Hasta olduğumuzda neden daha fazla uyuruz? – Uykunun faydaları nelerdir?

Uyku ile bağışıklık sistemi ortasında iki taraflı konuşma var

Bağışıklık sistemi, organ ve sistemlerimizi içeriden ve dışarıdan gelebilecek tehditlere karşı korur. İnsan ömrünün yaklaşık üçte birini geçirdiği uyku devri ile bağışıklık sisteminin birbirinden habersiz olması düşünülemez.

Tıp literatüründe bu ilgi ‘iki taraflı konuşma’ olarak tanımlanır. Yani uyku ile bağışıklık sistemi, birbiriyle karşılıklı olarak haberleşmekte, daha sağlıklı bir hayat için mesajlaşmaktadır.

Enflamasyon ile seyreden lupus, romatizmal hastalıklar, kardiyovasküler hastalıklar, kanserler, nörodejeneratif hastalıklara bakıldığında, hepsinde az yahut çok uyku düzensizliğinin görüldüğünü söyleyen Prof.Dr. Yaşar Küçükardalı “Bağışıklık sistemi doğal ve sonradan kazanılmış olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır.

Doğal bağışıklık sistemi organizmanın içinden ya da mikroorganizmalar, hastalanan hücreler, kanserleşme dönüşümünün başladığı hücreler üzere dışarıdan olan bir tehdit edici duruma karşı birinci olarak oluşan yanıtı, muhafaza basamaklarını içerir.

Kazanılmış bağışıklık sistemi; mikroorganizma ile karşılaşan bağışıklık sistemi hücrelerinin oluşturdukları salgılarla infeksiyonu sınırlamaya çalışırken bir taraftan da o mikroba karşı esirgeyici hafıza oluşturmasıdır.

Sonraki devirlerde tıpkı mikroorganizma ile karşılaşıldığında, güya aşılanmış üzere o mikroba karşı çabucak hücum yapmasıdır” dedi.

Uykusuz kalmak daha fazla acıktırıyor

Uyku azlığında, iştahsızlık hormonu olarak bilinen leptin’in azaldığını hatırlatan İç Hastalıkları Uzmanı Prof.Dr. Yaşar Küçükardalı “Uykusuzlukla birlikte ghrelin denilen iştah hormonu artar. Bu durum yeme davranışı bozukluğuna, obeziteye ve dolaylı olarak bağışıklık düzensizliğine yol açmaktadır.

Yani uykusuzluk bağışıklık sistemini etkilemesinin yanında, kilo almaya da neden olmaktadır” dedi.

Hastalık devrinde neden daha fazla uyuyoruz?

Uzun süren uykusuzluk periyodunun akabinde sıklıkla enfeksiyonlara maruz kalındığının görüldüğünü hatırlatan Prof.Dr. Yaşar Küçükardalı, “Bir enfeksiyona maruz kaldığımızda enfeksiyonun olağan seyrinde kendimizi daha uykulu hissederiz.

Bu aslında esirgeyici bir sistemdir. Bu muhtaçlığa karşılık vermek organizmanın faydasınadır.

Bu türlü bir dönemin başlangıcında bağışıklık sistemi, oluşturduğu birtakım salgılarla beynimize de sinyaller göndererek bizi daha hareketsiz bir periyoda sevk eder.

Bütün metabolik ve kinetik faaliyetleri yavaşlatıp gücünü mikroorganizmalar ile savaşta kullanmak ister.”

Bedendeki sitokin fırtınası kalite uykuyu engelliyor

Uykusuzlukla birlikte gelişen enfeksiyonun, ilerlediği ya da şiddetli olduğu devirlerde ise bir kısır döngünün ortaya çıkacağını söyleyen Prof.Dr. Yaşar Küçükardalı, “İstesek dahi sitokin fırtınası devrinde kaliteli bir uykudan bahsedemeyiz.

Uykusuzluğumuz uzadıkça dabağışıklık sistemi bundan olumsuz etkilenir; enfeksiyon süreci uzar. Sitokin artışının olduğu enflamatuar hastalıklarının tedavi edilmesiyle birlikte uyku kalitesinde de güzelleşmeler olduğu gösterilmiştir” diye konuştu.