İstanbul’da hayatını kaybeden polis memuru şehit sayıldı

İstanbul Bayrampaşa Takımlar Amirliği takımında bulunan polis memuru Ahmet Özdeş, 10 Haziran 2012’de periyodun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün geçiş güzergahında asayişin sağlanması gayesiyle görevlendirildi.

Vazifesi sırasında akşam saatlerinde kötüleşen Özdeş, takım arkadaşları tarafından hastaneye kaldırıldı. İki gün ağır bakımda kalan Özdeş, 12 Haziran 2012’de hayatını kaybetti.

Polis memurunun ailesi, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından verilen evrakta Özdeş’e “şehit” (vazife malulü) sıfatı verilmediğini öğrendi.

Aile, Özdeş’in “şehit” sayılması için sonraki süreçte birden çok bakanlığa ve bağlı kuruluşa yazı yazdı, fakat rastgele bir sonuç alamadı.

BABASININ ŞEHİT SAYILIP GEREKLİ HAKLARININ VERİLMESİ İÇİN DAVA AÇTI

Oğul Oğuz Özdeş, 1 Eylül 2020’de SGK’ya dilekçe yazarak, babasının şehit sayılıp gerekli haklarının tanınmasını istedi. Dilekçeye 60 gün içerisinde yanıt verilmediği için talebi reddedilmiş sayılan Oğuz Özdeş, avukat Hüseyin Alpkağan Ulusoy aracılığıyla dava yoluna gitti.

Oğuz Özdeş, birebir talebi içeren dilekçesini 19 Ağustos 2020’de İstanbul Valiliği ve İçişleri Bakanlığına da yaptı.

TAZMİNAT VE AYLIK TALEBİNDE BULUNDU

Avukat Ulusoy, 27 Kasım 2020’de nöbetçi Ankara Yönetim Mahkemesi’ne başvurarak, SGK tarafından reddedilen sürecin iptali, Ahmet Özdeş’in görev malulü olduğunun kabulü ile yasal mirasçılarına nakdi tazminat ve aylık bağlanması talebinde bulundu.

Dava dilekçesinde, Ahmet Özdeş’in güvenlik ve asayişin sağlanmasına yönelik vazifesinin tesiri, çok stres-efor ile ağır yorgunluk üzere kimi faktörlerin tetiklemesiyle kalp krizi geçirerek hayatını kaybettiği belirtildi.

Danıştay’ın örnek kararlarının da sunulduğu dilekçede, nakdi tazminata hak kazanılabilmesi için inanç ve asayişin korunmasında vazifeli olmanın kâfi görüldüğü aktarılarak, müteveffanın, misyonu esnasında bölgesinin güvenliği ve asayişin yanı sıra Cumhurbaşkanının konvoyunun geçiş güzergahında da görevlendirildiği anlatıldı.

GERİLİM VE YORGUNLUĞUN KALP KRİZİNİ TETİKLEDİĞİ BELİRTİLDİ

Polis memuruna, geçiş öncesi ve sonrasında gerekli tedbirlerin alınması ve meydana gelebilecek her türlü olumsuzluğun önlenmesi hedefiyle güzergah üzerindeki bir noktada nöbet tutması talimatı verildiğini lisana getirilen dilekçede, müteveffanın çalışma saatleri ve iş şartları dikkate alındığında, hata ve suçluyla daima iç içe olduğu kaydedildi.

Dilekçede, çok efor, yorgunluk ve gerilim içindeki polis memurunun amir baskısı ve hayati tehlikesinin de bulunduğu söz edilerek, bu sebeple güvenlik ve asayişin sağlanmasına yönelik vazifesinin tesiriyle kalp krizi geçirdiğinin kabul edilmesi, tazminat ve aylık bağlanmasını düzenleyen yasaya nazaran haklarının mirasçılarına verilmesi gerektiği vurgulandı.

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI VE SGK’DAN GELEN KARŞILIKLAR

Davanın açıldığı Ankara 12. Yönetim Mahkemesi, Ahmet Özdeş’in resmi merasimle defnedildiği ve “şehit” sayılması gerektiği talebiyle SGK’ya müracaat yapıldığını hatırlatarak, talebi kabul etmedi.

İçişleri Bakanlığınca 24 Ocak 2021’de gönderilen yazıda da işçinin görev malullüğü statüsüne alınabilmesi için öncelikle hakkında SGK Başkanlığı Görev Malullüğü Tespit Şurası tarafından karar verilmesi gerektiği hatırlatıldı.

SGK’dan gelen yanıtta ise Özdeş hakkında görev malullüğü kararlarının uygulanmasının mümkün olmadığı, mevzuyla ilgili yapılacak süreç bulunmadığı belirtildi.

Özdeş ailesinin avukatı Hüseyin Alpkağan Ulusoy, bu yanıtı yazılar üzerine Ankara 12. Yönetim Mahkemesi’ne 26 Şubat 2021’de tekrar müracaat yaparak, SGK’nın “5510 sayılı kanununa nazaran, görev malullüğü kararlarının uygulanmasının mümkün olmadığı” halindeki kararı ile kendi ret kararlarının iptal edilmesini istedi.

MAHKEMENİN KARARI OLUMLU OLDU

Talebi pahalandıran mahkeme, 25 Kasım 2021’de bu sefer olumlu karar verdi.

Mahkeme, nakdi tazminat ödenmesi ve aylık bağlanmasını düzenleyen ilgili kanunu hatırlatarak, güvenlik ve asayişi korumakla vazifeli Emniyet Genel Müdürlüğü işçisinin ilgili kanunla sağlanan haklardan yararlanabileceğinde kuşku bulunmadığını kaydetti.

MAAŞ TALEBİNİN REDDEDİLMESİ HUKUKA UYGUN SAYILMADI

Ayrıyeten, “Vazife maluliyeti kararlarının uygulanabilmesi için maluliyet halinin görev sırasında ve görevin sebep ve tesiriyle ortaya çıkmış olması gerekmektedir.” değerlendirmesini yapan mahkeme, Ahmet Özdeş’in vefatının, görevin sebep ve tesiriyle ortaya çıktığını belirtti.

Mahkeme, davacıya görev malullüğü aylığı bağlanması gerektiğini vurgulayarak, bu taleple yapılan müracaatın reddedilmesinin hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle bu süreci iptal etti.

“BENCE GERİLİMDEN OLDU, HİÇBİR HASTALIĞI YOKTU”

Eşinin vefatını ve yaşadığı süreci anlatan acılı eş Dudu Özdeş, 2012’de olağanda sabah 07.00 üzere işe gidecek olan eşinin o gün bir saat evvelden aranarak periyodun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün geçişinde görevlendirildiğinin bildirildiğini anlattı.

Özdeş, “Eşim, ‘Niye daima bizi çağırıyorlar?’ diye söylendi. O vakit bayağı gerilim yapmıştı. ‘Normalde bütün misyonları biz yapıyoruz, o denli geliyoruz.’ demişti. Bence gerilimden oldu, hiçbir hastalığı da yoktu.” dedi.

“OTOBANDA 9-10 DAKİKA AMBULANS BEKLEMİŞLER”

Eşinin gitmesinin akabinde o gün saat 10.30’a yanlışsız 6 polisin, annesi ve 13 yaşındaki oğluyla birlikte bulunduğu konutlarına geldiğini aktaran Özdeş, şöyle devam etti:

“İlk kez geldi başıma bu türlü bir şey, insan o an polisleri kapıda görünce ister istemez şaşırıyor. Tepemden kaynar sular döküldü güya. ‘Abla hele bir geçelim, bir şey yok.’ dediler, ‘Boşuna gelmezsiniz siz, bir şey var ki geldiniz.’ dedim. ‘Abi biraz rahatsızlanmış, hastaneye götüreceğiz sizi.’ dediler. Polislerle hastaneye gittik. Aslında aygıtlara bağlamışlar, hiç reaksiyon vermedi. Otobanda, köprüde 9-10 dakika ambulans beklemişler. Yanında çalışan polisler de birinci anons geldiğinde hiçbir şeyinin, hastalığının olmadığını söyledi. Yalnızca 10 miligram astım ilacı vardı. Daima check-up yaptırıyordu, hiçbir şeyi yoktu. Sıhhati, her şeyi yerindeydi. İçeri girdim. ‘Vücut ısısı 36’ya çıkarsa düzelir.’ falan dediler. Oyaladılar bence bizi 2 gün.”

SGK’DAN GELEN KARŞILIKLA TEKRAR HÜZÜN YAŞADI

Dudu Özdeş, SGK’nın eşinin görev malulü sayılmadığına yönelik kararının, kendisi için başka bir şok olduğunu belirterek, “Sonuçta misyon başında oldu değil mi? Sokakta, konutta de olmadı. Biraz sıkıntı oldu. Müracaatları yaptık fakat en sonunda sağ olsun avukatımız sahip çıktı da kazandık.” sözlerini kullandı.

“BÜTÜN POLİS EŞLERİ VE AKRABALARI SAHİP ÇIKSIN HAKLARINA”

Birebir durumda olan polis yakını birkaç tanıdığı olduğunu, lakin onların uğraşmak istemediğini vurgulayan Özdeş, şunları söyledi:

“En azından vazife başında eş vefat ettiyse iş malulü olarak, bence bütün tanıdık polis eşleri yahut akrabaları sahip çıksın, yani haklarını arasınlar. Sonuçta memur olarak vefat ediyorlar. O kadar vakit vatana hizmet ediyorlar, yani sahip çıksınlar haklarına. Çok çalışıyorlar, saatleri belgisiz, gidip geliyorlardı. Yirmi sekiz yıllık polis memuruydu benim eşim.”

‘VAZİFE MALÜLÜ’ SAYILDI

Avukat Hüseyin Alpkağan Ulusoy da kazandığı davanın örnek olduğunu belirterek, vefat eden polislerin yakınlarının SGK’ya müracaat ederken vefat edenin “şehit” değil, “vazife malulü” sayılmasını talep etmeleri gerektiğini, başka türlü türel anlaşılmazlık yaşandığını kaydetti.

“ŞEHİT ALGISINI KIRMASI AÇISINDAN BİR EMSAL TEŞKİL EDER”

Bu kararın birebir durumdaki öteki aileler için emsal olabileceği konusunda toptan bir kıymetlendirme yapılamayacağını lisana getiren Ulusoy, “Kalp krizi geçirdiyse görev malulüdür ya da değildir, zira vazife başındadır üzere toptancı bir kıymetlendirme yapamayız. Burada kişinin sıhhat sorununun öteki sebebi var mı, yok mu onun araştırılması lazım. Genelde kalp krizinin misyonla alakalı olmadığı yaklaşımı var. Daima güya bir çatışmada kişi hayatını kaybetmişse ‘evet, bu şehittir’ üzere algılanıyor. Aslında bu algıyı kırması açısından bir emsal teşkil eder.” değerlendirmesini yaptı.

“ŞEHİT SAYILMADIĞINI ÖĞRENEN AİLE MANEVİ ÇÖKÜNTÜ YAŞIYOR”

Ulusoy, kişi vefat ettiği vakit sıcağı sıcağına görev malulü olup olmadığının söylenemediğini lakin emniyet ya da askeri ünitelerin kişiyi şehit merasimiyle defnettiklerine dikkati çekti.

Ailelerin de bu durumda şehit olduğunu zannettiklerini lakin ortadan bir süre geçip SGK’dan olumsuz bir karar verildiğinde manevi olarak da büyük bir çöküntü yaşadıklarını anlatan Ulusoy, “Çünkü biz asker bir milletiz. Şehitlik yalnızca kanun önünde maddi haklar manasında değil manevi açından değerli. Şehit yakını olmak bir gurur vesilesidir birebir vakitte. Birinci etapta şehit üzere defnedilen bir yakınının, daha sonra devlet organlarınca şehit sayılmadığını öğrenen aile manevi olarak da bir çöküntü yaşıyor.” sözlerini kullandı.