İranlı hemofili hastaları, Fransa’dan gönderilen enfekte plazma nakliyle AIDS’e yakalandıkları gerekçesiyle dava açacaklarını belirtti. Hemofili Hastaları Merkezi Lideri Nazenin Ferzadifer, hastaların haklarını aramak için iç hukukta ve milletlerarası arenada kabahat duyurusunda bulunacaklarını açıkladı.
İran Hemofili Hastaları Merkezi Lideri Nazenin Ferzadifer, Fransa‘daki Mario Enstitüsünün gönderdiği enfekte plazma nakliyle AIDS’e yakalanan İranlı hemofili hastalarının haklarını aramak için dava açacaklarını belirtti.
İran’ın başşehri Tahran’da dava açma sürecine ait düzenlenen toplantıya katılan Ferzadifer, AA muhabirine açıklamada bulundu.
Ferzadifer, 40 yıl evvel Fransa‘dan gönderilen enfekte plazma nakli yapıldıktan sonra AIDS’e yakalanan hastaların haklarını aramak için birinci kez dava açılacağını söyledi.
Fransız enstitünün 1982-1984 yıllarında İran’a faktör 8 ve 9 plazma gönderdiğini aktaran Ferzadifer, hemofili hastaları için kullanılan plazmaların HIV virüsüyle enfekte olduğunu, bu nedenle hastaların AIDS hastalığına yakalandığını söyledi.
Ferzadifer, İran-Irak savaşı devrinde ülkesinin ilaç ithal etmek zorunda kaldığını ve savaş kaidelerinde kan eserlerinin test edilmesi için gerekli şartların bulunmadığını söz etti.
İlk kurban 7 yaşındaki çocuk
Enfekte plazmanın birinci kurbanının 7 yaşındaki bir çocuk olduğunu söyleyen Ferzadifer, AIDS’e yakalanan çocuğun 2 yıl sonra hayatını yitirdiğini belirtti.
Ferzadifer, hastalığa yakalanan çocuk ve ailesinin AIDS hakkında kâfi bilgiye sahip olmayan toplum tarafından dışlandığını ve büyük bir travma yaşadıklarını söyledi.
Fransa devleti ve enfekte plazma gönderen enstitünün mağdur ailelere öncelikle bir özür borcu olduğunu kaydeden Ferzadifer, ayrıyeten maddi ve manevi tazminat ödenmesi gerektiğini söz etti.
Söz konusu enstitünün sebep olduğu benzeri bir mağduriyet için 198 Iraklı hastaya 600 milyon dolar tazminat ödediğini belirten Ferzadifer, enstitünün birkaç yıl evvel de İran’a tazminat ödemeye hazır olduğunu belirten bir mektup gönderdiğini aktardı.
“İran’daki AIDS hastalarından Fransa sorumlu”
Hemofili Hastaları Merkezi yetkililerinin o günün kaidelerinde bu mağduriyetin takipçisi olmadığını söyleyen Ferzadifer, 1 Aralık Dünya AIDS Günü’nde açacakları dava ile evvel iç hukukta daha sonra milletlerarası arenada kabahat duyurusunda bulunacaklarını açıkladı.
Mario Enstitüsünün plazmaların enfekte olduğunu itiraf ettiğini hatırlatan Ferzadifer, İran’da 54 binden fazla kişinin AIDS hastalığına yakalanmasının sorumlusunun Fransa olduğunu vurguladı.
Ferzadifer, bu itirafın çok geç yapılması sebebiyle gerekli önlemlerin alınamadığını ve daha fazla insanın hastalığa yakalanmasıyla sonuçlandığını aktardı.
İran yaptırımlar nedeniyle ilaç ithal edemiyor
Hemofili Hastaları Merkezi Lideri Ferzadifer, İran’a uygulanan yaptırımlar nedeniyle ilaç ithal edemediklerini, ülkeye ilaç getirebilen bireylerin de 60 dolarlık ilacı devlete 200 dolara satmaya çalıştığını söyledi.
Ferzadifer, Türkiye’den 60 dolara alınabilecek bir ilacın hastaya ulaşana kadar azamî 80 dolara ulaşabileceğini lakin birilerinin bunu fırsata çevirerek fahiş fiyatlara satmaya çalıştığını belirtti.
İlacın yaptırımlara tabi olmadığını kaydeden Ferzadifer, buna karşın şirketlerin yaptırıma uğrama yahut yaptırımlar nedeniyle ödemelerini tahsil edememe kaygısıyla ilaç göndermeye yanaşmadıklarını söz etti.
İlaç bulmakta eza yaşıyorlar
Hemofili hastası Ebulfezl Hatiri ise hemofilinin ender bir cinsine yakalandığını belirterek kanının daima katılaştığını söyledi.
Hayatını devam ettirebilmek için 24 saat serumla gezdiğini belirten Hatiri, ithal ilaç bulmakta ıstırap çektiğini, bu nedenle yerli ilaçları kullandığını aktardı.
Hatiri, yerli ilaçların kâfi seviyede yarar sağlamadığını ve çok değerli olduğunu tabir etti.
İlaçlarının sigorta kapsamında ödenmediğine değinen Hatiri, hem ilaç bulmakta hem de fiyatını karşılamakta büyük zorluklar yaşadığını lisana getirdi.
Bir başka hemofili hastası 53 yaşındaki Muhammed Ali Süleymanpur, kendini bildi bileli bu hastalıkla yaşadığını belirtti.
Süleymanpur, İran’da ilaç probleminin kendisi üzere tüm hastaların mağduriyet yaşamasına sebep olduğunu lisana getirdi.
Bir yandan hastalıkla uğraş ettiklerini öbür yandan ilaç temin etme sorunu yaşadıklarını söz eden Süleymanpur, “yerli ilaçların kalitesinin standartların altında oluşunun” sorunlarına yenisini eklediğini tabir etti.