Glüten, gliadin ve glutenin ismi verilen iki proteinden oluşur ve temel olarak buğday, arpa, çavdar ve tritikalede bulunur. Glüten, besine …
Glüten, gliadin ve glutenin ismi verilen iki proteinden oluşur ve temel olarak buğday, arpa, çavdar ve tritikalede bulunur. Glüten, besine esneklik ve form verir ve büyük ölçüde makarna, ekmek, kraker, ekmeği ve tahıl üzere yüksek oranda işlenmiş besinlerin yanı sıra un bazlı soslarda bulunur.
Otoimmün bir hastalık olan çölyak hastalığı olan şahıslarda, glüten tüketmek, ince bağırsağa ziyan veren ve önemli besin eksikliklerine yol açan bir bağışıklık yansısını tetikler. Çölyak hastasıysanız, hiç glüten tüketemezsiniz.
Bununla birlikte, çölyak olmayan glüten hassaslığına sahip olduğuna inanılan birçok kişi vardır. Otoimmün bir durum olmasa da, kişinin bedeni ve bağışıklık sistemi glütene olumsuz reaksiyon verebilir.
Muhtemelen, şişkinlik, gaz, karın ağrısı, ishal, kabızlık, mide bulantısı, kusma da dahil, glüten hassaslığının sindirim sistemi semptomlarının farkındasınızdır. Bununla birlikte, çölyak olmayan glüten hassaslığı sindirim sistemi dışı semptomlara da neden olabilir. Bağırsak astarımız bağırsak duvarını bir ortada tutan sıkı temaslardan olur. Yiyeceklerin mikrobesinlerinin kan dolanımına emilmesine müsaade vermek için yavaşça açılmaları açılırlar. Glüten, bu bağırsak kontaklarının açılmasını işaret eden bir protein olan zonulin salınımını tetikler. Vakitle, kavşaklar gevşeyerek “sızdıran bağırsak” olarak bilinen bağırsak geçirgenliğine neden olabilir.
Bu durumda, bedeninizin yabancı istilacılar olarak tanımladığı organizmalar kan sirkülasyonuna girebilir. Bu, bedeninizde daima bir iltihaplanma durumuna neden olur. Bu nedenle glüten, klasik sindirim meselelerinin çok ötesinde beden çapında semptomları tetikleyebilir.
Glüten intoleransunun sindirim sistemi haricindeki semptomlarını bilmek, rahatsız edici semptomların nedenini basitçe belirlemenize ve tedbir almanıza yardımcı olabilir. Zira başlangıçta bunlar birbirleriyle alakalı görünmeyebilir, çok fazla gerilim altında olduğunuzu yahut yalnızca daha fazla uyumaya gereksinim duyduğunuzu düşünebilirsiniz. Lakin asıl sorun, diyetinize bağlı olabilir.
GLÜTEN İNTOLERANSI BELİRTİLERİ
Sindirim sistemi belirtileri harivinde glüten hassaslığının en yaygın belirtileri şunlardır:
Şuur kararması
Eklem ağrısı
Nöropatiler (karıncalanma yahut uyuşma)
Yorgunluk
Egzama
Anemi
Depresyon
Glüten hassaslığının belirtileri öbür birçok sorunun belirtileri olabilir, bu nedenle bunlara dikkat etmek ve bedeniniz için neyin olağan olduğunu bilmek değerlidir, fakat glüteni kendi başınıza ortadan kaldırmadan evvel, sorunun temel nedenini öğrenmek için bir sıhhat uzmanıyla görüşün.
Glüten intoleransı belirtilerini hafifletmenin birinci adımı yanlışsız bir teşhistir. Hekiminiz öncelikle kanda muhakkak antikorların test ederek çölyak hastalığını ekarte edecektir. Ayrıyeten, çölyak hastalığı ve glüten hassaslığı olan bireylerde yaygın olan beslenme yetersizlikleri ve iltihaplanma üzere şeylere de bakacaktır. Hekiminiz çölyak hastalığınız olduğundan şüphelenirse, endoskopi ve / yahut bağırsak biyopsisi yoluyla tanıyı doğrulamak için sizi bir uzmana yönlendirebilir.
Çölyak hastalığının olmadığını varsayarsak, ekseriyetle semptomların düzelip düzelmediğini görmek için en az 30 gün gluteni ortadan kaldırabilirsiniz. Eliminasyon diyetleri , besin hassasiyetlerini belirlemede altın standart olarak kabul edilir. Fakat diyetisyen denetimi olmadan emilinasyon diyetleri muhakkak yapılmamalıdır. Bunun haricinde glütene tepkiniz olup olmadığını görmek için besin hassaslığı testi de yaptırabilirsiniz.
Glütenin semptomları tetiklemediğini fark ederseniz, hekiminiz semptomlarınızı ileri testler, hayat üslubu değişiklikleri, destekler ve ilaçlarla çözmek için tedaviye decam edecektir.
Çölyak olmayan bir glüten hassaslığınız varsa, diyetinizden glüteni çıkarmak iltihabı azaltmaya ve sindirim sistemiyle iligli belirtileri hem de öteki belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir.
Sindirim semptomlarınız varsa, çoklukla glütenin problemlerinizi tetiklediğine dair bir ölçü farkındalık vardır. Örneğin, ekmek yedikten sonra şişkin hissedersiniz. Glüten intoleransınız yahut bilhassa bir otoimmün hastalığınız varsa, glüteni diyetinizden kalıcı olarak uzak tutmalısınız.
GLÜTENİ KESMEK İÇİN İPUÇLARI
Başlangıçta, glüten içeren yiyecekleri diyetinizden çıkarmak inanılmaz derecede sıkıntı görünebilir. Sonuçta, glüten pek çok besinde, bilhassa hazır yiyeceklerde bulunur. Glüteni büsbütün kesmek, birçoklarını kendiniz hazırladığınız daha az işlenmiş, taze yiyecekler yemek ve yiyeceklerin üzerindeki içerik etiketlerini itinayla okumak manasına gelir.
Daha akla yatkın alışveriş yapın
Marketlerde glütensiz yiyecek rafları bulunsa da, bunlar diyetinizi oluşturmanız gereken yiyecekler değildir. Hatta glütensiz bir diyet oluştururken, çoğunlukla bunlardan kaçınabilirsiniz zira bunlar işlenmiş besinlerdir. Bunlar yerine, sıhhat yüksek kaliteli ve organik olan daha az işlenmiş yahut hiç işlenmemiş badem unlu makarna yahut manyok unuyla yapılan ekmekler üzere seçeneklere yönelebilirsiniz.
Tabağınızı dengeleyin
Meskende akşam yemeği hazırlarken, tabağınızdaki patates üzere besinleri değiştirmek için nişastalı sebzelerle oynayın. Tabağınızın yarısını nişastalı sebzeler (kuşkonmaz, biber, yeşil fasulye, brokoli) ve dörtte birini yağsız protein ile ve kalan dörtte birini glütensiz karbonhidratla doldurun.
Glüten hassaslığının sizin için bir sorun olduğunu düşünmeseniz bile, bunu göz önünde bulundurmanız hayli değerlidir. Şu anda bir tepki yaşamıyor olabilirsiniz lakin vakitle iltihaplanmaya yol açan bağırsak geçirgenliğini tetikleyebilir.