Güneş çarpması, ekseriyetle uzun mühlet yüksek sıcağa maruz kalmanın yahut fizikî zorlanmanın bir sonucu olarak bedeninizin çok ısınmasına bağlı bir durumdur.
Günlük hayatımızda sıcaktan her bunalmamız güneş çarpması manası taşımasa da, gereken tedbirler alınmadığında hayati risklere yol açan bir durumdur.
Sıcak çarpması olarak da bilinen güneş çarpması beden sıcaklığınız 40 derecenin üzerine çıktığında ortaya çıkar ve vücuda en çok hasar veren ısı kaynaklı hastalıktır.
Yaşlılar, gebe bayanlar ve küçük çocuklar sıcak çarpması için daha yüksek risk altındadır, zira bedenleri sıhhat sorunları olmayan yetişkinlere nazaran daha sıkıntı serinler.
Pekala güneş çarpması nasıl anlaşılır, belirtileri nelerdir? Güneş çarpması durumunda ne yapılmalı? İşte bilmeniz gerekenler…
GÜNEŞ ÇARPMASI BELİRTİLERİ
- 40 derece ya da üzeri beden ısısı.
- Zihinsel durum yahut davranışlarda bozulma (Kafa karışıklığı, konuşma bozukluğu, sonluluk, nöbetler yahut koma)
- Terleme olmaması ve ciltte kızarıklık, sıcaklık ve kuruluk
- Mide bulantısı ve kusma
- Teneffüsün hızlanması
- Kalp atışında hızlanma
- Baş ağrısı
- Kas krampları ve ağrıları
- Yorgunluk ve halsizlik
GÜNEŞ ÇARPMASINDA BİRİNCİ YARDIM
Güneş çarpması acil müdahale gerektirir. Tedavi edilmediğinde beyin, kalp, böbrek ve kaslarınıza süratlice ziyan verebilir. Hasar tedaviyi geciktirir ve önemli komplikasyon yahut vefat riskinizi artırır. Tedavide maksat, bedenin anında soğutulmasıdır.
- Kişiyi klimalı bir ortama yahut en azından serin, gölgeli bir alana taşıyın ve gereksiz giysileri çıkarın.
- Mümkünse, kişinin beden sıcaklığını ölçün ve en azından 38.5 dereceye kadar soğutmak için ilk yardımı başlatın. Termometre yoksa da birinci yardıma başlayın.
- Hastanın cildini bir sünger yahut bahçe hortumuyla ıslatırken bir yandan da yelpazeleyerek serinletin.
- Hastanın koltuk altlarına, kasık, boyun ve sırtına buz torbaları koyun. Bu bölgelerde cilde yakın kan damarları bulunduğu için, onları soğutmak beden sıcaklığını azaltabilir.
- Hastayı duşa sokun veya soğuk su küvetine daldırın.
GÜNEŞ ÇARPMASINDAN KORUNMAK İÇİN
Uzmanlar, bilhassa yaşlı ve çocukların, mecbur kalmadıkça saat 11.00 ile 15.00 ortasında dışarı çıkmamaları ikazında bulunuyor.
- Bol, açık renkli ve pamuklu giysiler giyin
- Kendinizi geniş kenarlı bir şapka, güneş gözlükleri ve en az 30 faktörlü bir güneş hami ile güneşin ziyanlı tesirlerinden koruyun. Şayet yüzüyor ya da terliyorsanız güneş koruyucunuzu her 2 saatte bir yenileyin.
- Bol sıvı tüketin
- Bedeninizin nemini ve ısı yayma yeteneğini etkileyebilecek ilaçlar kullanıyorsanız bilhassa dikkatli olun.
- Park halindeki bir otomobilde evcil hayvanınız da dahil hiç kimseyi bırakmayın. Aracınız park edildiğinde, bir çocuğun içeri girmesini önlemek için kilitli tutun.
- Günün sıcak saatlerinde yorucu aktiviteler yapmayın.
- Bedeninizin sıcak havaya ahenk sağlaması birkaç hafta sürebilir. Yavaş yavaş alışın. Birden sıcağa maruz kalmayın.
- Alkol ve kahve tüketiminizi sınırlayın