İsviçre’de kritik zirve… Ukrayna’da barış arayışı

UKRAYNA’daki savaşta bir çıkış yolu aramak emeliyle yüze yakın ülke İsviçre’de iki gün sürecek barış konferansı için bir araya geldi. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin “10 unsurluk barış formülü” çerçevesinde Şubat 2022’de başlayan savaşa nokta koymak maksadıyla toplanması beklenen konferansa, 160 davetli ülkeden Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu 80 ülke ve 10 tertip katılıyor. Davetliler ortasında Vatikan ile İstanbul Rum Patrikhanesi de yer alıyor.

AĞIR TOPLAR YOK

Rusya’nın davet edilmediği konferansa iştiraki düşürmek için Çin ile birlikte birçok ülkeye baskı yaptığı belirtilirken, şu ana kadar başarılı olmuş üzere görünüyor. Bir dizi Afrika, uzak doğu ve Latin Amerika ülkesi davete olumsuz karşılık verirken, milletlerarası siyasetteki ağır toplar da dorukta yok. ABD Lideri Joe Biden, Ukrayna lideri Zelenski ile iki gün evvel İtalya’da G7 doruğunda bir ortaya gelmesine karşın İsviçre’deki konferansa yaklaşan seçimler mazeretiyle katılmıyor. ABD’yi Lider Yardımcısı Kamala Harris temsil edecek. Çin lideri Şi Cinping de konferansta yer almayacak. “Rusya’nın masada olmadığı bir barış konferansı yapılamaz” tezini savunan Pekin idaresi, İsviçre’ye diplomatik temsilci dahi göndermedi. Çin Rusya’nın da katılacağı bir barış konferansı düzenlemeyi hedefliyor.

GÜNDEM ZAYIFLADI

Siyasi gözlemciler Gazze’deki savaş gündeminin de Ukrayna konferansına gölge düşürdüğü değerlendirmesini yaparken, tepenin gündemi de birinci açıklamalara nazaran daha zayıf hususlardan oluşuyor. Birinci olarak 2022 sonlarında Zelenski’nin gündeme getirdiği barış konferansı, milletlerarası kamuoyunun Rusya üzerinde baskı kurarak “bağımsız ve hâkim Ukrayna topraklarından şartsız geri çekilmesini”, “savaş suçlularının yargılanmasını” ve “Rusya’nın Ukrayna’ya savaş tazminatı ödemesini” sağlayacak bir platform olarak düşünülüyordu. Lakin alanda ve milletlerarası konjonktürdeki değişimlerle barış konferansı gündemi dünyada tahıl ve besin güvenliği, nükleer güvenlik, esirler ve yerlerinden edilen sivillerin çocuklar dahil iadesi olmak üzere üç hususa indi.

Barış konferansı İsviçre’nin Lucerne Gölü kıyısındaki Bürgenstock Resort isimli otelde gerçekleştirilecek.

PUTİN EL YÜKSELTTİ

– RUSYA lideri Vladimir Putin konferanstan evvelki gün bir açıklama yaparak Ukrayna’da barış sağlanması için kendileri açısından kuralların değiştiğini söyledi. Savaşın başlamasından kısa müddet sonra ortaya koyduklarının bilakis artık Lugansk ve Donetsk dışında Zaparojye ve Herson bölgelerinin de Rusya’nın modülü olduğunu savunan Putin, “Ukrayna bu gerçeği kabul ederse savaşı sonuncu olarak bitirmek için müzakereler yapmaya hazırız” diye konuştu. Putin ayrıyeten “Ukrayna hiçbir vakit NATO ittifakına katılmayacağını taahhüt etmeli” tabirlerini kullandı.

MERKEZ ETRAFINDA SIKI ÖNLEM

İsviçre’nin Lucerne Gölü kıyısındaki Bürgenstock Resort isimli otelde gerçekleştirilecek tepe için geniş güvenlik tedbirleri alındı. Otelin etrafında yaklaşık 8 kilometrelik bir alan dikenli tellerle çevrilirken, bölgedeki birçok yol ve yürüyüş parkuru kapatıldı. Çalışanlar haricinde kimsenin girişine müsaade verilmeyen güvenlik alanı etrafına 4 bin polis ve askeri işçi yerleştirildi.

TÜRKİYE İSMİNE FİDAN KATILIYOR

BARIŞ zirvesinde Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek. Hürriyet’e bilgi veren kaynaklar doruğun açılışında konuşma yapacak Bakan Fidan’ın, konuşmasında çatışmaların Ukrayna üzerindeki yıkıcı tesirinin büyüdüğüne, ayrıyeten bölgesel ve global seviyede olumsuz sonuçların derinleştiğine dikkat çekeceğini belirtti. Ankara bu süreçte Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını desteklediğini tekraren lisana getirdi. Bu süreçte tüm tarafların katıldığı bir tepenin sonuç doğurma ihtimalinin daha fazla olduğu görüşü hâkim. Bakan Fidan da açılış oturumunda yapacağı konuşmada bu bahsin altını çizecek. Fidan’ın konuşmasındaki değerli başlıklardan birinin de Karadeniz Tahıl Teşebbüsü olması bekleniyor.