Kola şirketleri Rusya’dan çekilemedi

Ukrayna savaşının akabinde Rusya’yı terk edeceğini açıklayan pek çok şirket bu kararın üzerinden iki yıl geçmesine karşın Rusya’da varlığını sürdürüyor.

Bu şirketlerden en dikkat çekenleri ise kola markaları. Rusya’daki ortaklarından eserlerini çekmelerini isteyen Coca-Cola’nın eserleri hâlâ ülkenin dört bir yanındaki süpermarketlerde ve restoranlarda bulunabiliyor.

Benzer formda, Pepsi de üretimi durdurduğunu açıklamasına karşın yeni eserlerle pazardaki varlığını sürdürüyor. Öteki birçok büyük şirket de Rusya’da kalmaya devam ediyor ve çeşitli stratejilerle faaliyetlerini sürdürüyor.

COCA COLA NASIL KALDI?

Ukrayna savaşının akabinde Coca-Cola, Rusya’yı terk edeceğini açıklayan birinci çok uluslu şirketlerden oldu. Şirket, Rusya’daki ortaklarından kutu ve şişelerini mağazalardan çekmelerini, teslimatını durdurmalarını ve içecek üretmeyi bırakmalarını istedi.

Buna karşın karardan iki yıl sonra, Coca Cola eserlerini ülkenin dört bir yanındaki süpermarketlerde ve restoranlarda bulmak hala çok kolay.

Dobry Cola isminde yeni çıkan bir eser de hesaba katıldığında şirket Rusya’nın başkan gazlı içecek üreticisi olmaya devam etti. Bunun nedeni, ülkedeki kola şişeleyicisi Multon Partners’ın, ‘Coca-Cola HBC’ isimli Londra merkezli farklı bir şirkete ilişkin olması.

HBC savaştan sonra kola üretimini durdurunca Multon tarafından Dobry Cola isminde Coca Cola’ya çok benzeyen bir eser piyasaya sürdü. Pazarın yüzde 13’üne sahip olan bu eser kısa müddette ülkenin en tanınan gazozu haline geldi.

Orijinal Coca-Cola da Gürcistan ve Kazakistan üzere komşulardan ithal edilerek yaygın bir halde tüketiliyor. Savaş sonrası Rusya, markalı eserlerin ticari marka sahibinin müsaadesi olmadan satılmasına müsaade veren bir yasa çıkarmıştı. 

PEPSİ DE KALDI

Pepsi şirketi ise Eylül 2022’de Rusya’da Pepsi, Mountain Dew ve 7Up üretimini ve satışını durdurduğunu açıkladı. Lakin Pepsi kısa mühlet içinde Evervess isimli yeni bir kola piyasaya sürdü ve ülkedeki yarım düzine fabrikasında meyveli gazoz üretimini artırdı. 

Yerel vergi makamlarına sunulan raporlara nazaran, Peps Rusya ünitesinin içecek satışları geçen yıl yüzde 12 artarak 209 milyar rubleye (2,3 milyar dolar) ulaştı. 

DEV ŞİRKETLER KALMAYA DEVAM EDİYOR

Yale School of Management’ın araştırmasına nazaran, 2022’den bu yana 1000’den fazla çok uluslu şirket Rusya’daki operasyonlarını küçülttüğünü açıkladı. Lakin birçoğu ülkede kalmaya devam etti. 

Rusya’da büyük üretim tesisleri bulunan Unilever ve Nestlé, Kremlin’in çıkış vergisi talep etmesi nedeniyle satış konusunda isteksiz davrandı. Danimarkalı bira üreticisi Carlsberg ve yoğurt devi Danone ayrılmaya çalışırken varlıklarına el konuldu. Danone sonunda hükümetin tercih ettiği bir şirkete satış için pazarlık yaptı.

Fransız süpermarket işletmecisi Auchan, giysi perakendecisi Benetton Group ve restoran zinciri Subway Rusya’da faaliyet göstermeye devam ediyor ve rastgele bir kesinti planları yok.