Bilim insanları tarafından yapılan yeni bilimsel araştırmada, beşerde akciğerlerin hassas geçitlerinde gizlenen yepyeni bir hücre türü keşfedildi. Tespit edilen yeni hücre çeşidine, teneffüs yolu salgılayıcı (respiratory airway secretory / RAS) ismi verildi.
Araştırma hakemli bilimsel mecmua Nature’da yayımlandı.
Yeni araştırmayla RAS hücrelerinin teneffüs sisteminin düzgün çalışmasını sağlamada hayati bir rol oynadığı tespit edildi.
Hücrelerin keşfi, sigarayla ilgili kimi hastalıkların tesirlerini aksine çevirmeyi amaçlayan yeni tedavilere ilham verebilir.
Hücreler, kan sirkülasyonu aracılığıyla oksijen ve karbondioksit alışverişi yapan ufak hava kesecikleriyle kaplı hava yollarında yer alıyor. Bu hava yollarına bironşiyoller ismi veriliyor.
Independent Türkçe’deki habere nazaran araştırma takımı bu hücreleri sağlıklı insan donörlerden alınan akciğer dokusu örneklerini farelerle karşılaştırma gayesiyle incelerken tespit etti.
‘İnsan akciğerinin farelerden farklı olduğu bir müddettir biliniyordu’
Pensilvanya Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi’nde Prof. Dr. Edward Morrisey, ‘İnsan akciğerinin hava yollarının faredekinden farklı olduğu bir müddettir biliniyordu ‘ diye konuştu:
‘Ancak gelişen teknolojiler, sadece son vakitlerde eşsiz hücre tiplerini örneklememizi ve tanımlamamızı sağladı.’
Grup ayrıyeten, teneffüs sistemleri insanlara farelerden daha çok benzeyen gelinciklerde de RAS hücreleri buldu.
KOAH hastalığına tahlil olabilir Bulgulara nazaran RAS hücreleri, bronşiyollerdeki sıvı astarı koruyan moleküller salgılıyor. Ayrıyeten, ufak hava yollarının fonksiyonunu kaybetmesini önlemeye ve akciğerlerin verimliliğini en üst seviyeye çıkarmaya yardımcı oluyor.
İncelemeler, RAS hücrelerinin bedendeki rastgele bir hücre tipine dönüşebilen kök hücrelere benzediğini de ortaya koydu. Araştırmacılara nazaran bunlar, hasarlı alveol hücrelerini onarabiliyor ve yeni alveol hücrelerine dönüşebiliyor.
Bu da RAS hücrelerinin sağlıklı akciğerlerin korunmasında hayati bir rol oynadığı manasına geliyor.
Yeni hücrelerin, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) üzere sigarayla alakalı hastalıkların tedavisinde değerli bir rol oynayabileceğini düşünülüyor. KOAH, sigara ve bazen hava kirliliğinin neden olduğu, akciğerlerdeki hava yolu geçişlerinin iltihaplanmasının bir sonucu.
Teoride, RAS hücreleri hasarlı alveolleri onararak KOAH’ın tesirlerini önleyebilir yahut en azından hafifletebilir. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, her yıl dünya çapında 3 milyondan fazla insan KOAH yüzünden hayatını kaybediyor.
Morrisey, ‘Bu keşfin şimdi KOAH tedavisini ortaya çıkarıp çıkarmayacağını tam olarak bilmiyoruz ‘ dedi:
‘Ancak KOAH, hakkında çok az şey bildiğimiz bir hastalık olduğundan, daha uygun tedaviler bulmamız için yeni terapötik yaklaşımlara dair düşünmeye başlamamızı sağlayabilir.’