DOLAR
34,5077
EURO
36,4331
ALTIN
2.962,75
BIST
9.144,47
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Parçalı Bulutlu
18°C
İstanbul
18°C
Parçalı Bulutlu
Cuma Yağmurlu
18°C
Cumartesi Parçalı Bulutlu
9°C
Pazar Çok Bulutlu
10°C
Pazartesi Parçalı Bulutlu
11°C

Fakirleştiğinizi Daha Çok Hissetme Nedeniniz Ortaya Çıktı: Gelir Dağılımında Bozulan Eşitsizlik Rekor Kırdı

Enflasyondaki artışla bozulan dengeler bir yandan kötüleşmediği görülen büyüme ve işsizlik verileriyle vatandaşın sorgulamalarına maruz kalıyor. ‘Bütün mekanlar dolu’, ‘bir kahveye 150 lira veriyorlar’, ‘AVM’ler tıklım tıklım’, ‘otomobil ve benzin …

Fakirleştiğinizi Daha Çok Hissetme Nedeniniz Ortaya Çıktı: Gelir Dağılımında Bozulan Eşitsizlik Rekor Kırdı
13/03/2024 11:54
5
A+
A-

Enflasyondaki artışla bozulan dengeler bir yandan kötüleşmediği görülen büyüme ve işsizlik verileriyle vatandaşın sorgulamalarına maruz kalıyor. ‘Bütün mekanlar dolu’, ‘bir kahveye 150 lira veriyorlar’, ‘AVM’ler tıklım tıklım’, ‘otomobil ve benzin zamlarına rağmen trafik rahatlamadı’ gibi argümanlara karşın önemli bir göstergemiz oldu: Gelir dağılımındaki eşitsizlik. Enflasyonla birilerinin alım gücü düşerken, birilerininki de yükseliyor. Türkiye’de de gelir adaletsizliği rekor kırıyor.

Gelir dağılımı eşitsizliği ülkelerin refahıyla orantılı olurken, bir ülkede büyüme ya da gelir ne kadar yüksek olursa olsun, gelir dağılımı bozuksa refahı yüksek bir ülke olamaz.

s efe133f7723e2bf48b3db3dd191135450b661076

Türkiye’de son yıllarda yaşanan ekonomik verilerle görülüyor ki gelir dağılımındaki bozulma hızlanıyor. Bu da bir kesimin daha çok fakirleşmesine, bir kesimin de daha çok zenginleşmesine neden oluyor.

Gelir dağılımındaki eşitsizlikte Avrupa’da ilk sırada gelen Türkiye, dünyada ise 130 ülke arasında 28. sırada yer alıyor. TÜİK verilerine göre, gelir dağılımındaki eşitsizlik 2023 yılında daha da arttı.

s 34513c5116268e31ee1cc910b79c672ab7adcdd5

Ekonomim’in aktardığına göre, gelir dağılımında eşitsizlik, toplumsal sorunların ana nedenleri içinde yer alırken, Türkiye’de son yıllarda yoksulluk artarken, zenginler de daha zengin oluyor. Milli gelir hesaplamalarında emek gücü kesiminin yani işçi, memur ve çalışanların aldığı payın azaldığı dikkat çekerken, şirketlerin payı artıyor.

“Bu nasıl kriz?”, tüm mekanlar dolu, lüks harcamalar artıyor, lüks araç satışları artıyor, AVM’ler tıklım tıklım gibi argümanların açıklamasında ana nedenlerden biri oluyor.

s 29351ecaf7ede9bcf3c3463b5557c269b578c9ec

Zaten ekonomide bu bahsedilenler de olmazsa krizden söz etmeye başlayacağımız da anlaşılamıyor. Biz dönelim eşitsizliğe.

“Gini katsayısı” gelir dağılımında adaleti ölçmenin en temel göstergelerden olurken, Gini, “0 ile 1” arasında değişiyor. Gini katsayısı “0”a yaklaştıkça adalet, gelir dağılımında eşitlik artıyor, “1” e yaklaştıkça da gelir dağılımında eşitlik bozuluyor. Gini katsayısı 100 ile çarparak da gösterilebiliyor.

s 6e12b1dbc03e4e717e6517f43220c5e0f09acbf0

AB İstatistik Ofisi (Avrupa’nın TÜİK’i) Eurostat verilerine göre, 2022 yılında Gini 29,6 olurken, Türkiye’ye ait son güncel veri 2021 yılına ait ve 42,6 olarak görülüyor.

Türkiye, Avrupa’da geliri en adaletsiz dağıtılan ülke olarak görülürken, olun 38,4 ile Bulgaristan, 36,2 ile Litvanya ve 34,3 ile Letonya takip ediyor.

s ef427044407b3cbd415caf0799607dc3f64fa4da

Slovakya 21,2 ile gelir dağılımı eşitsizliğinin en düşük olduğu ülke olurken, 23,2 ile Slovenya, 24,8 ile Çekya ve 24,9 ile Belçika ilk sıralarda yer alıyor.

Dünya Bankası verileri de gelir dağılımındaki eşitsizliği inceliyor.

s d16c7ee508494e7f4451c10334402ecfd2894ad7

2022 yılına yönelik veriler ağırlıklı olurken, bazı ülkelerden güncel veri gelmese de tablo bu şekilde ve Türkiye 130 ülke içinde 28. sırada yer alıyor.

Listede Afrika ve Asya ülkelerinden Cibuti, İran, Malezya, Tanzanya, Kenya, Senegal, Mali ve Nijerya gibi ülkelerin gelir dağılımı eşitliğinde Türkiye’den daha adil olduğu görülürken, Brezilya, Arjantin gibi ülkelerde durum daha körü görülüyor.

s b3a009b4ea8cc5605d11fc3d25af3a49bfe54c7c

TÜİK verilerinde, 2014 yılında 0,391 olan Gini katsayısının 2023 yılında 0,433’e çıkarak son 10 yıldaki en yüksek değer olduğu görülürken, bu bir yandan da verilerdeki iyileşmeleri hissetmemeye yol açıyor. Türkiye ekonomisinde son açıklanan 2023 yılı büyümesini vatandaşın büyük bir çoğunluğunun hissetmeme nedeni bu oluyor.

Gelir dağılımı eşitsizliği dönem dönem düşerken, son 10 yıldaki artış eğiliminde olması da önemli görülüyor.

s 081b7509a12619c88aea44f172e05d6b6114d9e2

Gazeteci Fatih Altaylı, TÜİK’in açıkladığı Türkiye’nin büyüme verilerini değerlendirdi.

Kaynak: https://onedio.com/haber/buyume-veril…

TÜİK’in 2023 yılında Türkiye’nin GSYH (büyüme) verilerine göre yüzde 4,5 oranında ekonomide büyüme gerçekleşmişti.

s d3a4399f74345c15e47f9d757f92a130c478df70

Kişi başı milli gelir 13 bin doların üzerinden olurken, Türkiye ekonomisi büyüklüğü de 1 trilyon doların üzerine çıktı. 

Gazeteci Fatih Altaylı günlük YouTube yayınlarında ekonomik verilere de mutlaka değiniyor.

“Hani ekonomi iyiydi?” diyerek başladığı büyüm verileri değerlendirmesinde, deneyimli gazeteci, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın büyüme verilerini değerlendirirken kullandığı, “Türkiye ekonomisi yüzde 4,5 büyüyerek çok önemli bir başarıya imza attı. Hani ekonomi kötüye gidiyordu” sözlerini de değerlendirdi.

s 9e21a753528d12d66d0653cbd52d2e8ee2cf7423

Altaylı, ‘Madem ekonomi kötü değildi neden faiz artırdınız?, madem ekonomi iyiydi neden dünyanın dört yanını gezip yatırımcı arıyorsunuz? Yatırımlar gelmek bilmiyor. Madem son derece iyi ve her şey yerli yerinde 40 günden merkez bankası 10 milyar dolarlık rezervini sattınız’ dedi. 

TÜFE ve ÜFE arasındaki makasa değinen Altaylı, bu farkın olmayan bir büyüme rakamı oluşturduğunu da iddia ederken, dövizin baskılanmasıyla gerçek seviyesinde olmadığı için GSYH’nin ‘yanlış kur üzerinden hesaplandığını’ ve ‘daha zengin gözüktürdüğünü’ belirtti.

“2011-2012 yıllarından daha mı zenginiz?” diye soran Altaylı, kişi başı milli gelirde 13 bin dolar seviyesinde olmanın dolar enflasyonu harici nasıl olduğunu da sorguladı.

s d6be1eca59664704057e3b003b771deae26ad0fe

‘Büyüme var’ diyen gazeteci Fatih Altaylı, gelir adaletinde ise tarihte, sınıflar arasında hiç bu kadar uçurum olmadığını, zengin ve fakir arasındaki fark hiç bu kadar büyük fark olmadığını belirtti.

“Büyüme çok bir şey ifade etmiyor” derken, deneyimli gazeteci bazı sorular yöneltti:

s 5ad3253a43b746f35eecbbfc18fc341ebd614d19
  • Niye zenginleşildiğini göremiyoruz? 

  • Niye insanlar sıkıntıda?

  • Niye otomobil satışları bıçak gibi kesildi?

  • Niçin kredi kartı borçlarında muazzam bir artış var?

  • Niye kredi kartı kullanımı ve taksitlendirmede müthiş bir artış var?

  • Niye ekonomiyi o zaman soğutma ihtiyacı hissediyorsunuz?

‘Büyüme bir propaganda malzemesi olursa ters teper’ diyen Altaylı, ‘İnsanlar sıkıntıda olduğunun farkında’ dedi.

Büyümede ayrıca mültecilerin üretim gücüne de değinen Altaylı, üretimde yer alan mültecilerin, tüketim tarafında yani büyümede nüfus hesabına katılmadığını da söyledi.

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.