Kazakistan’da gaz fiyatlarına yapılan artırımı protesto için başlayan şovlar, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in Başbakan Askar Mamin …
Kazakistan’da gaz fiyatlarına yapılan artırımı protesto için başlayan şovlar, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in Başbakan Askar Mamin başkanlığındaki hükümetin istifasını kabul etmesi sonrasında da devam ediyor.
Ülkenin iktisat merkezlerinden olan Almatı’daki protestolarda, göstericiler belediye binasına girdi. AFP’nin aktardığına nazaran, Kazakistan’ın en büyük kentinde bugün de devam eden protesto hareketlerine binlerce kişi katıldı. Polis, ses bombası ve göz yaşartıcı gaz ile müdahalesine karşın kalabalığın belediye binasına girmesine mani olamadı.
Kazak medyasındaki haberlerde ise binandan alevler çıktığının görüldüğü, protestocuların hükümete ilişkin öteki binaları da maksat aldığı aktarıldı.
Almatı Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, çok kümelerin kent merkezinde taarruza geçtiği, Ulusal Muhafızların ve ordunun vazife başında olduğu belirtildi.
Almatı’da dün de olaylar çıkmıştı
Akaryakıt istasyonlarında satılan sıvılaştırılmış petrol gazının (LPG) fiyatının iki katına çıkması üzerine Kazakistan’ın batısındaki Mangistau eyaletinin Canaözen kentinde hafta sonunda başlayan protesto hareketleri ülkenin birçok kentine yayılmıştı. Cumhurbaşkanı Tokayev’in gaz fiyatlarındaki artırımın geri çekileceğini açıklamasına karşın şovlar sürmüştü. Almatı’da Salı günü düzenlenen şovlara yaklaşık 5 bin kişi katılmıştı, protestocular ve polis ortasında arbede yaşanmıştı.
Kazakistan İçişleri Bakanlığı bu sabah yaptığı açıklamada Salı günkü protestolarda “provokasyonlara teslim olan, caddeleri bloke ederek trafiği engelleyen ve kamu huzurunu bozan” yaklaşık 200 göstericinin gözaltına alındığını bildirdi. Bakanlık, olaylar sonucu 95 emniyet görevlisinin yaralandığını, 37 polis aracının da hasar gördüğünü açıkladı.
Nursultan’da da fevkalâde hâl ilan edildi
Protestoların sona ermemesi üzerine, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Almatı ve Mangistau’nun akabinde başşehir Nursultan’da da harika hâl ilan etti. Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Çarşamba sabahı başşehir Nursultan’da da fevkalâde hâl ilan edildiği bildirildi. Cumhurbaşkanı Tokayev, hükümetin istifasını kabul etmeden evvel Almatı’da ve ülkenin batısındaki petrol zengini Mangistau eyaletinde de fevkalâde hâl ilan edildiğini duyurmuştu.
19 Ocak’a kadar devam etmesi öngörülen inanılmaz hâl kapsamında kelam konusu bölgelerde saat 23.00 ile 07.00 ortasında sokağa çıkma yasağı uygulanacak, şovlara müsaade verilmeyecek.
Otoriter bir halde yönetilen Orta Asya ülkelerinden Kazakistan’da büyük çaplı protesto şovları pek düzenlenmiyor. Göstericiler, hükümetin yanı sıra Cumhurbaşkanı Tokayev’in selefi Nursultan Nazarbayev’e karşı duydukları hoşnutsuzluğu da lisana getiriyor. 1989-2019 yılları ortasında ülkeyi yöneten 81 yaşındaki Nazarbayev, hala Kurucu Cumhurbaşkanı olarak ülkenin siyasetinde kıymetli bir rol oynuyor.
Rusya’dan diyalog daveti
Kazakistan’da yaşanan gelişmelere ait olarak Rusya’dan gelen açıklamada ise “diyalog” daveti yapıldı. Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Kardeş komşu ülkedeki gelişmeleri yakından izliyoruz” denildi. “Açıklamada, “Sokak ayaklanmaları ve kanunların ihlali yerine tüm meselelerin anayasal çerçevede, diyalog yoluyla barışçı bir formda tahlilini destekliyoruz” tabiri kullanıldı.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada da “hükümetin istifası ile sonuçlanan protesto aksiyonlarının yakından takip edildiği belirtilerek, “Kazakistan idaresinin bu krizin üstesinden geleceğine yönelik inancımız tamdır. Kazakistan halkının sağduyusuna güveniyor ve olayların en kısa müddette yatışmasını temenni ediyoruz” sözleri kullanıldı.
Reuters, AFP, dpa/JD, BK
© Deutsche Welle Türkçe