Çin’den yayılarak tüm dünyayı saran koronavirüs salgınına karşı tüm ülkeler aşı üretme süreçlerini hızlandırarak, çalışmalara büyük ehemmiyet …
Çin’den yayılarak tüm dünyayı saran koronavirüs salgınına karşı tüm ülkeler aşı üretme süreçlerini hızlandırarak, çalışmalara büyük ehemmiyet verdi.
Almanya’da çalışmalarını yürüten Uğur Şahin ile Dr. Hasret Türeci çifti de, çalışmaları sonucunda başarılı bir aşı üretti.
Amerikalı Pfizer şirketiyle geliştirdikleri aşı ile dünya gündeminin en üst sıralarına çıkan Alman BioNTech şirketinin kurucuları Prof. Dr. Uğur Şahin ile Dr. Hasret Türeci’den aşı ile ilgili merak edilen soruların yanıtları geldi.
“YAYILACAĞINI FARK ETTİM”
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan virüsün yayılacağını nasıl tahminettikleri sorusuna Şahin şu karşılığı verdi: “SARS salgınından beri 20 yıl geçti. Daha fazla trafik ve seyahat oldu. Dünya daha küçüldü. Ve Çin dünyanın iktisadi olarak en baskın ülkelerinden birisi.
Bu, bir istikameti. Bu virüs için ikinci anahtar taraf şu ki, enfekte olan insanların bir kısmı belirti göstermiyor ve bu da, bu virüsün global yayılmasına kapı açtı. Bunun çok erken bir vakitte pandemi haline geleceğine ikna olmuştum. Ocak ayının sonuydu.
Lancet mecmuasında makaleyi okuduktan sonra bir şeyler yapmak zorunda olduğumuz benim için netti. Şirketimizin süratli karşılık için bir dizi marifeti ve teknolojisi mevcut. Biri geliştirdiğimiz ‘messenger RNA’ teknolojisiydi ve devam eden bulaşıcı enfeksiyon aşı programlarımız vardı.
Lakin ikinci konu, şahsileştirilmiş kanser aşısı platformumuza dayanan grubumuzun, kısa müddette birden fazla adayı değerlendirmemizi sağlayan süreçler oluşturmasıydı.”
“SİYASETLE İLGİLENMİYORUZ”
NYT’nin ABD Lideri Donald Trump’ın aşı sonuçlarının açıklanmasının “siyasi emeller nedeniyle ertelendiği” savına dair sorusuna Uğur Şahin şu cevabı verdi:
“Siyasetle ilgilenmiyoruz. Günün sonunda ilgimiz bu aşıyı olabildiğince süratli geliştirmek. Ve etik standartlara uymalıyız, bilimsel standartları takip etmeliyiz.
Ve elbette, bununla uygun formda başa çıkmak bir bütünlük sorunudur. Bu yüzden etki sonuçlarını pazar günü, akşam öğrendim ve sonraki sabah sonuçları yayınladık. Bu o kadar önemlibir bilgi ki, grubumuz, basın takımımız, uygun raporu bulmak için bütün gece çalıştı.
Bu işin sürece hali budur. Bundan ötürü günün sonunda, bilim tarafından yönlendiriliyoruz ve hiçbir siyasi gündeme uymayan kendi standartlarımızla hareket ediyoruz.”
mRNA TEKNOLOJİSİNİN ÖZÜ
Gazetenin aşının yapısını oluşturan “messenger RNA” (mRNA) teknolojisinin kullanım süreçleriyle ilgili sorusuna da Dr. Hasret Türeci şu cevabı verdi: “mRNA şu ana kadar onaylanmış bir aşı yahut ilaç sınıfı değil. Lakin bu, 20 yıldır var olan bir teknoloji. Ve klinik denemelerde, bulaşıcı hastalık belirtilerine ilaveten kansere karşı da yıllardır kullanılıyor. Münasebetiyle mekanik olarak, bir aşı ile elde etmek istediğiniz şey, bir kişiyi aşılamanız ve böylelikle bağışıklık sisteminin virüsün kimi kısımlarını yahut virüsün zayıflatılmış bir biçimini görmesini ve hangi protein yapılarına karşı bir bağışıklık geliştireceğini anlamasını sağlamaktır.
Ve şayet bu kişi bir noktada gerçek virüsle karşılaşırsa, bağışıklık reaksiyonu aslında oradadır ve çok süratli hareket ederek hastalığı önler. Ve mRNA ile yaptığımız şey, virüs proteinlerini değil, genetik bilgiyi, yani proteinin öncüsü olan RNA’yı sağlamak.”
GENETİK BİLGİ YÜKLEMESİ
NYT’nin “Yani aslında meyyit virüsten çok sentetik genetik talimatları mı yerleştiriyorsunuz” sorusuna Hasret Türeci, “Tamamen o denli. Bu, bir virüsün genetik bilgisinin sentetik formudur ve daha kıymetlisi tam virüs değildir. Bunlar yalnızca yeterli bir bağışıklık reaksiyonu için değerli olan kısımlardır.
Bu durumda, koronavirüs için, sivri uçlu proteinin genetik bilgisidir. Ve sivri uçlu protein, virüsün enfekte etmek istediği insan hücrelerine takıldığı bir kancadır. Bu yüzden fonksiyonel olarak virüsün çok kıymetli bir modülü. Ve bu yapıya karşıbir bağışıklık reaksiyonu oluşturabiliriz.” karşılığını verdi.
“SENEYE OLAĞANA DÖNEBİLİRİZ”
Gazetenin, “Yüzde 60 aşılanma oranına ulaşılması halinde, ne vakit olağana dönülmesini bekliyorsunuz” sorusuna Prof. Şahin şu cevabı verdi:
“Zorlu kış periyodumuz var. Umarım ilkbahar ve yazla birlikte enfeksiyon oranları Yaz nedeniyle düşer. Yaz sonuna kadar aşılanma oranının yüzde 60, yüzde 70 aralığında olmasını bekliyorum. Ve buna ulaşırsak, gelecek yıl olağan bir sonbahar ve kış geçirebiliriz.”
DÜNYANIN EN VARLIKLI 500’Ü ORTASINA GİRDİ
Koronavirüse karşı dünyada onaylanan birinci aşıyı geliştiren Prof. Dr. Uğur Şahin ile Dr. Hasret Türeci, dünyanın en varlıklı 500 bireyi ortasına girdi. BioNTech’in payları, İngiltere’nin aşıya onay vermesinin akabinde yaklaşık yüzde 10 artarken, yıllık bedeli yüzde 250’den fazla yükseldi.
Bloomberg’ün Milyarderler Endeksi’ne nazaran, bu gelişmeden sonra Uğur Şahin, 5.1 milyar dolarlık net servetiyle dünyanın en güçlü 493’üncü bireyi oldu. Gelecek hafta ABD Besin ve İlaç Dairesi (FDA) ile Avrupa İlaç Ajansı’nın (EMA) da onayının akabinde, BioNTech paylarının tepeyi görmesi bekleniyor.
“GÖÇMEN KÖKENİMİZ SİYASETE ALET EDİLMESİN”
Gazete, Türkiye’den Almanya’ya göç etmiş ailelerin çocukları olmalarına fazla odaklanıldığını belirterek, Şahin ve Türeci’ye bu hususta neler düşündükleri sorusunu da yöneltti.
Uğur Şahin şu cevabı verdi: “Sanırım bir yandan hayatımızın öbür insanlara ilham verdiğini anlıyorum. Ve bu yalnızca göçmenlerle ilgili değil. Tıpkı vakitte aşının Almanya’da geliştirilmesiyle ilgili.
Bu yüzden beşerler bunun bir Alman aşısı olmasıyla gurur duyuyor yahut bu, Türkiye’den gelenler tarafından geliştirilen bir aşı. Ve tüm bu olumlu hislerin büsbütün güzel olduğunu düşünüyorum.
Ancak hoşlanmadığımız şey, bunun siyasi tartışma için bir araç olarak kullanılması. Göçmenliğin artıları ve eksileri hakkında siyasi bir tartışma yapılmamalıdır. Günün sonunda, anahtar bildiri, işbirliğinin anahtar olduğudur.”
KISA MÜDDETTE NASIL BULUNDU
Aşının kısa bir müddette geliştirilmiş olmasının korku verici olup olmadığına dair soruya Türeci şu cevabı verdi:
“Rekor bir müddette bütün bir klinik geliştirme programını yürütebilmemiz, olağanda daha sonra yaptığınız iş akışlarına paralel olarak başlamamızdan kaynaklanıyor. Ve yardımcı olan bir öbür taraf de klinik araştırmanızı aktifleştirmek, olağan idari mühletleri almakta ısrar etmeyen dünya çapındaki düzenleyici otoritelerle son derece etkileşimli diyalog ve işbirliğiydi. Bundan ötürü hızlandırılmış programa sahip olmamızı sağlamak için tüm paydaşlar ortasında çok ağır bir işbirliği vardı.”
“KİMSEYİ İKNA ETMEK İSTEMİYORUZ”
“Aşıya nasıl ikna edeceksiniz” sorusunu Türeci şöyle yanıtladı: “Kimseyi ikna etmek istemiyoruz. Katkımızın, olabildiğince şeffaf olmamız, denemelerimizde elde ettiğimiz dataları detaylı bir biçimde kamuyla paylaşmamız olduğunu düşünüyoruz.”
