Mayıs 2023 seçimleri akabinde Haziran 2023’te değişen iktisat idaresinin 11 ay evvel başlattığı değişimin tesirleri şimdi tabana yayılmadı. Enflasyon yükselirken 2-3 ay içinde fırlayan göstergeler, 11 ayda neden düşmüyor? Prof. Dr. Burak Arzova …
Mayıs 2023 seçimleri akabinde Haziran 2023’te değişen iktisat idaresinin 11 ay evvel başlattığı değişimin tesirleri şimdi tabana yayılmadı. Enflasyon yükselirken 2-3 ay içinde fırlayan göstergeler, 11 ayda neden düşmüyor? Prof. Dr. Burak Arzova, Aposto bültenlerinden Exante için enflasyondaki düşüşün neden süratli olmadığını yazdı.
Kaynak: https://aposto.com/s/enflasyon-neden-…
Mayıs 2023 seçimleri sonrasında değişen iktisat idaresi vazifeye geleli 11 ay geçti. Seçimler sonrası, misyona gelen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘rasyonel politikalara’ geri dönüleceğini açıklamıştı. Enflasyonla çabanın ‘öncelik’ olduğu hala söylenirken, enflasyon hala yükselişini sonlandırmadı.
Beklenen ve yapılan hesaplamalara nazaran, “patikada” ilerleyen enflasyon, zirve noktasını Mayıs ayı sayılarıyla görecek. 2023 yılında açıklanan Haziran, Temmuz ve Ağustos aylık enflasyon oranlarının yükselişiyle 2024 yılında ‘baz tesirinden yararlanacağız.’ Bu, fiyatların düşeceği manasına gelmezken, yıl sonu beklentileri Merkez Bankası varsayımlarının üzerinde olacak olarak öngörülüyor.
Peki, faiz artışı yüzde 8,5’ten yüzde 50’ye kadar gelirken, enflasyon neden düşmüyor?
Prof. Dr. Burak Arzova, yazısında bunu birkaç sebebe bağlıyor:
1. TCMB’nin TÜİK bilgilerini temel alarak yaptığı hesaplamada, bilgilere yönelik “soru işaretleri var.” Madde fiyatları, bölgesel enflasyon dataları, ‘çarşı, pazar fiyat artışlarıyla uyumsuzluk’, İTO bilgileriyle kopukluk üzere ögeler, faizin hakikat belirlenmemesine yol açıyor. diyen Arzova, şunları ekliyor: Fiyatlama davranışlarındaki dengesizliğin temel nedenlerinden biri açıklanan sayılara duyulan güvensizlik.
2. 2021 yılında faiz indirimleriyle geçilen iktisat modelinde, “ekonomiye büyük bir ziyan verildi.” Zararın tesirlerini giderebilmek emek ve vakit gerektirecek.
3. 2021 yılında geçilen ve 2023 seçimleri sonrası sonlanan iktisat modelinde “kaynak transferi yaşandı.” Orta ve düşük gelirli kesitlerden, varlıklı kısma yönelen kaynaklarla, gelir dağılımının bozulmasına işaret eden Arzova, ‘Ekonomi makûs diyorlar lakin bütün restoranlar tıklım tıklım dolu, alışveriş merkezleri de dolu, herkes yiyor, içiyor diye daima kendi kendimize soruyoruz ya, işte bu sorunun karşılığı burada yatıyor’ diyor. En varlıklı yüzde 10 kesitin 8,5 milyon, yüzde 20’lik kısmın de 17 milyon kişi olduğunu hatırlatarak, ‘fiyatlama davranışları da uyumsuzlaştı’ diyerek durumu açıklıyor.
4. “Merkez Bankası enflasyonla gayrette tek başına” Enflasyonla çabada para siyasetine takviye olması gereken ‘Maliye Siyaseti yok’ diyen Arzova, kamu harcamalarına dikkat çekiyor.