Hakan Fidan’la görüşen Putin: Astana süreci devam etmeli

BRICS Dışişleri Bakanları Toplantısı için Rusya‘nın Nijniy Novgorod kentine giden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Rusya Devlet Lideri Putin ile görüştü.

PUTİN TEMMUZ’DA ERDOĞAN İLE BİR ORTAYA GELECEK

Putin görüşmede, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile temmuz ayında Astana‘da bir ortaya gelmeyi planladığını duyururken ” Türkiye‘nin BRICS’in çalışmalarına yönelik ilgisini memnuniyetle karşılıyoruz.” dedi.

“ASTANA SÜRECİ DEVAM ETMELİ”

Putin, ” Türkiye‘yle ilgilerin gelişmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Tüm gelişmeler, dostum Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde gerçekleşiyor. Astana süreci devam etmeli” derken Bakan Fidan, toplantı kapsamında Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile de görüştü. Görüşmede ikili alakalar ve bölgesel gelişmelerin yanı sıra ekonomik mevzular da gündemdeydi.

FİDAN TOPLANTIDA GAZZE’Yİ GÜNDEME TAŞIDI

Kübalı, Çinli, Belaruslu, Etiyopyalı ve Kazak mevkidaşlarıyla da bir ortaya gelen Bakan Fidan diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye nazaran BRICS+ oturumunda iştirakçilere hitap etti.

Fidan, global bağlarda yüksek türbülanslı devirden geçildiğine işaret ederek, “Küresel iktisat, pandemi sonrası periyotta direnç göstermeye devam ederken jeoekonomik görünüm hala zayıf. Hala yüksek enflasyonla karşı karşıyayız. Kırılganlıklar devam ediyor ve jeopolitik tansiyonlar tırmanabilir.” dedi.

Bakan Fidan, “kurallara dayalı memleketler arası sistem” olarak isimlendirilen sistemin, bu çağda istikrarlı ve süratli tahliller sunma konusunda yetersiz kaldığını söyledi.

Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de yaşananlara ve bunun global yönetişim üzerindeki tesirlerine dikkat çeken Fidan, “Birkaç kişinin ikiyüzlülüğü ve stratejik körlüğü nedeniyle 36 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti, milyonlarca kişi yerinden edildi ve Gazze Şeridi büsbütün yok olmanın eşiğinde. İsrail’in Filistin topraklarındaki işgali, istila, kitlesel yerinden etme, etnik paklık ve savaş hataları ile genişlemektedir.” sözlerini kullandı.

ERDOĞAN’IN “DÜNYA BEŞTEN BÜYÜKTÜR” KELAMINI HATIRLATTI

Fidan, ABD’nin üç kademeli ateşkes önerisi doğrultusunda Birleşmiş Miletler (BM) Güvenlik Kurulu tarafından alınan bir kararın olduğunu hatırlatarak, “Bu olumlu bir adım olmakla birlikte kâfi değildir. İki devletli tahlil gerçekleşmeden ne İsrail’in ne de Filistin’in güvenliğinden kelam etmek mümkün değildir.” diye konuştu.

Gazze’de son sekiz aydır herkesin gözlerinin önünde cereyan edenlerin, norm ve pahaların aşındığını açıkça gösterdiğini belirten Fidan, milletlerarası nizamın ikili standartlarla yönetilmesine müsaade verilemeyeceğini, memleketler arası münasebetlerde daha fazla işbirliği ve diplomasinin, daha az çatışmanın desteklenmesi gerektiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “dünya beşten büyüktür” mottosu ışığında Türkiye‘nin, BM Güvenlik Kurulu ve BM’nin yanı sıra başka çok taraflı örgütlerde de ıslahatlar yapılması için efor sarf ettiğini vurgulayan Fidan, “Bu bağlamda BRICS ile iş birliğimize kıymet veriyoruz. BRICS içindeki çeşitliliğin kalkınma ve istikrarı artırmak için değerli bir araç olduğuna inanıyoruz.” dedi.

ASTANA SÜRECİ NEDİR?

Suriye’de ateşkes ve çatışma süreçlerinin denetim altına alınabilmesi açısından Türkiye ve Rusya’nın öncülüğünde başlatılan Astana süreci, siyasi ve insani problemlerin ele alındığı bir platform olarak işletilmeye devam ediyor. Kazakistan’ın başşehri Işık Sultan’da Ocak 2017’de bir ortaya gelen Türk ve Rus yetkililer, Suriye krizine tahlil için “Astana formatlı” görüşmeleri başlattı.

Türkiye ve Rusya’nın öncülük ettiği toplantılarda daha sonra İran da garantör ülke olarak yerini aldı. Ürdün, Lübnan ve Irak üzere ülkelere gözlemci ülke statüsü verildi. Türkiye ve Rusya’nın eforlarıyla Suriye’de 30 Aralık 2016’da varılan ateşkesin güçlendirilmesi için 23 Ocak 2017’da yapılan Suriye bahisli birinci Astana toplantısına Kazakistan mesken sahipliği yaptı. Toplantıya Suriye askeri muhalefeti, Esed rejimi temsilcileri, Türkiye, Rusya, İran ve ABD heyetleri katıldı. Askeri muhalifler ile rejim güçleri temsilcilerinin iç savaşın başından bu yana birinci kez memleketler arası bir toplantıda bir ortaya gelmesi toplantıyı kıymetli kılan öge oldu.