İşgücü ödemelerinin payı rekor seviyede… Türkiye ilk çeyrekte yüzde 5.7 büyüdü

TÜRKİYE ekono-misi, yılın birinci çeyreğinde yüzde 5.7 büyüme kaydetti. Mahallî seçimlerin de içinde bulunduğu devirde büyümeye en büyük katkıyı hanehalkının tüketimi verdi. İşgücü ödemelerinin gayri safi katma kıymet içindeki hissesi taban fiyat artırımının da tesiriyle yüzde 42 ile rekor düzeye çıktı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Hedeflerimize kararlı adımlarla ilerliyoruz” iletisi verdi.

HANEHALKI TÜKETİMİ YÜZDE 7.3

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün açıkladığı datalara nazaran harcamalar tarafında hanehalkı tüketimi geçen yılın birinci çeyreğine nazaran yüzde 7.3 büyüdü. Birinci çeyrekte en büyük katkı 5.45 puanla hanehalkı tüketiminden geldi. Öte yandan tüketimin büyümeye katkısı 2021’in birinci çeyreğinden bu yana en düşük düzeyine geriledi. Devletin tüketim harcamaları da evvelki çeyreklere nazaran hızlanarak yüzde 3.9 büyüdü, bunun ekonomik büyümeye katkısı ise 0.51 puan oldu.

DIŞ TALEPTEN MÜSPET KATKI

Toplam yatırımlar birinci çeyrekte yüzde 10.3 büyüdü. Bu kalemin toplam ekonomik büyümeye 2.55 puanlık takviyesi oldu. İhracat, birinci çeyrekte hızlanırken geçen yılın birinci çeyreğine nazaran yüzde 4 büyüdü ve 0.93 puanlık katkı verdi.

İthalat ise yüzde 3.1 daraldı ve büyümeye 0.64 puan takviye verdi. Böylelikle dış ticaretin büyümeye katkısı 1.6 puan oldu. Bu datalarla dış talebin beş çeyrek sonra büyümeye katkısının olumluya döndüğü görüldü.

İthalat 2021’in birinci çeyreğinden bu yana birinci sefer negatif büyüme gösterdi. Birinci çeyrekte stoklardan büyümeye negatif tesir ise 4.4 puan olarak hesaplandı.

İNŞAATTA YÜZDE 11.1’LİK BÜYÜME

İnşaat bölümünde sarsıntı sonrası toparlanma devam etti. Birinci çeyreğin yüzde 11.1 ile en süratli büyüyen dalı olan inşaat, büyümeye 0.55 puanlık katkı verdi. Üretim tarafında tarım, yüzde 4.6 büyüme sağlayarak 0.1 puanlık müspet katkı sağladı. Endüstrinin büyümeye katkısı da bu çeyrekte artış gösterdi. Sanayi yüzde 4.9 büyüyerek 1.04 puanlık dayanak verdi. Bu dayanakta imalat endüstrinin yüzde 4.7 büyümesi tesirli oldu.

FİNANSTA BÜYÜME YÜZDE 2’DE KALDI

Finans kesimi birinci çeyrekte yalnızca yüzde 2 büyürken iktisada katkısı 0.12 puanda kaldı. Hizmetler dalı yüzde 4.3 büyüyerek güçlü seyrini korurken büyümeye 1.14 puan katkı verdi. Bilgi bağlantı dalı ise yüzde 5.5 büyüyerek 0.2 puan, gayrimenkul kesimi yüzde 2.5 büyüyerek 0.2 puan, kamu idaresi hizmetleri yüzde 3.3 büyüyerek 0.37 puan katkı sağladı. Yüzde 10.4 büyüyen vergi ve sübvansiyonlardan da 1.11 puanlık katkı geldi.

YILMAZ: ULUSAL GELİR 1 TRİLYON 158 MİLYAR DOLAR

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye iktisadının beklentilerin üzerinde büyüdüğünü belirtti. Yılmaz, “2024 birinci çeyreği prestijiyle yıllıklandırılmış ulusal gelirimiz 1 trilyon 158 milyar dolarla yeni tarihi doruğa yükselmiştir” dedi. 2024 yılının birinci çeyreğinde tarım, sanayi ve hizmetler kesimlerinin tamamının müspet büyüme kaydettiğini belirten Yılmaz, “Bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran sabit sermaye yatırımlarındaki yüzde 10.3’lük yüksek artış ve tüketim harcamalarının artış suratının yavaşlaması da büyümenin daha sağlıklı bir kompozisyonla ve dezenflasyon yaklaşımımızla uyumlu bir patikada ilerlediğini göstermektedir” diye konuştu. Yılmaz, “Ekonomimiz büyürken emeğin ulusal gelirden aldığı hisse da artmaya devam etmektedir. İstikrar içinde, istikrarlı ve kapsayıcı büyüme ile kalıcı refah artışı için Orta Vadeli Program’ımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz” tabirlerini kullandı.

ŞİMŞEK: KARARLI ADIMLARLA İLERLİYORUZ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Hedeflerimize kararlı adımlarla ilerliyoruz. Rasyonel, öngörülebilir ve kurala dayalı politikalarımızla ekonomimiz daha istikrarlı ve sürdürülebilir büyümeye yanlışsız yol alıyor” dedi. Bakan Şimşek sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmeye şöyle devam etti: “Net dış talebin büyümeye katkısı 5 çeyreğin akabinde 1.6 puanla müspet gerçekleşti. Mevsimsel düzeltilmiş işsizlik oranı son 44 çeyreğin en düşük düzeyi olan yüzde 8.7’ye geriledi. İkinci yarıda daha destekleyici dış şartlar ve ölçülü yurtiçi taleple birlikte bu yıl net dış talebin olumlu katkı verdiği bir büyüme öngörüyoruz. Programımız sayesinde dengelenen büyüme kompozisyonu, düşen cari açık, artan itimat, uygunlaşan beklentiler ve hızlanan dış kaynak girişi dezenflasyona kıymetli ölçüde katkı sağlayacak.”