Kirada zam sınırı tepkisi: Evsiz emekliler krizi kapıda

İBB’ye İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Lideri Buğra Gökce, toplumsal medya hesabından kira artışlarında yüzde 25 artırım sonunun kaldırılmasıyla birlikte yaşanacak meselelere dikkat çekerek  konut krizinin yaşandığı İstanbul’dan çarpıcı bilgiler paylaştı.

Gökce, bugün çalışanlar emekliler, dar ve orta gelirliler için kiralık konut bulmanın krize dönüştüğüne vurgu yaparak İstanbul’da ortalama konut kirası 19 bin 918 liraya çıktığını açıkladı.

“1 YILDA YÜZDE 53 ARTTI”

İstanbul’da konut kiralarının  1 yılda yüzde 53, 2 yılda yüzde 226 arttığını belirten Gökce “39 ilçe içerisinde ortalama konut kirasının en yüksek olduğu ilçe 51 bin 591 TL ile Sarıyer olurken, Sarıyer’i 41 bin 500 lira ile Beşiktaş, 32 bin 820 lira ile Kadıköy, 30 bin lira ile Bakırköy ve 27 bin 443 lira ile Beykoz takip etti. İstanbul’da ortalama konut  kirasının en düşük olduğu 5 ilçe 13 bin 856 lira ile Sultanbeyli, 12 bin 961 lira ile Sultangazi, 12 bin 741 lira ile Esenler, 11 bin 765 lira ile Esenyurt ve 11 bin 605 lira ile Arnavutköy oldu” bilgilerini paylaştı.

Yaşanan konut krizi yalnızca piyasa düzeneklerine bırakılarak çözülemeyeceğinin altını çizen Gökce “ Öğrenciler, çalışanlar, emekliler, dar ve orta gelirlilerin konuta erişim hakkını koruyacak olumlu adımlar atılması gerekir. İstanbul’da öğrenciler kâfi yurda sahip değil. Barınma hakkının yalnızca piyasa sistemine bırakılması halinde öğrencilerin muhtaçlığı bulunan konut erişimine kavuşması daha da zorlanacak. Birçok öğrenci konut ihtiyacını karşılayamadığı için eğitim hakkını kullanamayacak” dedi.

“EVSİZ EMEKLİLER” UYARISI

Gökce, beyaz ve mavi yakalı çalışanların da gelirlerinin enflasyon oranında yükselmediğini hatırlatarak konut kiralarında yaşanan artışların çalışanların hayatını zorlaştırdığını vurguladı ve “Bugün İstanbul’da yaşayan her 10 bireyden biri yatağa aç girerken, her 2 İstanbulludan biri kâfi besine ulaşma konusunda kaygı yaşadığını söylüyor” dedi.

2001 yılında en düşük emekli aylığının  asgari fiyatın 1,5 katından fazla olduğunu tabir eden Gökce, bugün emekli aylığının minimum fiyatın 0.61’i seviyesinde olduğunu ve emekli maaşının İstanbul’da ortalama bir konutun kirasına yetmediğini kaydetti.

Gökce “ Piyasa sistemi ile ‘evsiz emekli’ler ve büyük bir toplumsal meseleyle karşı karşıya kalacağız” ihtarında bulundu.

İSKİ datalarına nazaran İstanbul’da yaklaşık 2,5 milyon yabancı yaşadığını aktaran Gökce “Yabancılara konut satışı da sürüyor. Yani kendi vatandaşlarımız dışında büyük bir nüfus da konut talebinde bulunuyor. Bu durum vatandaşlarımızın konut erişimini de kısıtlıyor” dedi.

“KONUT KRİZİ İÇİN SEFERBERLİK BAŞLATILMALI”

Gökce tahlil tekliflerini şöyle anlattı:

“ Yıllardır yanlış siyasetlerle biriken meselelerin tüm yükünü vatandaşa, dar ve orta gelir kümelerinin omzuna yükleyen anlayış terk edilmek zorunda.  Türkiye’nin çok çeşitli toplumsal konutlara, konut finansmanı ve üretiminde meselelere tahlil getiren bir siyaset anlayışına gereksinimi var.

Hükümetin tek taraflı adımlar atmak, lokal idareleri yok saymak yahut dışlamak yerine, ortak aklı öne koyarak, lokal idarelerin bilgi ve deneyimlerini de alarak, konut krizini çözmek için seferberlik başlatması, merkezi hükümet ile mahallî idarelerin ortak çalışacağı, belirleyeceği ve uygulayacağı siyasetler üretmesi gerekiyor. 

Ne yazık ki bugüne kadar atılan adımlar konut krizini çözmeye değil, ortaya çıkan ağır tablonun tüm yükünü piyasa sistemi eliyle vatandaşın sırtına yüklemeye yönelik. 85 milyonun yeterliliği için bu anlayışta ısrar edilmemesini bekliyoruz.”