İçişleri Bakanlığı’ndan sokağa çıkma yasağı ve YKS açıklaması

İçişleri Bakanlığı, Yükseköğretim Kurumları İmtihanı (YKS) nedeniyle 81 vilayette hafta sonu uygulanacak olan sokağa çıkma kısıtlamasına yönelik genelgeyi vilayet valiliklerine gönderdi. Cumartesi günü 09.30 ile 15.00 saatleri ortasında, Pazar günü 09.30 ile 18.30 saatleri ortasında kısıtlama uygulanacak.

Buna nazaran hafta sonu uygulanacak kısmi sokağa çıkma kısıtlamasından, YKS’nin yapılacağı okulların etrafındaki kırtasiyelerde çalışanlar muaf tutulacak. Yerli ve yabancı turistler, rezervasyon yaptırdıkları konaklama tesisine uçak, otobüs üzere toplu taşıma araçları yahut özel araçlarıyla gidebilecek. Yerli ve yabancı turistler halk plajlarından yararlanabilecek, müze ve ören yerleri ile anıtları, ibadethaneleri, türbeleri ziyaret edebilecek.

İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge şöyle:

• Cumartesi günü 09.30 ile 15.00 saatleri ortasında, Pazar günü 09.30 ile 18.30 saatleri ortasında kısıtlama uygulanacak.
• Genelge çerçevesinde imtihana girecek adayların imtihan binasına ulaşımlarının toplu taşıma ile sağlanması halinde kendilerinin, bir yakını ile özel araçlarla gelinmesi halinde ise araç şoförü ile birlikte bir kişi sokağa çıkma kısıtlamasına tabi olmayacak.
• İmtihana girecek adaylar ve yakınları ile imtihan vazifelilerinin (otobüs, minibüs, dolmuş, taksi vs.) üzere kent içi toplu ulaşımlarında rastgele bir aksama olmaması için belediyelerce gerekli önlemler alınacak ve gereksinime nazaran sefer sayıları artırılacak.
• Şehirlerarası toplu ulaşım araçlarından (uçak, otobüs, tren, vapur, feribot vs.) bilet almış olanlar sokağa çıkma kısıtlamasına tabi olmayacak.
• Ayrıyeten daha evvel vilayetlere gönderilen genelgeye ek olarak gönderilen yazı ile YKS’nin yapılacağı okulların, imtihan merkezlerinin etrafındaki kırtasiyeler ile çalışanları sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulacak.
• Tekrar halihazırda konaklayan ya da konaklama ve çeşit rezervasyonları yaptırmış olan yerli ve yabancı turistler; rezervasyonları yaptırdıkları konaklama tesisine uçak, otobüs üzere toplu ulaşım araçları ve özel araçlarıyla gidebilecek.
• Yerli ve yabancı turistlerin konakladıkları tesise ilişkin plaj bulunmaması halinde halk plajları dahil plajlardan yararlanabilecek, müze ve ören yerleri ile tarihi, kültürel, dini anıtlar, ibadethaneler ve türbeleri ziyaret edebilecek.
• Bu hizmetleri sunacak işletme yahut yerlerde çalışanlar kısıtlamadan muaf tutulacak.
• Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak gün ve saatlerde ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin yalnızca ekmek satan bayileri, market, bakkal, manav, kasap, kuruyemişçi ile tatlı üretiminin yapıldığı, satıldığı iş yerleri vatandaşın zarurî gereksinimlerinin karşılanması ile hudutlu olmak ve araç kullanmamak koşuluyla açık bulanacak.

Kısıtlama günlerinde açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlar şöyle:

 a) Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak gün ve saatlerde; ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin yalnızca ekmek satan bayileri, market, bakkal, manav, kasap, kuruyemişçi ile tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri (vatandaşlarımız zarurî gereksinimlerinin karşılanması ile sonlu olmak ve araç kullanmamak kuralıyla (engelli vatandaşlarımız hariç) ikametlerine en yakın fırın, unlu mamul ruhsatlı iş yerleri, market, bakkal, manav, kasap, kuruyemişçi ile tatlıcılara gidip gelebilecektir.),

b) İlaç, tıbbi aygıt, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ait faaliyetleri yürüten iş yerleri,

c) Kamu ve özel sıhhat kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri,

ç) Mecburî kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, hudut kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım meskenleri, rehabilitasyon merkezleri, Nüfus Müdürlükleri, Acil Davet Merkezleri, AFAD Üniteleri, Vefa Toplumsal Dayanak Üniteleri, Göç Yönetimi, PTT vb.),

d) Akaryakıt istasyonları,

e) Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50.000 nüfusa bir adet ve vilayet sonları içinden geçen şehirlerarası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 km için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda (kura ile tespit edilecek) lastik tamircisi,

f) Doğalgaz, elektrik, petrol bölümünde stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi),

g) İçme suyu dolum tesisleri ile içme suyu, gazete ve mutfak tüpü dağıtımını yapan şirketler,

ğ) Hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri,

h) Sıhhat hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar,

ı) Bulunduğu yerin İl/İlçe Hıfzıssıhha Heyeti tarafından müsaade verilmesi kaidesi ile makarna, un ve unlu mamuller, süt, et, balık üretimi üzere temel besin hususlarının üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen materyalleri ile bu materyallerin üretimi için muhtaçlık duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler,

i) Yurt içi ve dışı nakliyecilik (ihracat/ithalat/transit geçişler dâhil) ve lojistiğini yapan firmalar,

j) Oteller ve konaklama yerleri,

k) Besin, paklık ve ilaç üzere dallara ambalaj sağlayan üretim tesisleri,

l) Çalışanları inşaat/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak üretimi yahut çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler (Bu unsur kapsamında inşaat ve konaklama birebir şantiye alanı içinde ise müsaade verilir, öteki bir yerden çalışanların gelmesine ve şantiyede kalanların öbür bir yere gitmelerine müsaade verilmez. Çalışma alanı yalnızca inşaat alanı/maden alanları ile sonludur.),

m) Gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları,

n) Daha evvelce sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen mühlet içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata bahis; mal, gereç, eser, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler (mevcut zorunluluklarını ispatlamaları ve anılan kurallara uymaları kaydıyla),

o) Zirai hedefli akaryakıt satışı yapılan Tarım Kredi Kooperatifleri,

ö) Valilikler/Kaymakamlıklar tarafından tespit edilecek muhtaçlığa nazaran kura ile belirlenecek; zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. ziraî üretime ait eser satışı yapan işletmeler,

p) Sebze/meyve toptancı halleri”

İstisna kapsamında olan şahıslar ise şöyle:

a) Genelgede sayılan “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, vazifeli yahut çalışanlar,

b) Kamu nizamı ve güvenliğinin sağlanmasında vazifeli olanlar (Özel güvenlik vazifelileri dâhil),
c) Acil Davet Merkezleri, Vefa Toplumsal Dayanak Üniteleri, Kızılay ve AFAD’da vazife alanlar,

ç) Cenaze defin süreçlerinde vazifeli olanlar (din vazifelileri, hastane ve belediye vazifelileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,

d) Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde misyonlu olanlar,

e) Eser ve/veya gereçlerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı nakliyecilik, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında misyonlu olanlar,

f) Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk konutları vb. toplumsal koruma/bakım merkezleri çalışanları,

g) Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu üzere “Özel Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi yahut refakatçileri,

ğ) Demir-çelik, cam, ferrokrom vb. dallarda faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları üzere zarurî olarak çalıştırılması gereken kısımlarında misyonlu olanlar,
h) Bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi süreç merkezlerinin çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),

ı) Bitkisel (gül, çay, meyve, hububat, kesme çiçek vb.) ve hayvansal (süt, et, yumurta, balık vb.) eserlerin üretimi, sulaması, işlenmesi, ilaçlaması, hasatı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,

i) Küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler,

j) 30 Nisan tarihinde gönderilen genelge kapsamında oluşturulan Hayvan Besleme Kümesi Üyeleri ile sokak hayvanlarını besleyecek olanlar,

k) İkametinin önü ile sonlu olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zarurî gereksinimini karşılamak üzere dışarı çıkanlar,

l) Zarurî sıhhat randevusu olanlar (Kızılay’a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil),

m) Yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların ihtiyaç duyacağı temel gereksinimlerin karşılanmasında vazifeli olanlar,

n) İş sıhhati ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri doktoru vb.),

o) Veteriner doktorlar,

ö) Servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek koşulu ile teknik servis çalışanları,

p) İşyerlerinin kapalı olduğu saatlerde/günlerde daima olarak işyerlerini bekleyenler,

r) Belediyelerin toplu taşıma, paklık, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu çalışacak işçi,

s) Madencilik, inşaat ve öteki büyük yatırım projelerinde kullanılmakta olan patlayıcıların imalat ve lojistiğinde çalışanlar,

ş) Mahkeme kararı çerçevesinde çocukları ile şahsi münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri koşulu ile),

t) Hür muhasebeci mali müşavirler, yeminli mali müşavirler ve bu meslek mensupları ile bir arada çalışanlar”

Kelam konusu önlemlere ait valiler/kaymakamlar tarafından ilgili mevzuat uyarınca gerekli kararların acilen alınması, uygulamada rastgele bir aksaklığa meydan verilmemesi ve mağduriyete neden olunmaması sağlanacak. Alınan kararlara uymayan vatandaşlara Genel Hıfzıssıhha Kanunu’nun 282’nci hususu yeterince idari para cezası verilecek. Karşıtlığın durumuna nazaran Kanun’un ilgili hususları mucibince süreç yapılması, konusu kabahat teşkil eden davranışlara ait Türk Ceza Kanunu’nun 195’inci hususu kapsamında gerekli isimli süreçler başlatılacak.