Kırım Kongo Kanamalı Ateşine yönelik yerli ve milli aşının ilk bilimsel toplantısı gerçekleştirildi

TÜRKİYE Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı’nın (TÜSEB) takviyesi ve Ankara Üniversitesi’nin iş birliğiyle dünyada şimdi bir aşısı yahut kesin tedavisi bilinmeyen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına yönelik geliştirilen yerli ve ulusal aşı adayının birinci bilimsel kıymetlendirme toplantısı yapıldı.

Ar-Ge çalışmaları bir müddettir devam eden, dünyada şimdi bir aşısı yahut kesin tedavisi bilinmeyen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığına yönelik yerli aşı geliştirme çalışmaları sürüyor. Türkiye’nin yerli ve ulusal üretilmesi planlanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi aşısını TÜSEB 10 milyon TL’lik proje ile bilimsel ve mali olarak destekliyor. Bu kapsamda yerli ve ulusal olarak geliştirilen aşı adayının tanıtımının yapıldığı birinci bilimsel izleme toplantısı Ankara Üniversitesi’nin mesken sahipliğinde gerçekleştirildi. Toplantıya, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Sıhhat Bakanlığı Bilim Heyeti üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Klinik Öncesi Bilimler Kısmı Veterinerlik Viroloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Aykut Özkul, Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal covid-19 aşısını destekleyen ve koordine eden TÜSEB’in üst seviye yetkilileri ile Ankara Üniversitesi rektör yardımcıları katıldı.

‘AŞI İLE İLGİLİ ÇOK AĞIR BİR ÇALIŞMA VAR’

Prof. Dr. Necdet Ünüvar, burada yaptığı konuşmada, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığının birtakım çevresel şartların düzeltilmesiyle önlenmesi mümkün olan bir hastalık olduğunu söz ederek, Ona karşın ne kadar çevresel önlem alsanız da bir süre sonra karşınıza hastalık olarak çıkabiliyor. Aşı ile korunabilir hastalıklarda aşının geliştirilmesi son derece kıymetli. Bunu Covid-19 pandemisinde çok konuştuk, tartıştık. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ile ilgili de bu türlü bir tesirli tedavi yolunun ya da önlenmesi ismine aşının geliştirilmesi için TÜSEB’in açtığı bir davet kelam konusuydu. Türkiye’de Prof. Dr. Aykut Özkul, Covid-19 virüsüne karşı çalışmalar yaptı. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi ile ilgili de çok ağır ve akademik araştırma geliştirme çalışma içerisinde. Aşı ile ilgili sahiden çok ağır bir çalışma olduğunu tabir etmek isterim. Yerli aşı üretimi ile ilgili de Aykut hocamız çalışmayı yapıyor. TÜSEB’e gönülden teşekkür ediyorum. Yerli sanayi geliştirme ismine da atılacak adımlarda devletimizin takviyesini gösterdiği için bilhassa teşekkür ediyorum dedi.

‘BİZ MUVAFFAKİYETE ULAŞACAĞIMIZA İNANIYORUZ’

Prof. Dr. Ateş Kara ise Uzak Çin Denizi’nden başlayarak gelen eden bu coğrafyada Hindistan, Pakistan, İran, Güney Azerbaycan ile bir arada devam ettiğinde ülkemize ve son olarak da Balkanlara yanlışsız yayılmakta olan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi bilhassa yetişkinlerde yüksek hareketlilikle seyredebilen hastalıktan bahsediyoruz. Bu bölgeye baktığımızda da hem gereksinimi hem de bilimsel kapasitesi ehil olan ülkelerden önde geleni tahminen de Türkiye. Lakin bu bilgi yetkinliğini biraz uygulamaya ve hayata geçirmek lazım. Burada hem Sıhhat Bakanlığımızın hem de TÜSEB’in kararlı tavrı ve takviyeleri, bizim kuvvetli bilimsel topluluğumuzun mevzudaki istekliliği ile birlikte adımlar atılıyor. Bunların muvaffakiyete ulaşması için kesinlikle grup çalışması gerek. Bizim ülkemizde bundan evvel de aşı çalışmalarının yapıldığını, aşı ürettiğimizi biliyoruz. Sonrasında da aşı geliştirmeye yönelik olarak çalışmaların olduğunu biliyoruz. Bunların gerçek manada üretime dönüp kullanıma girebilmesi için beraberliklere muhtaçlık var. Biz muvaffakiyete ulaşacağımıza inanıyoruz diye konuştu.

‘ADENOVİRÜS VEKTÖRLÜ BİR AŞI PROTOTİPİ GELİŞTİRİLMESİ HEDEFLENİYOR’

Prof. Dr. Aykut Özkul, yaptığı konuşmada, şunları söyledi

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığının geniş bir coğrafyada olmasına karşın tesirleri açısından en çok Türkiye’de tesirlerinin hissedildiği bir enfeksiyona karşı ve bu enfeksiyon etkeninin virüsün birtakım özelliklerinden kaynaklanan klasik aşı teknolojilerinin uygulanamaması sebebiyle yeni kuşak eserlerin geliştirilmesine yönelik proje kapsamında TÜSEB’in bilimsel şura değerlendirmeleri sonrasında bir süreci başlatmış olduk. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi bizim için Türkiye’de yaklaşık yüzde 5 mortaliteyle seyreden fakat onun ötesinde son geçtiğimiz 2 yıldaki Covid-19 gölgesinde kaldı. 2002 yılından itibaren biz Kırım Kongo Kanamalı Ateşiyle Türkiye’de çaba ediyoruz. Lakin en üst seviyede olay sayılarına geçtiğimiz 2 yıl içerisinde ulaştık. Yaklaşık bin 400 hadise ile seyretti ve maalesef içerisinde yüzde 5’ini kaybettik. Benim bu hastalık ve virüsle ilgili çalışmalarım 15 yıl öncesine dayanıyor. Süreçte bu hastalığın sahip olduğu biyolojik tehdit mümkünlüğünün ne kadar yüksek olduğu noktasından hareketle başladım. Proje, Stratejik Sağlım Teknolojilerine Yönelik Ar-Ge Proje Daveti kapsamında değerlendirildi ve desteklenmesi uygun görüldü. Burada adenovirüs vektörlü bir aşı prototipi geliştirilmesi hedefleniyor. Bizim temelde gayemiz daha evvelki geliştirdiğimiz aşılardan doğacak olan yeni bir aşının bilhassa GLP kaidelerde üretimini yapmak ve bunu klinik çalışmalar için uygun olup olmadığını sorgulamak. (DHA)