İngiltere’de tarihin en büyük skandallarından biri: Binlerce kişiye HIV ve hepatitli kan verilmiş

Soruşturma sonuçları, sıhhat sisteminin içine işleyen bir ihmali ve gerçeklerin yıllarca gizlendiğini ortaya koydu. On binlerce hastanın enfekte kan yoluyla ölümcül enfeksiyonlara yakalanmasında İngiliz yetkililerin ihmali olduğunu ve bu felakete ait gerçeklerin on yıllar boyunca saklandığı ortaya çıktı.

Hastalar, kan ve kan eserleri tedavilerinde HIV ve hepatit virüsü taşıyan kanlara maruz kalarak ölümcül enfeksiyonlara yakalandılar. Bu trajik olayda İngiliz yetkililerin ihmali, hastane yönetiminin yetersizliği ve gerekli önlemlerin alınmaması üzere etkenler tesirli oldu.

Tarihin en büyük skandalı

Yaklaşık 3 bin kişinin ölmesi ve çok sayıda insanın ömür uzunluğu sürecek hastalıklara yakalanmasıyla sonuçlanan enfekte kan skandalı, İngiliz sıhhat sisteminde tarihin en büyük ve en ölümcül skandalı olarak kayıtlara geçti.

5 binden fazla şahidin dinlenmesi ve 100 binden fazla evrakın incelenmesi ile hazırlanan rapora nazaran, skandal uygulamalar çerçevesinde kanama bozukluğu olan 380’i çocuk bin 250 hastaya, HIV virüsü taşıyan kan ürünü verildi. Bu hastaların dörtte üçü hayatını kaybetti. Enfekte kan eserleri verilen 5 bin kadar hasta ise kronik Hepatit C hastalığına yakalandı. Hastanelerde doğum, ameliyat ve kaza nedeniyle bulunduklarında kan nakli sırasında Hepatit C virüsü ile enfekte olanların sayısı ise 26 bin 800 kişi olarak açıklandı.

Skandalın ortaya çıkmasıyla birlikte, hasta hakları ihlalleri ve sıhhat sistemindeki önemli eksiklikler gündeme geldi. Kamuoyu, sorumluların cezalandırılmasını ve emsal olayların tekrarlanmaması için gerekli tedbirlerin alınmasını talep ediyor.

Belgeleri imha etmişler

Kamu soruşturmasının nihai raporunu hazırlayan eski Yargıç Brian Langstaff, İngiliz hükümetleri ve sıhhat sistemi yetkililerini, kendi imajlarını korumak ve harcamalardan kaçınmak emeliyle bir dizi yanlışa imza atmakla suçladı. Langstaff, skandalın gizlenmesi için hükümet yetkililerinin birtakım evrakları imha ettiğinin örnekleri de bulunduğuna işaret etti.

İngiliz sıhhat sistemindeki enfekte kan skandalı, 1970’li yıllarda İngiltere’nin ABD’de uygulanan yeni bir tedavi prosedürünün benimsemesiyle başladı. Mahkumlar ve uyuşturucu bağımlıları gibi yüksek riskli bağışçılardan kan alınması sisteme enfekte kan örneklerinin girişine neden oldu. Kan eserlerinin üretimi sürecinde binlerce bağışçının kan plazmasının karıştırılması üzere uygulamalar ise virüs taşıyan tek bir bağışçının dahi hayli büyük ölçüde eserin enfekte olmasına neden olduğu bir durum ortaya çıkardı.

Tazminat ödenecek

İngiltere hükümeti, 1970-1991 yılları ortasında kendilerine “enfekte kan” verilerek HIV ve Hepatit virüslerine maruz kalan hastalar ve hasta yakınları, durumun tartısına nazaran değişmek üzere 2,6 milyon pounda kadar tazminat ödeyecek. Plana nazaran birinci kesin ödemeler yılsonu prestijiyle başlayacak ve ayrıyeten hak sahiplerine bu yaz 210 bin pound orta ödeme yapılacak.

Sunak: Utanç günü

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, kurbanlardan özür dileyerek soruşturma raporunun yayınlandığı günün İngiliz devleti için bir utanç günü olduğunu söyledi.

Pazartesi günü Avam Kamarasında yaptığı konuşmada tarihi yanlışı düzeltme kelamı veren Sunak, “Gerçekten çok üzgünüm. Bugünkü rapor, devlet hayatımızın merkezinde on yıllarca devam eden bir ahlaki yıkıma işaret ediyor. Devlet Sıhhat Hizmetlerinden, Sivil Hizmetler ve misyona gelen hükümetlerdeki bakanlara kadar her düzeyde inanç beslediğimiz insan ve kurumlar, en müthiş ve en yıkıcı halde başarısız oldu” dedi.