Geometri ve Sanat Çalıştayı: Osmanlı Eserlerinde Geometrik Desenler

Geometri ve Sanat Çalıştayı kapsamında Zanaat Ekseninde Osmanlı Yapıtlarında Geometrik Desenler bahisli eğitim programı 22 Eylül’de başlıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Taşkışla yerleşkesinde, 3 gün sürecek eğitimlerde Osmanlı periyodu yapılarında yer alan geometrik desenlerin inşa metotları ve çağdaşı olan devletlerdeki uygulamalarla mukayeseli bir biçimde farkları ele alınacak. Bu desenlerin çağdaş kent mimarisinde kullanımına yönelik farkındalık oluşturulması amaçlanıyor.

Geometrinin ehemmiyetine ve sanatta kullanılmasının tarihine ışık tutulacağı Geometri ve Sanat Çalıştayı’nda mimarlar, ustalar ve zanaatkarlar için de eğitim programları yer alıyor. 22-24 Eylül’de gerçekleşecek çalıştay; mimar, usta ve zanaatkarlar için hazırladığı eğitim programıyla geometrik desenlerin bilimsel datalarına ışık tutacak. Tertip komite başkanlığını Dr. Serap Ekizler Sönmez’in yaptığı programda birinci gün konferanslar yer alacak. Konferanslarda geometri tarihi ve İrfani fikir bağlamı ve tarihî süreç ele alınacak. Çalıştayla birlikte desenlerin çağdaş kent mimarisinde kullanımına yönelik farkındalık oluşturulması ve gelecek kuşaklara aktarılmasının önünü açmak hedefleniyor.

İKİ GÜN BOYUNCA ATÖLYE DERSLERİ YAPILACAK

22 Eylül’de başlayacak “Zanaat Ekseninde Osmanlı Yapıtlarında Geometrik Desenler” bahisli eğitim programı 3 gün sürecek. Sonraki 2 gün ise müracaatlar ortasından seçilen iştirakçilerle Serap Ekizler Sönmez ve Saeid Shakouri yürütücülüğünde her gün sunum takviyeli atölyelerden oluşan eğitim yapılacak.

Geometrik yüzey kaplama sistemleri alanında çalışan araştırmacı ve dizayncı Dr. Serap Ekizler Sönmez, eğitim programına dair şu bilgileri paylaştı:

“Türkiye’de uzun yıllar hem akademi hem de piyasada çalışmalar yapan biri olarak çalışmalardaki dertli işler bu türlü bir çalıştayı elzem kıldı. Bir seri olarak düşündüğümüz bu çalıştaylarda bir ayağını güçlü bir biçimde bilime sağlam basan bir mevzunun bilim tarihinden bağımsız ele alınması düşünülemezdi. Mevzunun teorik alt yapısı ile tekrar inşa edilmesi ve tarih boyunca uygulanmış örneklerin bir vesika üzere kıymetlendirilerek bu teorik yapı inşasının sağlam bir yere oturtulması sağlanmalıdır. Vesika olarak kıymetlendirme ise lakin desenlerin geometrisinin sağlam tahlil edilmesi ile mümkün olacaktır.”

“SANATIN ARDINDAKİ BİLİMSEL BİLGİLERE IŞIK TUTACAĞIZ”

Sönmez, “Kıymetli hocalarımızın teveccühleriyle dahil oldukları konferanslarla daha manalı yapıya bürünen proje ile geçmişi gelecek jenerasyonlara aktarırken mimarların, ustaların ve zanaatkarların geometrik desenlerin gerisindeki bilimsel dataların farkındalığı ile daha fazla sorumluluk üstlenmesini sağlayacağız. Böylelikle bu sanatın çağdaş yapılarda yanlışsız bir formda uygulanmasının da önünü açacağız. O denli ki, sanatın bilimsel temelleri üzerinde şu ana kadar çok az çalışma yapılmış olması ya da hususun yanlış metotlarla ele alınması zanaat ustalarına yol gösterici bir nitelik taşımasına mani oluyor. Geometri ve Sanat Çalıştayı ile bu sorunlara katkıda bulunacak değerli bir adım attığımız üzere dünyada da bu istikametiyle yapılmış birinci çalıştaydır” dedi.

GEOMETRİK DESENLERİN ÇAĞDAŞ MİMARİDE GERÇEK BİR FORMDA KULLANILMASINI SAĞLIYOR

Kendisinin de Anadolu Selçuklu başta olmak üzere farklı kültürlerdeki geometrik desenler üzerine çalışmalar yürüttüğünü aktaran Sönmez, kelamlarını şöyle sonlandırdı:

“Mimari yapılar, İslam sanatının bel kemiğini oluşturuyor ve geometrik desenler bu yapıların kıymetli estetik ögelerinden biri olarak kabul ediliyor. Ben de tüm İslam dünyasında tarihi yapıtları tek tek fotoğraflayarak, eskizlerini çiziyor ve notlar alıyorum. Kaybolmaya yüz tutan nakışları kaydediyor, tahlil ediyorum. Uzun yıllar 300 yıldır unutulmuş geleneği anlamak ve anlatmak ismine ağır bir çalışma içerisindeyim. Sanırım bilhassa son 10 yıldır eğitimlerimle ve yayınlarımla bu alana farkındalık oluşmaya başladı. Gerçekleştireceğimiz bu eğitim programıyla birlikte de zanaatkarlar ve mimarlarla bir ortaya gelerek bilim ve sanatın kesişimini birlikte irdeleyeceğiz.”

İlk gün, tüm güne yayılan konferanslarda yer alan konuşmacılar ve başlıkları ise şu biçimde:

Prof. Dr. İhsan Fazlıoğlu: “Matematik’i Manadan ve Büyüden Arındırmak: Hisabi Matematiğin Yükselişi”

Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç: “Dönüş ve Daire: Sufi Kanıda Manevi Geometri”

Doç. Dr. Elif Baga: “Mezopotamya’dan İslam Medeniyetine Geometrik Desenlerin Matematiksel Art Planına Kısa Bir Bakış”

Y. Mim. Saeid Shakouri: “Safavi Periyot Mimarisinde Geometrik Desenler ve Estetik Elemanlar”

Dr. Serap Ekizler Sönmez: “Geometrik Strüktür Olarak Osmanlı Mimarisinden Desenler, İslam Dünyası İçindeki Yeri.”