İstanbul’da bir suikast

2 Ekim 2018’de İstanbul’daki Suudi Arabistan konsolosluğuna gelen Cemal Kaşıkçı nişanlısı Hatice Cengiz ile evlenmek için gereken işlemleri yapmak niyetiyle içeri girdi ama dışarı asla çıkmadı. Nişanlısı onu dışlarıda bekliyordu ve onun gelmediği her dakika içindeki endişeyi büyütüyordu. Saat 13.00 civarında içeri giren ama 12 saat geçtiği halde dışarı çıkmayan Cemal kaşıkçı önce ‘kayıp’ notuyla düştü dünya basınına. Ardından öldürüldüğü kanaati yaygınlaştı ve vaka bir cinayet soruşturmasına evrildi. İşte “The Dissident” (Muhalif) adlı belgesel bu olaya ışık tutmaya çalışıyor ve Cemal Kaşıkçı’nın neden, kim ya da kimler tarafından katledildiğini araştırıyor.

Filmin yönetmeni Bryan Fogel (sağda) ve Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz.

2017’de spordaki en büyük doping skandallarından birinin perde arkasını anlatan Icarus” (Netflix’te izlenebilir) adlı belgeseliyle En İyi Belgesel dalında Oscar kazanan Bryan Fogel ocak ayında The Hollywood Reporter’a verdiği söyleşide suikast haberini duyduğu güne kadar Cemal Kaşıkçı hakkında pek bir şey bilmediğini itiraf ediyor. Belki de bu yüzden, filmde Kaşıkçı’nın kim olduğu, neden Suudi Arabistan’da istenmediği ve hayatının bilinmeyenleri üzerine özellikle dikkatle eğilmiş. Fogel’in film için görüştüğü kişiler arasında özellikle nişanlısı Hatice Cengiz ve Kanada’da yaşayan muhalif aktivist Ömer Abdulaziz belgeselin üzerinde durduğu önemli sac ayaklarını oluşturuyor. Ayrıca suikastı araştıran savcı İrfan Fidan başta olmak üzere, olay yerini inceleyen ekibin başındaki adli polis Recep Kılıç, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ve Fahrettin Altun gibi isimler de, yönetmenin söylediğine göre, sadece bu film için kamera karşısına geçerek açıklamalarda bulunmuşlar. Fogel 2019’da yaklaşık 7 ay boyunca İstanbul’da yaşadığını ve ilk haftalar sırf Hatice Cengiz’in ve Türkiye’de görüştüğü diğer isimlerin güvenini kazanmak için toplantı üzerine toplantı yaptığını da ekliyor.

Suikastin emrini verdiği düşünüler Suudi Prensi Muhammed Bin Salman (solda) ve Cemal Kaşıkçı.

SİNEKLERLE ARILARIN SAVAŞI

Suudi rejiminin muhaliflerinden ve Cemal Kaşıkçı’nın arkadaşı aktivist Ömer Abdülaziz.

İstanbul’da katledilen The Washington Post yazarı Cemal Kaşıkçı

FESTİVALDE İZLER MİYİZ?

Olayla ilgili kısıtlı bilgiye sahip olanları da ekran başına kilitleyecek denli sağlam bir kurgu yapmış Bryan Fogel. Bu kez belki Oscar’a aday olamadı ama Fogel’in “The Dissident”i Orta Doğu’da baskıcı rejimlerin kendi iktidarlarını korumak adına ne kadar ileri gidebileceklerini göstermesi açısından bir hayli önemli bir film. Umarım bir şekilde Türkiye’de de izleyiciyle buluşur. Belki buradan İstanbul Film Festivali’nin seçici komitesine seslenmekte fayda var; festivalin 40. yıl seçkisi için İstanbul’da yaşanmış böylesi vahim bir olayın izini süren bu belgesel iyi bir seçim olabilir doğrusu.