Koronavirüsün bedendeki maksatlarından biri ACE2 molekülüdür. Erkeklerde testislerde bulunan hücrelerin ACE2 özelliğinin çok yüksek oranda …
Bu katman bizleri birçok olumsuz durumdan koruyor. Fakat birtakım virüsler (ör: ZİKA, hepatit virüsleri, HIV) bu bariyeri aşabiliyor. Sonuç olarak da SARS-COV2 mikrobu da dahil birtakım viral hastalıklar testislerde izlenebiliyor.
Hasebiyle bu virüsün testisi gaye doku olarak seçip birtakım yıkımlara sebebiyet verdiği ve genito-üriner sistem üzerinde olumsuz tesirlere neden olduğunu gösteren çalışmalar var.
Genç erkeklerin etkilenme ihtimali daha fazla
ACE2 özelliği, erkek testislerinde farklı yaşlarda, farklı ölçülerde görüldüğü ortaya çıkmıştır. 30 yaşın üzerindeki erkeklerde bu özellik daha yüksekken 60 yaşın üzerinde testislerde ACE2 özelliğinin düştüğü görülmektedir.
Bu nedenle genç hastaların testislerinin bu hastalıktan etkilenme ihtimali ileri yaştaki erkeklere nazaran daha fazladır. Bu virüs, bilhassa orşit ismi verilen testis iltihaplanmasını tetikleyebiliyor.
Cinsel isteği, libidoyu da etkileyebilir
Testiste yalnızca sperm üretimi yapılmıyor; bu organda birebir vakitte erkeklik hormonu olan testosteron da üretiliyor.
Testosteron üretiminin, virüse yakalananlarda yakalanmayanlara kıyasla önemli derecede azalma olduğunu araştırmalar gösteriyor. Çalışmalarda testosteron/LH oranı dediğimiz ve testis hücrelerinin hassaslığını gösteren birtakım erkeklik hormonlarında Kovid-19 hastalarında azalma olduğu bulundu.
Bu durum bize, erkekte cinsel isteği, libidoyu da olumsuz etkileyebileceğini gösteriyor. İlerleyen devirlerde ve beraberinde de cinsel işlev bozukluklarında sebebiyet verebileceği akla gelebiliyor. Hatta bu viral hastalık yaygın pıhtılaşma ile seyrettiği için testis damarlarında tromboz ismi verilen tıkanıklık durumlarına da sebep olabiliyor.
Gebelik ihtimaline olan tesirleri
Elimizdeki bilgiler Covid-19 taşıyan erkeklerin az bir kısmında virüsün meniyle atılarak cinsel yolla bulaş olabileceği kuşkusu uyandırıyor. Fakat bilhassa PCR testi ile yapılan çalışmalarda, etkin hasta olan yahut hastalıktan düzgünleşmiş bireylerde semen örneklerinde bariz olarak virüse rastlanılmamıştır.
Fakat yeniden de tüp bebek yapılırken bu istikamette önlemlerin alınması önerilmekte. Yapılan bilimsel çalışmalarda, SARS-COV2 mikrobunun erkeklerde sperm özelliklerinde (sayı-hareket vb.) olumsuz durumlara yol açabileceği, bilhassa de genetik hasar meydana getirebileceği belirtilmiştir.
SARS-COV2 aşıları sperm özelliklerini olumsuz tesirler mi?
Elimizdeki mevcut bilimsel datalara bakarak bu yorumu yapmak mümkün değil. Epeyce yeni bir çalışmaya nazaran, aşı sonrasında sperm özellikleri değişmemiş. Lakin uzun periyot tesirler için vakte gereksinim var.
Sonuç olarak Kovid-19 enfeksiyonunun üreme işlevlerini bozabileceği kuşkusu devam ediyor. Fakat bunun ne oranda kısırlığa yol açacağını şimdi bilmiyoruz. Bu hastalık dünya için hala değerli bir tehlike olarak devam ediyor.
Daha detaylı ve geniş çalışmalar ilerleyen periyotlarda ortaya çıkacaktır. Bugün için erkek üreme sıhhati açısından hastalıktan korunmak ve hastalık bulguları ortaya çıktığında sıhhat kuruluşlarına başvurmak alınacak en değerli önlemlerdendir.