İhracatta mayıs ayı rekoru… Dış ticaret açığında hızlı gerileme

MAYIS ayı dış ticaret verileri, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe tarafından dün İstanbul’da açıklandı. Buna nazaran, mayısta geçen yılın tıpkı ayına nazaran ihracat, yüzde 11.4 artışla 24 milyar 75 milyon dolara çıkarken; ithalat yüzde 10.3 azalışla 30 milyar 593 milyon dolara geriledi. 2024 Ocak-Mayıs periyodunda ise ihracat yüzde 4.5 artışla 106 milyar 914 milyon dolara yükselirken; ithalat ise birebir periyotta yüzde 9.3 azalışla 143 milyar 674 milyon dolara indi. Böylelikle, ihracattaki artış ve ithalattaki azalışın tesiriyle dış ticaret açığı mayısta yıllık bazda yüzde 47.8 azalarak 6.5 milyar dolara geriledi. Dış ticaret açığı birinci 5 ayda ise yüzde 34.4 düşüşle 36.8 milyar dolara indi. Dış ticaret sayılarını kıymetlendiren Bakan Bolat, “Mayısta 24.1 milyar dolara ulaştık. Bir yıl evvel mayısta 21.6 milyar dolardaydık. Tarihin en yüksek mayıs ayı ihracatına ulaşmış olduk. Mayıs ayı prestijiyle yıllıklandırılmış ihracatımız 260.1 milyar ile tekrar Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmıştır. Bu gelişmeden sonra ihracatın ithalatı karşılama oranı da süratli yükseliş kaydetti.15 puanlık artışla yüzde 63.4’ten yüzde 78.7’e yükseliş yaşandı” dedi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat

OTOMOTİV YİNE BAŞI ÇEKTİ

Açıklanan dataların ayrıntılarına bakıldığında, bölümler bazında en yüksek ihracatta yeniden otomotivin başı çektiği görüldü. Buna nazaran:

Otomotiv, 3.2 milyar dolar ile birinci sırada yer alırken; bunu 3 milyar dolarla kimya, 1.6 milyar dolarla hazır giysi, 1.5 milyar dolarla elektrik-elektronik ve 1.4 milyar dolarla çelik kesimi takip etti.

Makine ile savunma ve havacılık dalları, tarihlerinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi.

Geçen ay 20 dal ihracatını artırırken, 6 dalda düşüş kaydedildi.

Oransal olarak ihracatını en fazla artıran dallar yüzde 65 ile fındık ve mamulleri, yüzde 59 ile savunma ve havacılık, yüzde 25 ile mücevher, yüzde 24 ile kimyevi hususlar ve yüzde 18 ile meyve-sebze mamulleri oldu.

EMEK AĞIR KESİMLER EKSİDE

Rekabet gücü zayıflayan emek ağır kesimler ise mayıs ayını da ekside kapattı. Örneğin, global talep artışına karşın hazır giysi kesimi mayısta da artıya geçemedi. Çimento, cam, seramik ve toprak eserleri ihracatı yüzde 5.7, deri yüzde 8.3, tütün ise yüzde 18 geriledi.

Emek ağır bölümlerin yüksek maliyetler nedeniyle fiyat tutturmakta zorlandığı belirtildi.

Firmaların yasal merkezini baz alan TİM datalarına nazaran, geçen ay 55 vilayet ihracatını artırdı.

En çok ihracat yapan 5 vilayet İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara, İzmir halinde sıralandı. Ankara, Sakarya, Konya, Tekirdağ, Eskişehir, Giresun, Erzurum ve Bartın tarihlerinin en yüksek ihracatına imza attı.

PARİTE KAYNAKLI KAYIP 77 MİLYON $

Öte yandan, dünkü toplantıda konuşan TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise, paritenin mayıs ihracatını negatif etkilediği; mayısta pariteden kaynaklı 77 milyon dolarlık kayıp yaşandığı bilgisini verdi.

En fazla ihracat Almanya (1 milyar 902 milyon dolar), ABD (1 milyar 475 milyon dolar) ve İngiltere (1 milyar 448 milyon dolar) oldu.

En fazla ithalat ise sırasıyla; Çin (3 milyar 861 milyon dolar), Rusya (3 milyar 780 milyon dolar) ve Almanya (2 milyar 283 milyon dolar) oldu.

En çok ihracat yapılan ülke grupları arasında Avrupa Birliği (AB) 9.9 milyar dolarla yeniden birinci sırada yer aldı. AB’yi 4 milyar dolar Yakın ve Orta Doğu, 3.7 milyar dolarla Başka Avrupa, 2.2 milyar dolarla Orta Asya ve Uzak Doğu ve 1.6 milyar dolarla Kuzey Amerika izledi. Avrupa kıtasının toplam ihracattaki hissesi yüzde 57 oldu.

Gültepe, “BAE, Hollanda, Pakistan ve Suudi Arabistan’a ihracatta dikkat cazibeli artışlar kaydettik. Bu ay 103 ülkede yüzde 10’un, 61 ülkede yüzde 50’nin üzerinde ihracat artışı kaydettik. Genel tabloda ise 131 ülkeye ihracatımızı artırdık. Hollanda, Pakistan, Singapur, Slovakya ve Moğolistan’a ihracatta rekor kırdık” diye konuştu.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat

İSRAİL’E İHRACAT YÜZDE 99 AZALDI

TİCARET Bakanlığı verilerine göre, İsrail’e yapılan sevkiyatlar mayıs ayında evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 99 düşerek 4.4 milyon dolara geriledi. Nisan ayında ihracat 277.3 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. Bu yılın birinci 5 ayında İsrail’e yapılan toplam ihracat ise, yüzde 38.4 düşüşle 1.42 milyar dolara indi. Türkiye, 9 Nisan 2024’te 54 eser kümesinin İsrail’e ihracatını kısıtladığını açıklamıştı. 2 Mayıs’ta ise Ticaret Bakanlığı ‘tedbirlerin ikinci aşamasına geçildiğini, İsrail’le ilgili ihracat ve ithalat süreçlerinin tüm eserleri kapsayacak biçimde durdurulduğunu’ duyurmuştu. Ticaret Bakanlığı ayrıca, 6 Mayıs’ta İsrail’e ihracat muahedeleri olan şirketler için 3 aylık bir ertelemeyi yürürlüğe koymuştu.

ŞİMŞEK: DÜZGÜNLEŞME DEVAM EDİYOR

HAZİNE ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dış ticaret bilgilerine yönelik değerlendirmelerde bulundu. “İhracatın yüzde 11.4 arttığı, ithalatın ise yüzde 10.3 daraldığı mayısta dış ticaret istikrarı yıllık 6 milyar dolar iyileşti” diyen Şimşek, “Nisandaki süreksiz bozulmanın akabinde dış ticaret istikrarındaki düzgünleşme öngörülerimiz doğrultusunda devam etti” dedi. Şimşek, şöyle devam etti: “Son 20 yılda ortalama yüzde 3.8 olan cari açığın ulusal gelire oranının yıl sonunda yüzde 2.5 civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Açığın daralması dış kaynak muhtaçlığımızı azaltarak kalıcı rezerv birikimine imkan sağlayacaktır. Dezenflasyonun dengelenmeye eşlik edeceği bir periyoda giriyoruz.”