Hazır giyimde yüzde 30 zam kapıda

Pandeminin tesirlerinin ağır olarak yaşandığı son 6 ayda hammadde, boya ve personellik maliyetlerindeki artış, hazır giysi dalında üretimin daralmasına neden oldu. Bilhassa Çin ve Hindistan üzere büyük üreticilerin ağır talebi, hammadde fiyatlarını kısa müddette yüzde 50 civarında artırırken, boyada yüzde 20, işçilikte ise yüzde 22 maliyet artışı yerli üreticiyi son eserde artırım yapmaya itiyor.

TOBB Konfeksiyon ve Hazırgiyim Sanayi Meclis Lideri Onur Fayat, 2020 Ağustos ayından itibaren polyester elyafın kg fiyatı yüzde 58 artarak 0.83 dolardan 1.31 dolara, pamuğun fiyatı yüzde 40 artarak 10.5 TL’den 14.75 TL’ye ve viskonun fiyatı da ise yüzde 68 artarak 1.40 Euro’dan 2.35 Euro’ya yükseldiğine dikkat çekti.

Dünya’dan Yener Karadeniz’in haberine nazaran Fayat, bölümün kur ve hammadde konusunda kıskacın içinde olduğunu belirterek, “Hammadde hem dolar bazında hem de içerde TL olarak artıyor. Çin, Vietnam, Bangladeş üzere üreticiler ABD ve AB üzere büyük pazarlardaki açılmalara hazırlık yapmak için her yerden hammadde topluyorlar. Bunlar olurken biz de uyardık. Ocak ayında Türkiye ihracatında değerli bir artış yaşanmasının sebebi de bu. Hammadde ihracatına kısa mühlet kısıtlama yapılması gerektiğini belirttik. Hazır giyimci, işi açıldığı vakit ne yapacak? Bu açmaza işaret etmeye çalıştık. Bunun emareleri de artık hammadde bulamamak olarak görülüyor” diye konuştu.

‘Kurların geri gelmesi karsız bir süreç başlattı’

TİM Lideri İsmail Gülle’nin bu hususta dokumacılık ve hazır giysi birlikleri ile toplantı yaptığını söz eden Fayat, şöyle devam etti:

“Hammadde ihracata gidiyor. Kamunun devreye girmesi gereken bir devir olabilir. O denli bir sürece gittiğimizi düşünüyorum. Dengelerin yanlışsız hesaplanması lazım. Bir eserin kilogramını 3 dolara mı satarsan ülkenin menfaatine olur yoksa 16 dolara mı? Taban fiyata gelen artırım var. Öte yandan kurların da geri gelmesi karsız bir süreç başlattı. Hammaddeye pamuklu ve örme kümesinde daha fazla olmak üzere artırım yapıldı. Bunun enflasyona tesiri eser başına yüzde 10 olabilir. Bu yalnızca hammadde için. Bunun dışında personellik var, başka süreçler ile ilgili artan maliyetler var. Kesimde maliyetlerin üçte birini hammadde oluşturuyor. Olağana dönüldüğünde fiyat artışı çok daha süratli formda kendisini gösterecek. Şu an üretici kendi bünyesinde hammaddeyi hazmetmeye çalışsa da piyasa açıldığı anda fiyat artışı çok süratli halde karşımıza çıkacak. Son esere, enflasyon artırımları haricinde yüzde 10-15 ek artış yansıyacağını düşünüyoruz.”

Yağmur Dokumacılık İdare Konseyi Lideri Yavuz Kaya ise yeni dönemde yüzde 30’ları aşan artırım beklediklerini söz ederek, “Yaz döneminde nisan-mayıstan itibaren yüzde 30 hazır giysi enflasyonu bekleniyor. İplik fiyatları yüzde 40-45 yükseldi, boyada yüzde 20 arttı. Kesim çalışanlarının yüzde 80’i taban fiyatlı. Taban fiyat de yüzde 22 yükseldi” diye konuştu.

İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Ahmet Öksüz de kelam konusu gelişmelerin fiyatlara yansımasının kaçınılmaz olduğunu lisana getirdi.