Kocaeli merkezli 17 Ağustos Depremi’nin üzerinden 23 yıl geçti

“Asrın felaketi” olarak tanımlanan 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden 23 yıl geçti.

Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 17 Ağustos 1999’da saat 03.02’de 7,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 45 saniye süren Marmara Zelzelesi; Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce’de yıkıma neden oldu.

17 binden fazla kişi ömrünü yitirdi

TBMM Sarsıntı Riskinin Araştırılarak Zelzele İdaresinde Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Hedefiyle Kurulan Meclis Araştırması Komitesinin Temmuz 2010 tarihli raporuna nazaran, sarsıntıda 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı.

16 milyona yakın kişi etkilendi

Yaklaşık 200 bin kişinin evsiz kaldığı, 66 bin 441 konut ve 10 bin 901 iş yerinin yıkıldığı sarsıntıdan 16 milyona yakın kişi değişik seviyelerde etkilendi, 285 bin 211 konut ve 42 bin 902 iş yerinde hasar tespit edildi.

Binlerce mesken zarar gördü

Depremde İstanbul’da 454 kişi ömrünü yitirirken Yalova, Düzce ve Gölcük’ten kentteki hastanelere getirilen yaralılardan hayatını kaybedenlerle bu sayı 981’e çıktı.

İstanbul’da 1880 kişinin yaralandığı sarsıntıda 41 bine yakın konut ve iş yerinde hasar oluştu, 18 bin 162 konut orta ve ağır şiddetteki hasar yüzünden oturulamaz hale geldi.

Kentte ayrıyeten 3 bin 171 okuldan 820’si hasar gördü. Bunların 118’i orta, 13’ü ağır hasarlı olarak belirlendi. İstanbul’daki 10 bine yakın kamu binasının 1137’sinde az, 387’sinde orta, 37’sinde ise ağır hasar oluştu.

İstanbul’da sarsıntıdan en çok ziyan gören yer Avcılar oldu. İlçede 270 kişi hayatını kaybederken yüzlerce kişi de yaralandı. 1823 konut ve 326 iş yerinin yıkıldığı ya da ağır hasar gördüğü ilçede, 5 bin 106 konut ve 872 iş yerinde orta hasar, 3 bin 685 konut ve 461 iş yerinde hafif hasar meydana geldi.

Kentsel dönüşüm çalışmalarıyla yaralar sarıldı

Bakanlıklar ile TOKİ ve öbür kurumların iş birliğinde yapılan kentsel dönüşüm çalışmalarıyla sarsıntının yaraları büyük oranda sarıldı. TOKİ, belediye ve özel kesim tarafından yıkımın yaşandığı kentlerde, sarsıntı yönetmeliğine uygun binlerce yeni konut inşa edildi.

Başta okullar ve hastaneler üzere kamu binaları olmak üzere hafif hasarlı binalar zelzeleye karşı güçlendirildi.

Kocaeli’de zelzelenin izleri silindi

Binlerce insanın hayatını yitirdiği, konut ve iş yerinin yıkıldığı Kocaeli’de, sarsıntının akabinde facianın acı izleri ortadan kaldırıldı. Zelzelede en ağır yıkımın yaşandığı kentte zelzele yönetmeliğine uygun binlerce konut inşa edildi.

Kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında Gölcük, Körfez ve İzmit başta olmak üzere birçok ilçede yeni projeler hayata geçiriliyor.

Bu kapsamda yapı stoku açısından en riskli bölgelerden biri olan Cedit Mahallesi’nde başlatılan “Yerinde Kentsel Dönüşüm Projesi” ile 1105 hak sahibinin meskenleri yine yapılacak.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesince finanse edilen projede, 494 binada oturan hak sahiplerinin tahliye edilmesiyle yıkım çalışmaları yapıldı.

Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı iş birliğinde hazırlanan “Kocaeli İli Afet Ziyanlarının Azaltılmasında Akıllı Kent Uygulaması Projesi” kapsamında “acil müdahale” ve “erken uyarı” sistemi kurulması için çalışmalar devam ediyor.

Yine kentin farklı noktalarına kurulan 41 zelzele kayıt istasyonundan elde edilen datalarla sarsıntı haritaları ve master planlar hazırlanıyor, riskli alanlar izleniyor.

Kocaeli ülke ihracatına en çok katkı sağlayan vilayetlerin başında geliyor

Limanları ve üretim tesisleriyle Türkiye’nin memleketler arası ticaretinde kıymetli yere sahip olan Kocaeli, zelzelenin akabinde geçen 23 yıllık süreçte ihracatını büyük oranda artırdı.

Türk imalat endüstrisinin yaklaşık yüzde 15’ine mesken sahipliği yapan kent, Türkiye’nin bu yıl için belirlenen 250 milyar dolarlık ihracat maksadına en güçlü katkıyı veren vilayetler ortasında bulunuyor.

Kocaeli, 1 milyar 741 milyon dolarla İstanbul’un akabinde temmuzda en fazla sanayi ihracatı gerçekleştiren ikinci, otomotiv sanayisinde ise 565 milyon 418 bin dolarla geçen ay en fazla ihracat gerçekleştiren vilayet olmayı başardı.

Türkiye’nin sanayi merkezlerinden Kocaeli’de üretilen malların dünya pazarlarına ulaşmasında değerli rol oynayan İzmit Körfezi’ne 2021’de 9 bin 554 gemi uğradı.

Geçen yıl, İzmit Körfezi’nin etrafındaki limanlarda geçen yıl elleçlenen toplam yük ölçüsü da 2020’ye nazaran yüzde 6’lık artışla 81 milyon 335 bin 143 tona ulaştı. Türkiye’deki limanlarda elleçlenen toplam yük ölçüsünün yüzde 15’inin gerçekleştirildiği Kocaeli, geçen yıl bu alanda da birinci sırada yer aldı.

Sakarya’da “yatay kentleşme modeli” kararlılıkla sürdürülüyor

Depremin en çok etkilediği ikinci vilayet olan Sakarya da kentsel dönüşüm ve öteki çalışmalarla zelzelenin izlerini sildi.

Afet sonrası başlatılan çalışmalarla 15 Temmuz Mescitli, Korucuk ve Karaman mahallelerinde Valilik ve başka resmi kurumların da içerisinde bulunduğu “yeni yerleşim bölgesi” oluşturuldu.

TOKİ tarafından zelzele yönetmeliğine uygun konutlar inşa edilirken Büyükşehir Belediyesi de Yenikent Park, Yenikent Kültür Merkezi ve Korucuk Park üzere toplumsal donatı alanlarını kente kazandırdı.

Sakarya’da muhtemel sarsıntıları en az kayıpla atlatabilmek için “yatay kentleşme modeli” kararlılıkla uygulanmaya devam ediliyor. Model sayesinde çok katlı binalara ruhsat verilmezken kent sakinleri zelzele yönetmeliğine uygun konutlarda itimatla ömürlerini sürdürüyor.

Sanayi ve tarım alanındaki yatırımlarıyla isminden kelam ettiren Sakarya, kentsel dönüşümde de Türkiye’ye örnek oluyor. Bu kapsamda Erenler ilçesine bağlı Yenimahalle ve Küpçüler mahallelerinde 666 dönüm alanda 9 etaptan oluşan “Erenler Belediyesi Kentsel Dönüşüm Projesi” hayata geçirildi.

Yıkılanların yerine yapılan konutlar hak sahiplerine verilirken belediye bütçesiyle etap etap gerçekleşen projede çalışmalar devam ediyor.

Büyükşehir Belediyesi, olası afetlere hazırlıklı olunması emeliyle kente Afet Uyum Merkezi (AKOM) de kazandırdı. AKOM, muhtemel afet durumunda kriz merkezi olarak hizmet sunacak.

Sakarya iktisadı katlanarak büyüdü

Sakarya’da endüstrici ve yatırımcılara sağlanan teşviklerle iş dünyası da adeta ayağa kaldırıldı. Sakarya 1999’da 180 milyon dolar olan ihracatını yatırım ve teşviklerle 2021 sonu prestijiyle 5 milyar doların üzerine çıkardı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerine nazaran, dünyayı tesiri altına alan salgın nedeniyle 2020’de 4 milyar 624 bin dolar ihracat gerçekleştiren kent, geçen yıl 152 ülke ve 9 hür bölgeye 5 milyar 99 milyon 790 bin dolarlık dış satış yaparak ülke iktisadına katkı sağladı.

Türkiye’de en çok dış satış yapan kentlerin başını çeken Sakarya, bu yılın birinci yarısında 2 milyar 631 milyon 261 bin dolar ihracat yaptı.

Kentte 1999″da bir olan organize sanayi bölgesi sayısı, bu mühlet zarfında 11’e ulaştı. Kentte 5 organize sanayi bölgesinin kurulması için çalışmalar devam ediyor.

AA’nın haberine nazaran; zelzelenin yaralarını saran kent, 23 yılda iktisadını büyüttü.

Karasu ilçesinde 1995’te temeli atılan ve 2017 yılında hizmete açılan Batı Karadeniz’in en büyük limanlarından Karasu Limanı da kentin ihracatına katkı sunuyor. Limandan yapılan yolcu nakliyatı, Ro-Ro seferleri ve tahıl sevkiyatıyla kent ve ülke ihracatına daha fazla katkı sunulması hedefleniyor.

Kentin kuzey bölgesinden geçen ve 19 Aralık 2020’de hizmete giren Kuzey Marmara Otoyolu da kente yönelik sanayi yatırım taleplerini artırdı.