Kartlı harcamada rekor kırıldı

İTO, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının bölümlere ait göstergelere tesirini araştırmak için hazırladığı Pandemetre 2020 araştırmasının sonuçlarını açıkladı.

Araştırmanın “Banka Kartı ve Kredi Kartı Harcamaları” başlığına nazaran, yerli ve yabancı kartlarla yapılan alışveriş fiyatı birinci kere 2020 yılında 1 trilyon lirayı geçti. TCMB Banka Kartı ve Kredi Kartı Harcama Meblağları verisi üzerinden yapılan incelemeye nazaran, kartlı harcama toplamı 2020 yılında, evvelki yıla nazaran yüzde 13 artışla 1 trilyon 61 milyar liraya ulaştı.

2020 yılında 23 kesimin 15’i, banka ve kredi kartları ile yaptıkları satışlarda bir evvelki yılı geride bıraktı. Seyahat acenteleri, hava yolları, konaklama, kuyumculuk ve yemek bölümlerinde yapılan kartlı harcamalar ise geriledi.

Geçen yıl kart harcamaları en çok artan 5 dal yüzde 81 artışla elektrik-elektronik eşya, bilgisayar, yüzde 52 artışla müteahhitlik işleri, yüzde 41 artışla market ve alışveriş merkezleri, yüzde 35 artışla yapı materyalleri, hırdavat, nalburiye ve yüzde 31 artışla telekomünikasyon oldu.

Araba ve hafif ticari araç satışları yüzde 72 arttı

Pandemetre 2020’ye nazaran, Türkiye genelinde 11 ayda araba ve hafif ticari araç satışları yüzde 72 yükselişle 668 binin üzerinde gerçekleşti.

“Bankaların Tüketici Kredileri” başlığına nazaran Türkiye genelinde konut, taşıt ve muhtaçlıktan oluşan tüketici kredileri hacmi, 25 Aralık 2020 prestijiyle yüzde 45 artarak 675 milyar liraya yükseldi.

2020’de kartla internet üzerinden yapılan alışverişler de yüzde 40 artışla 265 milyar lirayı aştı.

Araştırmanın öbür sonuçları ise şöyle oldu:

“TL üzerinden açılan ticari kredi faizleri 27 Aralık 2019’daki yüzde 12,73’lük ortalamasından 18 Aralık 2020’de yüzde 19,1 düzeyine yükseldi. TCMB Gerçek Kesim İtimat Endeksi, 2019 yılı Aralık ayında 103,6 puan olurken, Aralık 2020’de 106,8 puan olarak kayıtlara geçti.

2020 Ekim ayında sanayi üretimi 2019’un birebir ayına nazaran yüzde 10,2 arttı. 2019 yılı ekim ayında sanayi üretim endeksi yüzde 3,9 yükselmişti. İmalat sanayi genelinde kapasite kullanımı Aralık 2019’da aylık bazda yüzde 77 iken, pandemiye karşın Aralık 2020’de yüzde 75,6 oldu.”

İstanbul’da konut satışları Ocak-Kasım 2020’de yüzde 24 arttı

İlgili kurumların resmi istatistiklerini dikkate alan Pandemetre araştırmasına nazaran, İstanbul’da 2019’un ocak-kasım periyodunda 279 milyar lira olan vergi tahsilatı ise 2020’nin birinci 11 ayında yüzde 25 artışla 349 milyar liranın üzerinde gerçekleşti. Böylelikle İstanbul’un Türkiye’nin vergi gelirindeki hissesi yüzde 46 oldu.

İstanbul’da karşılıksız süreci yapılan çek meblağı yüzde 39 gerileyerek 2020’nin birinci 11 ayında 5,3 milyar lira oldu.

2020’nin birinci 11 ayında İstanbul’da satılan konut sayısı da yüzde 24 artarak 244 bini aştı. Bu satışın 71 binini sıfır konutlar, 173 binini ise ikinci el konut satışları oluşturdu. 11 ayda yabancılara 16 bin 867 konut satıldı.

2020’nin birinci 11 ayında İstanbul’dan yapılan ihracat ise yüzde 9 düşüşle 74 milyar dolar oldu.

“2021’e umutla giriyoruz”

AA muhabirine “Pandemetre 2020” araştırmasına ait açıklama yapan İTO Lideri Şekib Avdagiç, 2021’e umutla girdiklerini söz ederek, “Tüm dünyada pandemiyi büsbütün yok edemesek de daha fazla denetim altında tutabileceğimize inanıyoruz. Şimdilik beş farklı aşının devreye girmesi planlanıyor ve 2021’in dünya iktisadı için bir ‘iyileşme’ yılı olması bekleniyor. Bu manada bilhassa sanayi kesimlerimizde ve dış talebe dönük çalışan firmalarımız için 2021’in bir atılım yılı olacağına inanıyoruz.” dedi.

Dünya iktisadının bu yıl yüzde 4,8 büyüyeceğinin öngörüldüğünü hatırlatan Avdagiç, şöyle konuştu:

“Yapılan iddialara nazaran dünya ticaret hacmi de yüzde 7.2 genişleyecek. Bu sayılar kıymetli, zira ihracatımızın hangi düzeylere çıkacağını dünya ticaret hacminin seyri belirleyecek. Mesela dünya çapındaki ticaret eğilimleri, lojistik tercihleri de değişti. Tedarikte Çin’e alternatif arayışları arttı. Türkiye bu noktada kıymetli avantaj yakaladı. 200’ü aşkın global bedel zinciri ile yapılan QIMA araştırması bunu bariz biçimde gözler önüne serdi. Geçen yıl dünya markalarına sorulan ‘tedarikte birinci üç tercihiniz kimdir’ sorusuna verilen cevaplarda Türkiye’nin hissesi yüzde 4’tü. 2020’de yüzde 9’a çıktı. AB merkezli paha zincirlerinde, bir öbür söz ile Avrupa markalarında ise bu oran yüzde 30’a ulaştı. Türkiye’nin tercih edilirliği dünya çapında iki kat artış gösterdi.”

Avdagiç, salgında bilhassa hizmetler kesimindeki firmaların önemli ölçüde kayıplar yaşadıklarına dikkati çekerek, “Sanayi kesimlerimizde, ihracata çalışan firmalarımızda dünyadaki talep daralmasına karşın çarklar süratle dönmeye devam etti. Hükümetimizin sağladığı takviyelerle inşaatta, otomotivde, dokuma ve mobilyada başarılı bir yılı geride bıraktık diyebiliriz. Medikal dokumacılıkta ihracatımız 1 milyar doları aştı. Bununla birlikte hizmetler bölümünü 2021’de alacağımız önlemler içinde farklı bir yere koymak zorundayız. İnanıyoruz ki 2021 yılı Türkiye için bir atılım yılı olurken, hizmetler bölümündeki kayıplarımızı da telafi etmeye başlayacağımız bir yıl olacak.” değerlendirmesinde bulundu.