İlaçta ‘son kullanma’ krizi

MİTHAT YURDAKUL Ankara – Türk Eczacıları Birliği Genel Sekreteri Arman Üney, “Son kullanma tarihi geçen ilaçların imhası için bunları ilgili ünitelere gönderiyoruz lakin bu nitekim problemli süreçte bunlarla ilgili de aksaklıkların oluştuğunu görüyoruz. Ayaktan tedavide kullanılanlarda, hastaların bunlara muayene olmak için gidememesine bağlı olarak, temin etme düşünceleri oldu ve bu ilaçlarda da miat sorunları oldu” açıklamasını yaptı.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki torba yasa görüşmelerinde konuşan Üney, içinden geçilen pandemi sürecinde eczacıların kesintisiz hizmet verdiğini belirterek, “Tüm sağlıkçılar üzere maalesef bizlerin de kayıpları oldu” dedi. Üney, şunları söyledi:

İmhada aksaklık

“Hastanelerin pandemi hastanesine dönüşmesi, buna bağlı olarak karşısındaki eczanelerin ellerindeki ilaç kümelerini hastalara verebilecek durumları olmaması, tıpkı vakitte aile sıhhati merkezlerinin eskisi üzere faaliyetlerini göstermemesi ve sokağa çıkma yasağına bağlı olarak da semt eczanelerinde de bir çok ilaçla ilgili miat sorunu yaşandı. Öbür eserlerden farklı olarak ilacın özel bir durumu var, son kullanma tarihi var. Biz burada, son kullanma tarihi geçen ilaçların imhası için bunları ilgili ünitelere gönderiyoruz fakat bu sahiden dertli süreçte bunlarla ilgili de aksaklıkların oluştuğunu görüyoruz.”

‘Emaneten verdiler’

Raporlu ilaçların hastalara eczaneler tarafından verildiğini söz eden Üney, “Ancak ayaktan tedavide kullanılanlarda, hastaların bunlara muayene olmak için gidememesine bağlı olarak, temin etme külfetleri oldu ve bu ilaçlarda da miat sorunları oldu. Eczacılar bunları emaneten verdiler ve bu emaneten verme süreçlerinde de bu fiili envanter ve kaydi envanter ortasında farklılıklar var” dedi. Üney, süreçle ilgili fiyatlarda da düşüş olduğunu söz etti. Üney, bu kapsamda. 2016 ve 2018’de olduğu üzere eczacılara maliyet bedeli üzerinden fatura kesilmesini ve mevcut KDV’nin yarısının ödenmesini talep etiklerini söyledi.

Teklif kurulda kabul edildi

Komitede yapılan görüşmelerle, kamu borçlarının yapılandırılmasıyla ilgili teklif kabul edildi. Teklife eklenen unsurlarla, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için yıllık beyannamelerinde vergiye temel alınan matrahları, 31 Ağustos 2021’e kadar, 2016 takvim yılı için yüzde 30’dan yüzde 35’e yükseltildi, 2020 için yüzde 20’den yüzde 15’e düşürüldü. Kelam konusu oran, 2017 takvim yılı için yüzde 30, 2018 takvim yılı için yüzde 25, 2019 takvim yılı için yüzde 20, 2020 takvim yılı için yüzde 20 oranından az olmamak üzere artırılabilecek. İşletmelerin temel faaliyetleri dışındaki süreçlerinden doğan alacaklarıyla ilgili beyanlarda da hesaplanacak vergi oranı yüzde 5’ten yüzde 3’e indirildi. Kanun teklifine eklenen bir öbür unsurla de, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu, Türkiye Barolar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türk Tabipleri Birliği ve Türk Diş Tabipleri Birliği’nin birtakım alacakları da yapılandırmaya ek edildi.

30 Nisan öncesi kapsamda

Kurulda kabul edilen yapılandırma teklifi, Vergi Daireleri, gümrük, SGK, belediyeler, vilayet özel yönetimleri, Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı (YİKOB) ve kimi meslek kuruluşlarına ait borçların yapılandırılmasını içeriyor. Mutlaklaşmış alacakların yanı sıra katılaşmamış yahut dava safhasında olan alacaklar da yapılandırılabilecek. Düzenleme 30 Nisan 2021 öncesi periyotlara ilişkin borçları kapsıyor. SGK hariç kapsamdaki başka alacakların yapılandırılmasında, borç asıllarının tamamı ile faiz yerine Yİ-ÜFE ile güncellenen meblağ ödenecek. Vergi aslına bağlı olmayan cezaların yüzde 50’sinin ödenmesi şartıyla vergi cezaları ile gecikme artırımı ve faizlerden vazgeçilecek. Borç asıllarının tamamının ödenmesi ise mecburî olacak. Peşin ödemeler ve birinci taksit ödemeleri SGK haricinde 30 Eylül 2021’ye kadar, SGK’ya ise 31 Ekim 2021’e kadar yapılacak. Peşin ödemede hesaplanacak meblağların yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek.

Borçlular da hastane hizmeti alabilecek

SGK Sigorta Primleri Genel Müdürü Savaş Alıç, kurulda görüşülen teklifle, primini kendi ödeyen genel sıhhat sigortalılar için borçlardan kurtulma imkânı sağlandığını söyledi. 30 Kasım 2021’e kadar da gelir testine müracaat hakkı tanındığını söz eden Alıç, “Kendisine prim tahakkuk ettirilmiş vatandaşlarımız gelir testi sonucunda bu prim borçlarından kurtulabilirler ve daha sonrasında tahakkuk edecek prim borçları devlet tarafından karşılanır hâle gelebilir” dedi. Alıç, prim borçlarına bakmaksızın, yapılandırmaya müracaat edilmesi halinde 31 Aralık 2021’e kadar da sıhhat hizmetlerinden yararlanma imkanı da getirildiğini kaydetti.

Ödemeler yavaşladı

Milletvekillerinin, vatandaşların bahisle bilgiye sahip olmadığı itirazları üzerine SGK Lideri İsmail Yılmaz, şunları söyledi:

“Genel sıhhat sigortası yürürlüğe girdikten sonra biz gerçekten bilgilendirme noktasında çok önemli süreçler yaptık. Yani, bütün vatandaşlara zati bir broşürle birlikte, ek-1 tebligatı dediğimiz bir tebligat gönderiyoruz. Bunun yanında da kamu spotlarında ve billboardlarda daima bilgilendirme yaptık. Evvel üçlü sistemdi sonra tekli sisteme geçtik. Lakin yeniden de bu noktada, doğal -yanlış anlaşılmasın ama- son devirde genel sıhhat sigortası prim borcu olanlara da sağlıktan faydalanma hakkı verildiğinden ötürü bu noktada vatandaşlarımız primlerini ödeme ve yapılandırmaya müracaat etme noktasında biraz yavaş davranıyorlar.”