon uzay aracında uçuş pratiği yaptı. Bu simülasyonlar gerçek uçuşa en yakın halde tasarlanmıştı. Örneğin ağustosta yapılan bir simülasyon 30 saat sürmüştü. Takım ayrıyeten, yerçekimsiz ortama alışmak için de bir dizi simülasyona katıldı.
UÇUŞUN GAYESİ NE?
Misyonun iki ana amacı var: Gelecek uzay uçuşlarına ilham verme ve yörüngede bilimsel araştırma yürütme. Bu vazifeyle bilim insanları, mürettebatın uzayda hayatta kalmak için neye gereksinim duyduğunu araştırmayı hedefliyor.
ABD’nin önde gelen sıhhat kurumlarından Baylor College of Medicine ve Weill Cornell Medicine’den araştırmacılar, 4 mürettebat üyesinden uçuş öncesinde, sırasında ve sonrasında biyolojik örnekler toplayacak.
Bu gayeyle mürettebat üyeleri kan ve doku örnekleri toplamayı da öğrendi. Uçuş sırasında kendilerinden bu örnekleri almaları bekleniyor. Örneklerin incelenmesi, bilim beşerlerine uzaya dair çevresel ve biyomedikal datalar sağlayacak.
Deneylerin olabildiğince geniş kapsamlı tutulması bekleniyor. Bilim insanları mürettebatı hem genomunu hem de kanını, organlarını ve hatta davranışlarının uzayda nasıl değiştiğini öğrenmeyi amaçlıyor.
Deneylerde misyon alacak bilim insanları tüm biyomedikal bilgileri bir havuzda toplayıp halkın erişimine açacaklarına dair kelam vermişti.
