Etiyopya’da 85 yaşındaki koleksiyonerin müzesi

Etiyopya‘nın Harar eyaletinde yaşayan 85 yaşındaki koleksiyoner Abdullah Ali Şerif, kendi ismini taşıyan müzede ilerlemiş yaşına karşın İslam ve Osmanlı tarihine ışık tutan yapıtların yanı sıra 2. Dünya Savaşı’ndan kalma silahları sergilerken, müzenin avlusundaki dev kaplumbağanın bakımını da yapıyor.

Bir periyot Osmanlı hakimiyetinde bulunan, güçlü tarihi ve kültürel mirasıyla ülkeyi ziyarete gelenlerin en çok uğradığı kentler ortasında yer alan Harar, bu özelliğiyle 2006’da Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Mirası Listesi’ne alındı.

85 yaşındaki koleksiyoner Abdullah Ali Şerif, Kültür Bakanlığından aldığı müsaadeyle kentin en eski mahallelerinden birinde yer alan iki katlı klasik Harar mimarisiyle inşa edilmiş tarihi konağı, 1998 yılında Şerif Harar Kent Müzesi (Sherif Harar City Museum) ismiyle müzeye çevirdi.

Müzede, eski Harari ve Arap el yazmaları, Kuran’ı Kerim, fıkıh, tefsir ve kitabelerin yanı sıra antika eşyalar, tarım alet ve ekipmanları, dokuma eserleri, kılıç ve sikke üzere yapıtları sergilemeye başlayan ve yıllar içinde yapıtların bir kısmını satın alan Şerif, yöre halkının bağışladığı yapıtlara de müzesinde yer verdi.

Müzenin masraflarını kendi imkanları ve ziyaretçilerin bağışlarıyla karşılayan Şerif, günün büyük kısmını kitap ciltlerini yenileyerek geçiriyor. Bu sayede tahrip olmuş birçok yapıta hayat veren 5 çocuk ve 17 torun sahibi Şerif, bölgeyi ziyarete gelenlere müzeyi gezdirerek, eserler hakkında bilgi veriyor.

Kentin Jugol bölgesinde dar sokaklar ortasında yer alan müzenin avlusunda 80 yaşında olduğu iddia edilen dev bir kaplumbağa da ömrünü sürdürüyor. Ziyaretçiler, tarihi yapıtların yanı sıra kaplumbağaya da ilgi gösteriyor.

Hararlı Bekir Muhammed’in Osmanlı askerine yardım makbuzu

Müzedeki eserler ortasında Harar sakinlerinden Bekir Muhammed’in 1900’lü yıllarda Osmanlı askerlerine yaptığı yardımın imzalı makbuzu da sergileniyor. Makbuzun üzerinde, “1 riyal 18 kuruşu Allah isteği için cihatta bulunan Osmanlı askerine gönderiyorum. Allah kabul etsin, amin. Hicri 1290.” yazısı yer alıyor.

Bu dokümanın bir devir Osmanlı hakimiyetinde bulunan Harar halkının Osmanlı’ya ilgisini göstermesi açısından değerli olduğu belirtiliyor.

Yaşayan kent: Harar

AA muhabirinin görüştüğü Abdullah Ali Şerif, ağır eforlar sonucu topladığı el yazması eserler ve kitabelerin yıllardır bakım ve tamirini yaptığını söyledi.

Etiyopya’nın tarihi ve ticari hayatının, Harar kültürü, İslam tarihi için büyük kıymeti bulunan onlarca yapıtın müzede yer aldığını söz eden Şerif, yıllarca gözü üzere baktığı yapıtları en uygun kaidelerde koruma etmek için elinden geleni yaptığını anlattı.

Eserlerin bir kısmının dijitale aktarıldığını lisana getiren Şerif, ziyaretçilerin en çok 17 ve 18. yüzyıldan kalma yapıtlara ilgi gösterdiğini, gayesinin “Yaşayan şehir” olarak da anılan Harar’ı, müzedeki eserler aracılığıyla dünyaya tanıtmak olduğunu kaydetti.

Şerif, ayrıyeten avlunun bir köşesinde ömrünü sürdüren kaplumbağanın merak uyandırdığını, ziyaretçilerin bir kısmının nereden geldiğine dair kendisine sorular yönelttiğini aktardı. Harar’ın, iklimi ve coğrafik yapısından ötürü çok sayıda kaplumbağanın doğal hayat alanı olduğunu söyleyen Şerif, ziyaretçilerin müzenin sembollerinden biri haline gelen kaplumbağa ile sık sık fotoğraf çektirdiğini kelamlarına ekledi.