Kendi Diktiği Kıyafetlerle Ortamların Gözdesi Olmak İsteyenler İçin Adım Adım ‘Dikiş 101’ Rehberi!

Kendinize yapacağınız en iyi yatırımlardan birisi kıyafetlerinizi dikmeye başlamak olabilir. Böylece sektörün size ve birçok müşteriye dayattığı tasarımlardan, bir türlü rahat edemediğiniz kıyafet bedenlerinden, hiç tanımadığınız insanlarla pişti olmaktan kurtulacaksınız.

Ayrıca herkesin ‘aa kıyafetini nereden aldın?’ diyeceğini de ekleyelim!

Özel günlerinizde dikkat çekici bir tasarım giymek istiyor olabilirsiniz. Ancak her alanda olduğu gibi dikiş dikmekte de küçük adımlarla başlamakta fayda var. Öncelikle teknik bilgi gerektirmeyen bez çantalar, etekler veya kendinden kollu bluzlar dikerek başlayabilirsiniz.

Eğer daha önce elinize iğne, iplik, mezura aldıysanız zaten başlamanız çok da zor olmayacak. Sizin için hazırladığımız detaylı rehberimiz sayesinde hayallerinizdeki kıyafetlere kavuşabilir, kim bilir belki de bu işten para kazanmaya bile başlayabilirsiniz!

Öncelikle kaliteli ve seviyenize uygun bir dikiş makinesi seçmenin ne kadar önemli olduğunu belirtelim. Basit fonksiyonları olan, sizi yormayan ve seri dikiş özelliği olan makinelerle dikiş keyfinizi kat kat artırabilirsiniz.

Piyasada modellerini inceleyebileceğiniz birçok farklı marka bulunuyor. Singer, Brother, Janome, Juki ve Bernette gibi markaların başlangıç seviye dikiş makinelerini inceleyebilirsiniz. 

Ancak herhangi bir sorunla karşılaşmanız halinde, servisine kolayca ulaşabileceğiniz ve yedek parça konusunda size sıkıntı yaratmayacak markaları seçmenizde fayda var.

Singer’in başlangıç düzeyindeki makineleri şu şekilde:

• Singer 8280

• Singer Simple 3223 

• Singer Promise

• Singer Tradition

Dikiş projenize başlamadan önce en uygun kumaşı bulmak gerekiyor. Biliyorsunuz ki birbirinden farklı onlarca kumaş türü var. Bu kumaşlardan bazılarını dikmek ise oldukça zor. Örneğin saten kumaşlar bu aralar çok popüler olsa da, kaygan oldukları için dikmek oldukça zordur. Başlangıç seviyesindeki birisi için saten kumaş yıldırıcı olabilir.

Başlangıç seviyesindeki birisi için önerebileceğimiz kumaş türleri ise aşağıdaki gibidir:

Basma Kumaş

Pamuklu bir yapıya sahip olan basma kumaşlar özellikle eski dönemlerde sıklıkla tercih ediliyordu. Son zamanlarda da hem sağlıklı olduğu için hem de birçok farklı desen ve renkte üretildiği için tekrar gündeme geldi. Birbirinden farklı deseni ve rengi bulunan basma kumaşlarla yazlık etek ve elbiseler dikebilirsiniz. 

Pazen Kumaş

Pazen olarak adlandırılan bu kumaş türü, pamuklu yapısıyla sağlıklı bir kullanım sunar. Basma kumaşın kalını gibi düşünebileceğiniz pazen, özellikle kış aylarında kullanıma uygundur. Dikmesi kolay olan pazen kumaşlarla başlangıçta pijamalar dikebilir, ardından kışlık gömleklerle tercih edebilirsiniz.

Keten Kumaş

Keten, doğal elyaf olarak da adlandırılır ve özellikle yaz aylarının vazgeçilmezidir. Delikli ve hava geçiren özelliği ile sıcak havalarda oldukça kullanışlıdır. Keten kumaşlarla pantolon, gömlek, bluz ve elbise gibi her türlü kıyafetlerinizi dikebilirsiniz. 

Poplin Kumaş

Yüzde yüz pamuktan üretilen bu kumaş türü oldukça hafiftir ve birçok farklı alanda kullanıma uygundur. Gömlek, bluz, ceket, etek ve t-shirt gibi projelerinizde bu kumaş türünden yararlanabilirsiniz. Ayrıca leke tutmayan özelliği sayesinde nevresim takımlarında da gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz. 

Çelik Penye Kumaş

Çift taraflı üretilen bu kumaşları dikiş projelerinizde kolay bir şekilde kullanabilirsiniz. Uygulama alanı oldukça geniş olan çelik penyeyi özellikle kışın iç kıyafetlerinizde, yazın ise dış kıyafetlerinizde değerlendirebilirsiniz. Ayrıca kırışmadığı için yazlık elbiselerinizde tercih edebilir, kolay bir kullanım elde edebilirsiniz.

Dikiş projenizde kullanacağınız kumaşın kalitesi çok önemlidir. Basit bir kumaş kullanarak yapacağınız kıyafetlerle emeğinizin boşa gitme ihtimali yüksektir. Bunu önlemek için ne dikmek istediğinize karar verdikten sonra en uygun kumaş türünü belirlemelisiniz.

Kumaş türünü belirledikten sonra sıra geldi satın almaya. Herhangi bir kumaş mağazasından veya internet sitesinden kumaş satın alırken kumaşın malzemesini, kalınlığını, elastikiyetini kontrol etmeyi unutmayın.

Ayrıca seçtiğiniz kumaşa uygun iplikler, gerekiyorsa düğme ve fermuar, yoksa kumaş kesmeye uygun bir makas ve ölçünüzü almak için mezura satın almalısınız.

Son olarak bazı kumaşlar yıkandıktan sonra çekme ihtimali taşıdığı için biçme ve dikme işlemlerine başlamadan önce kumaşınızı yıkamanızı tavsiye ederiz. Tabii kumaşın yıkama talimatlarına uymayı sakın ihmal etmeyin!

Özetlemek gerekirse, pazen, poplin, keten ve basma gibi pamuk bazlı kumaşlarınızı yüksek sıcaklıklarda yıkamamaya ve benzer renklerle birlikte yıkamaya dikkat edin.

Kumaş alacaklar için ilk tavsiyemiz elbette kumaş satışı yapan mağazalar. Birçok çeşiti bir arada görebileceğiniz bu mağazalarda, satıcıların da yardımıyla kendinize en uygun kumaşı seçebilir ve dikiş konusunda bilgi alabilirsiniz.

Eğer İstanbul’da yaşıyorsanız uygun fiyata birçok çeşit kumaşı Kapalıçarşı’da bulabilirsiniz elbette. Ayrıca dikiş iplerinizi, gerekiyorsa düğmesini ve fermuarını da almayı ihmal etmeyin.

Yok ben mağaza gezmekle iflah olmam diyorsanız, size de sosyete pazarlarını önerebiliriz. Bakırköy sosyete pazarında Perşembe, Cuma ve Cumartesi günleri, Kadıköy pazarında Cuma günleri ve Rami pazarında Pazartesi günleri uygun fiyatlı parça kumaşlar bulabilirsiniz. Tabii erken gitmenizde fayda var.

Henüz el pratikliği kazanmadan satın aldığınız kumaşınızı dikmeye çalışmak biraz zorlayıcı olabilir. Eğer daha önce hiç makine başına geçmediyseniz, evinideki küçük kumaş parçaları üzerinde minik denemeler yapmanızı öneririz. Böylece hem makinenizi daha iyi tanıcak hem de ne yapmanız gerektiğini anlayacaksınız.

Makinenizin kullanım kılavuzunu detaylıca incelemeyi de ihmal etmeyin. Dikiş dikmeden önce ayarlamanız gereken bazı noktalar şu şekilde:

• İpliğin makineden doğru bir şekilde geçtiğinden emin olun: İpliği iğnenin altından geçirin ve makinenin arka tarafına doğru çekin. Dikiş ipiniz size doğru değil, arka tarafa doğru uzanmalı. 

• Dikiş uzunluğunu ortalama olarak ayarlayın: İlk dikişlerde genellikle 2.5-3 mm dikiş uzunluğu kullanmak tavsiye edilir. Böylece daha dengeli bir dikiş elde edeceksiniz.

• Dikiş hızınızın fazla olmamasına dikkat edin: Eğer makinenizin dikiş hızını yüksek ayarlarsanız, makinenin kontrolünü kaybedebilirsiniz. Hızına alıştıktan sonra dilerseniz yavaş yavaş artırabilirsiniz.

*Bu özellikler makinelerin markasında göre değişiklik gösterebilir.

Projeniz için kumaşınızı bedeninize uygun bir şekilde kesmeniz gerekiyor elbette. Kendi beden ölçünüzü alarak çoğu yerde bulunan ölçülerle karşılaştırarak nasıl kalıp çıkaracağınızı anlayabilirsiniz.

Almanız gereken ölçüler ise şu şekilde:

• Göğüs ölçüsü: Göğüs ölçüsünü göğüsün en geniş noktasının çevresini ölçerek almalısız. Ölçüm için bir mezura veya esnek bir şerit kullanmanızı tavsiye ederiz. Mezurayı göğüs altından geçirin ve en geniş noktayı tamamen saracak şekilde ölçüm yapın.

• Bel ölçüsü: Bel ölçüsü, doğal bel çizgisinin çevresini ölçmeniz gerekiyor. Bel çizginiz, göbeğiniz ve kalça kemiğiniz arasındadır. Mezurayı bel çizgisine paralel bir şekilde sarın ve tam olarak oturacak şekilde ölçüm yapın.

• Kalça ölçüsü: Kalça ölçüsü için de kalçaların en geniş noktasının çevresini ölçmeniz gerekiyor. Ölçüm için mezurayı kalçaların en geniş noktasına yerleştirin ve yine tam sıkılıkta ölçüm yapın.

• Omuz genişliği: Omuz genişliği, bir omuz uçtan diğer omuz uca ölçülerek alınır. Ölçüm için mezurayı omuzların en dış noktalarına yerleştirin.

• Kol uzunluğu: Kol uzunluğu, omuzun dışından bileğin üzerine kadar olan mesafeyi ölçerek alınır. Ölçüm için kolu doğal bir şekilde hafifçe bükün ve mezurayı omuzdan başlayarak bileğe kadar olan mesafeyi ölçün.

• Yaka çevresi: Yaka çevresi, boynun çevresini ölçerek alınır. Ölçüm için mezurayı boynun en alt noktasına yerleştirin ve tam sıkılıkta ölçüm yapın.

Kalıp çıkarmak dikiş dikerken zorlanacağınız adımlardan birisi olabilir. Fakat nizami bir şekilde çıkaracağınız kalıpların, dikiş sürecinizde size oldukça faydası dokunacaktır.

Beden kalıpları çıkarmak için dikiş dergilerinin içerisinden çıkan hazır kalıplardan yararlanabilirsiniz. Dergilerden çıkan kalıplarda genellikle kırmızı, mavi, yeşil ve siyah renklerle çizilmiş birçok farklı kalıp iç içe verilir. Aynı modelin farklı bedenleri de değişik çizgilerle gösterilir. Sizin dikmek istediğiniz modelin hangi renk ve çizgi olduğunu bulduktan sonra dikkatli bir şekilde o çizgiyi takip etmeniz gerekir.

Eğer dergilerden kalıp çıkartacaksanız, kraft kağıdı veya aydınger kağıdı adı verilen yani arkasını gösteren kağıtlar kullanmalısınız. Bu kağıtlar oldukça narin olduğu için dikkatli olmanızda fayda var. Ayrıca kağıdın kaymaması için de üzerine bir ağırlık koyabilirsiniz.

Kumaşınızı kesmeden önce tüm kalıpları düzgünce yerleştirdiğinizden emin olun. Ayrıca kalıplarınızı kumaşa iğneleyin ki, herhangi bir kayma problemi yaşamayın. Kalıpları kumaşa çizerken uçucu kalem kullanabilirsiniz. Bu kalemler ütüyle birlikte silinir ve kumaşta hiçbir iz bırakmaz. Eğer uçucu kaleminiz yoksa, bir ucunu incelttiğiniz beyaz sabundan da yararlanabilirsiniz. Bizde çareler tükenmez!

Kalıpların hangi parçalar olduğunu karıştırmamak için üzerine not alabilirsiniz. Örneğin sol ve sağ kol birbirine karıştırmamak çok önemli.

Tabii kumaşın üzerine kalıpları yerleştirmeden önce kumaşın temiz ve ütülü olmasına dikkat etmenizde fayda var. Aksi takdirde kumaşınızdan istediğiniz verimi alamazsınız.

Bütün kalıplarınızı kumaşa geçirip kumaşı da uygun bir şekilde kestiyseniz, en zor kısımları atlatmışsınız! Deneme sırasında makine kullanımına zaten alışmıştınız. Şimdi de kumaşınıza uygun ipliğinizi taktıysanız, dikme işlemlerine başlayabiliriz. 

Burada eğer bir kalıptan çıkardıysanız, en sağlıklısı kalıptaki yönergeleri takip etmek olacaktır.

İlk kez kıyafet dikecek olanlar, basit tasarımlara sahip modellerle başlayabilir. Bunun için;

• T-shirt

• Düz bir etek

• Düz bir elbise

• Basic bir gömlek

• Çanta

• Yarasa kollu bluz önerebiliriz.

Şimdi gelin basitçe çok sevdiğiniz bir gömlekten nasıl kalıp çıkartabileceğinizi adım adım anlatalım:

• Gömleği düz bir zemine yayın: Öncelikle gömleğin ütülü olmasına dikkat edin. Özellikle dikiş yerleri düzgün olmalı. Ardından sert ve düz bir zeminde gömleği serin, masa veya kesim tahtası kullanabilirsiniz.

• Gömlek parçalarını belirleyin: Gömleğin ön, arka, yaka, kol ve manşet gibi parçalarını belirleyin. Arka bedeni iki parça, ön bedeni iki parça gibi düşünebilirsiniz. 

• Desen kağıdı veya kraft kağıdı hazırlayın: Kalıp çıkartmak için bir desen kağıdı veya büyük boyutta kraft kağıdı kullanın. Gömleği saracak kadar büyük bir parça olmasına dikkat edin. Ayrıca dikiş payını da eklemeyi unutmayın.

• Gömlek parçalarını takip edin: Gömleği kağıdın üzerine düzgünce yerleştirin. Dikiş payı bırakmayı unutmayın. Öncelikle gömleği boydan ikiye katlayarak arka bedenin sağ ve sol kısmı için kalıpları çizin. Kolları oyuntulu şekilde çizin. Gömleği kaymaması için elinizle bastırın.

• Beden kalıplarından sonra yaka, kol ve manşet kalıplarını çıkartın: Kolları çizerken eğer manşet kısımları varsa bunları çizmeyin. Yine kol oyuntusunda dikkat edin. Manşet ve yakayı da ayrıca çizin. 

• Kalıp parçalarını kesin: İzlediğiniz gömlek parçalarını kesin ve kalıp çıkarmak için kullanılan kağıdı gömlekten ayırın. Gerekli gördüğünüz yerlerde işaretlemeler yapın. Ayrıca hangi parçanın nereye ait olduğunu karıştırmamak için üzerine not düşebilirsiniz. 

• Kalıbı kullanarak dikişe başlayın!

Elimizden geldiğince size basit dikiş hakkında bilgi vermeye çalıştık. Son olarak takip edebileceğiniz birkaç yerli ve yabancı YouTube içerik üreticisini de buraya bırakalım:

@MicarahTewers

@KianaBonollo

@TailorNour

@DamlaToral

@poncikipler

@MerveAktas

İçinizde dikiş dikmek için en ufak bir istek varsa bile, denemekten zarar gelmez değil mi? Kendi tasarımlarınızla ışıldayacağınız güzel günlere!