Hangi Ülkeler Afgan Sığınmacılara Kapılarını Açtı?

Lakin daha yakından baktığınızda ne kadar değişimin yaşandığını görüyorsunuz.

Birkaç gün evvel yüzlerce panik halindeki Afgan sivil, Afganistan’ın Pakistan hududundaki Torkham kasabasında toplandı.

Lakin sırf tüccarların yahut geçerli seyahat dokümanları olanların geçişine müsaade veriliyor ve Pakistan hududundaki yetkililer BBC Urduca Servisi’ne, ülkeye geçmeye çalışanlara uygulanan güvenlik taraması prosedürünü hızlandırdıklarını söyledi.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne (UNHCR) nazaran, on yıllardır Pakistan’da yaşayan yaklaşık 1,4 milyon kayıtlı Afgan sığınmacı var. Kayıt dışı olanlar da hesaba katıldığında sayı ikiye katlanıyor.

UNHCR’ye nazaran yaklaşık 780 bin Afgana konut sahipliği yapan İran, hudut görevlilerine geçiş noktalarında görülen Afgan vatandaşlarını geri çevirme talimatı verdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son haftalarda yüzlerce Afgan’ın ülkeye geçtiği İran hududu boyunca yükselen duvarın inşaasını tamamlama kelamı verdi.

ABD’nin talebi üzerine Uganda, 2 bin Afgan mülteciyi kabul etti.

Kanada, ortalarında bayan önderler, insan hakları çalışanları ve gazetecilerin de olduğu 20 bin kişiyi Taliban’ın intikam aksiyonlarından korumak için ülkeye kabul edeceğini duyurdu.

İngiltere de, beş yıllık bir mühlet içinde 20 bin kişiyi ülkeye yerleştirme kelamı verdi ve birinci 5 bin sığınmacınınbu yıl gelmesi bekleniyor.

Almanya’ya Afgan vatandaşlarını taşıyan birinci uçak, Özbekistan’dan kalktıktan sonra Çarşamba günü ülkeye vardı.

Başbakan Angela Merkel, Almanlarla birlikte çalışan Afganlar, insan hakları aktivistleri, avukatlar ve risk altında olduğu düşünülen öteki bireyler de dahil olmak üzere 10 bin kadar kişinin tahliye edilmesi gerektiğini söyledi.

Lakin Avrupa Birliği başkanları, durumun kıtada büyük ölçekli bir göçmen krizine yol açabileceğine dair telaşlarını de lisana getirdiler.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Pazartesi günü bir televizyon konuşmasında, Avrupa ülkelerinin “büyük çaplı sistemsiz göç akışını öngörmeleri ve kendilerini muhafazaları gerektiğini” söyledi.

Macron, “Avrupa tek başına mevcut durumun sonuçlarına katlanamaz” dedi.

Berlin’de, Alman hükümetinin daha fazla mülteciye müsaade vermesini talep eden bir protestoya katılan aktivist Alina Lyapina, hükümetinin “başarısız olduğunu” söyledi.

Reuters haber ajansına konuşan Lyapina, “Tehlikedeki insanları güvenliğe kavuşturmak için Afganistan’dan Almanya’ya acil olarak hava köprüsü oluşturulmasını talep ediyoruz” dedi.

Yakın vakte kadar, Batılı ülkeler hudut dışı edilenleri Afganistan’a geri taşıyan uçuşlar düzenliyordu.

BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, BBC’ye verdiği röportajda, hükümetleri hudut dışı süreçlerini durdurmaya çağırdı.

Afganistan’ın komşularına, bilhassa İran ve Pakistan’a, Taliban idaresi altında güvenliklerinden kaygı eden Afganlara kaçış imkanı sağlamak için sonlarını açık tutma daveti yaptı.

Her iki ülkenin de uzun vakittir Afganlar için bir sığınak olduğunu kabul eden Grandi, daha fazla mülteci ile başa çıkmak için muhtemelen önemli mali ve lojistik yardıma muhtaçlık duyacaklarını söyledi.

Uzun vadede, krize deva olmak için geniş kapsamlı bir yine iskan programına muhtaçlık duyulabilir.

Ama BM yetkilisi, insanların ülke dışına çıkmasına müsaade verilmediği için büyük bir göçmen akını olacağından “şüphe duyduğunu” söyledi.

Grandi, “Önemli bir noktayı unutmayalım: Afganistan’da ülke içinde yerinden edilmiş üç milyondan fazla insan var. Son birkaç günde yüzbinlerce insan taşındı. Acil yardıma muhtaçlıkları var” dedi ve ekledi:

“Siyasetten bağımsız olarak, Afganistan’daki durumu istikrara kavuşturmak için çalışmaya devam edecek insani yardım kuruluşlarını desteklemek kıymetli, zira bu insanların birçok için tek seçenek bu olacak.”