Gümüşlük’te ‘mavi’ endişe

Mert İnan / İSTANBUL – Muğla’nın Bodrum İlçesi, Gümüşlük Mahallesi’nde son günlerde “mavi bayrak” tartışması yaşanıyor. Gümüşlük sakinleri ve çevrecilerin huzurunu kaçıran gelişmelerin nedeni ise Gümüşlük Halk Plajı’ndaki “Mavi Bayrak”ın iptal edildiği savından kaynaklanıyor. Türkiye’de mavi bayrak programını yürütmekten sorumlu tek yetkili kuruluş olan Türkiye Etraf Eğitim Vakfı’nın (TÜRÇEV) internet sitesinde geçen haftaya kadar Gümüşlük için “iptal edildi” ibaresine yer verilmiş, bu ibarenin kısa müddette siteden kaldırılması merak ve tartışma konusu olmuştu. TÜRÇEV tarafından dün yayınlanan son listede ise Gümüşlük Çayıraltı Plajı’nın mavi bayrak kriteri açısından pak olduğu lakin Gümüşlük’ten 1.5 kilometre uzaklıktaki Gümsan İskelesi’nin yanındaki Bölme Plajı’nda ise koli basili ve atık kaynaklı kirliliğin limit pahaları aştığı anlaşıldı. TÜRÇEV yetkilileri ise 9 Mayıs’taki ölçüm sonuçlarının akabinde birkaç gün içinde ikinci ölçümlerin yapılacağını ve mayıs sonunda açıklanacak sonuçlara nazaran Gümüşlük için mavi bayrak hakkının netlik kazanacağı bilgisini paylaştı. Gümüşlük kıyılarındaki “Mavi Bayrak” tartışmasına yönelik Bodrum Belediyesi’nden karşılık alamadık.

‘Soru işaretleri var’

Gümüşlük ve Sanat Derneği Lideri İbrahim Hakkı Zırh, Çayıraltı Plajı’nda mavi bayrak hakkının şimdi kaybedilmediğini fakat Gümüşlük kıyılarının her geçen gün kirlenmeye devam ettiğini belirterek, şu bilgileri verdi:

“TÜRÇEV’in internet sitesinde Gümüşlük Çayıraltı Plajı, mavi bayrak kriterlerini karşılıyor. Lakin bizler Gümüşlük kıyılarının mavi bayrak kriterlerini karşıladığını düşünmüyoruz. Köyiçi dediğimiz yerde bulunan arıtıma tesisinden çıkan arıtılmış su, Gümüşlük koyundan denize deşarj ediliyor. Arıtma suyunun verildiği dereye, özel kanalizasyon kuyusundaki atıkları vidanjörle çektirip kaçak olarak boca edenler oluyor. Kıyının pak olduğuna dair önemli soru işaretlerimiz var. Arıtma tesisinden gelen atık suyun kıyıdan en az 500 metre açığa deşarj edilmesini istiyoruz. Kimi sitelerin arıtma masrafından kaçmak için foseptiğini kaçak olarak dereye boşalttığı tezleri araştırılmalı ve bunu yapanlara önemli cezalar verilmeli. Plaj kimi periyotlar köpük köpük olduğu üzere, maalesef kokuyor.”

‘Ölüm fermanı’

Çevrecilerin oluşturduğu Gümüşlük Forumu sözcülerinden Ayşe Bige Karan ise mavi bayrağın Gümüşlük Halk Plajı’ndan kaldırılması gerektiğini belirterek, “Arıtma suyu hala insanların denize girdiği yerden deşarj ediliyor. Vakit zaman kimi şahısların vidanjörlerle arıtma suyu kanalı olarak bilinen dereye kaçak olarak foseptik bıraktığı herkesin bildiği bir husus. Mevcut arıtma suyu ölçüsü bile yük oluştururken mümkün kapasite artışı Gümüşlük Halk Plajı’nın mevt fermanı manasına gelir” dedi. Gümüşlük Muhtarı Zeki Hisse da son ölçüm sonuçlarına ait kendilerine gelen bir bilgi olmadığını lisana getirirken, “Mavi bayrak hakkını kaybetmiş değiliz. Son ölçüm raporları nedir, ne değildir, bilmiyoruz. Yıllardır Çayırağası Arıtma Tesisi’nden çıkan arıtma suyu plaj kıyısından denize veriliyor. Arıtma tesisinden çıkan atık su, açık dereden gittiği için vakit zaman tortular birikebiliyor. Geçtiğimiz günlerde domuz sürüsünün neden olduğu kirlilik tespit edilmişti. Lakin Gümüşlük köyünün suyu arıtıldıktan sonra denize dökülüyor” tabirlerini kullandı.

Mavi bayrak kriteri

TÜRÇEV uyumunda yürütülen mavi bayrak programı, milletlerarası alanda Milletlerarası Etraf Eğitim Vakfı-FEE uyumunda dünyada 50 ülkede uygulanıyor. Tatlı su ve deniz alanlarında sürdürülebilir kalkınmayı destekleyen program, yüzme suyu kalitesi, etraf idaresi, etraf eğitimi ve can güvenliği hususlarında yüksek standartlara ulaşmak için mahallî idareler ve plaj işletmelerini tedbirler almaya teşvik ediyor. Bir plajın mavi bayrak mükafatı alabilmesi için belirlenen hijyen kriter ve tedbirlerin karşılanmış olması gerekiyor. En değerli kriter ise koli basili (Escherichia Coli) ile atık kaynaklı kirlilik (Intestinal Enterokok) kıymetlerinin hudut bedel kabul edilen 100’ü geçmemesi gerekiyor.