Kredi Çekerken Hangi Vergiler ve Ödemeler Alınır? Oranları Nasıl?

Kredi başvurusunun olmazsa olmazlarından olan faiz ödemeleri; kredinin türüne, vade sayısına ve müşteri risk potansiyeline bağlı olarak değişen temel masraflardır. Çekilen ana paraya ek olarak ödenmesi gereken ücretleri kapsar ve aylık veya yıllık olarak tahsil edilebilir. Birçok banka düşen faiz yöntemini uygular ve genellikle tüketicilerden ilk aylarda daha fazla faiz ödemesi alır. Bu nedenle kredinin son aylarına doğru ödediğiniz faiz oranları da düşme eğilimindedir.

Kredi için bankaya başvurduğunuz ilk anda adınıza bir dosya açılır. Başvurulan kredi türü fark etmeksizin açılan bu dosya doğrudan bir masraftır ve en fazla toplam kredi miktarının binde beşine denk gelebilir. Bankalar genellikle bu oranı üst limitlerinde kullanmayı tercih etseler de bu ücret, çekilen kredi türüne ve tutarına göre değişiklik gösterebilir. Kredi tahsis ücreti olarak da adlandırılan bu ücret bankanın, kredi başvurusu esnasında yaptığı işlemler ve harcamalar karşılığında talep edilir. Çünkü kredi başvurusunu incelemenin ve kişinin finansal durumunu değerlendirmenin belirli bir maliyeti vardır.

Damga vergisi, kredi bedeline göre hesaplanan ve değişiklik gösteren bir masraftır. Belge bedelinin belirli bir yüzdesine denk gelen damga vergisi, kredi sözleşmelerinde kullanılan belgeler, sözleşmeler ve diğer onaylamalar için gerekir. Belge düzenlemesi ve tescili karşılığında istenen bu ücretlendirme müşteri tarafından ödenir ve istenen belge türü ile sayısı üzerinden hesaplanır.

Bankalar, başvurularda faiz oranını düşürerek toplam maliyeti azaltmak için komisyon ücreti talep ederler. Bu ücret konut kredilerinde %1 ve %2 gibi bir orana sahip olurken, ihtiyaç ve taşıt kredilerinde daha cüzi bir oranda olabilir. Komisyon ücreti en düşük faiz oranını hesaplamak adına önemli bir gider kalemidir çünkü kimi zaman bankanın uyguladığı faiz indirimine karşılık gelebilir. Komisyon her kredi teklifinde sunulan zorunlu bir masraf değildir, dolayısıyla tüketici olarak her zaman komisyonsuz bir fiyat teklifi alabilirsiniz.

BSMV Vergisi, banka ve sigortacılık hizmetleri karşılığında alınan resmi bir vergidir ve çekilen kredi üzerinden hesaplanır. Güncel olarak %15 oranında yenilenen BSMV tutarı, bankaların hazırladıkları sigorta poliçeleri ve prim tahsilatı gibi faaliyetleri karşılığında alınır.

Kredi sigorta uygulamaları, müşteri çıkarını gözeten ve olası bir sağlık problemi, işsizlik veya ölüm karşısında ödeme sorunlarını çözmelerini sağlayan ücretlendirmelerdir. Özellikle ihtiyaç ve taşıt kredilerinde ‘kredi hayat sigortası’ adı altında geçen bu ücretler, müşteri seçimine bağlı olarak tercih edildiğinden zorunlu değildir. Dolayısıyla ödenmeyebilir fakat yine de tercih edilmesi halinde, borç sahibinin bankadan geri ödeme güvencesi almasına yardımcı olur. Ücretlendirme ise kredi türü, miktarı ve vade sayısı gibi parametrelere göre değişir.

Konut kredilerine ise bu masraflara ek olarak ekspertiz ücreti ile ipotek tahsis ücreti gibi kesintiler dahil edilir. Konut kredisi veren bankalar, mülkün gerçek değerini öğrenmek için SPK lisanslı bağımsız kuruluşlara başvurur ve bunun karşılığında doğan ücreti kredi kullanacak tüketiciye yansıtır. Diğer masraflardan farklı olarak bu bedel, kredi kullanımından önce peşin olarak ödenir ve ortalama 650 ile 4500 TL arasında değişir. İpotek ücreti ise bankanın teminat olarak alacağı konut üzerine konulan ipoteği kaldırmak için ödenir ve ekspertiz ücretinden daha cüzi bir aralıkta yer alır. Ancak her banka ipotek tahsis ücreti istemeyebilir.

Konut kredisi çekerken yaptırılması gereken zorunlu sigortalar da masraf kalemine dahil edilir. Metrekare üzerinden hesaplanan DASK, aslında ödenmesi gereken tek zorunlu sigortadır ve yapı tarzına, büyüklüğüne, risk durumuna göre değişir. Konut sigortası ise kredi kullanırken yapılması zorunlu olmamasına rağmen, kimi zaman gereksinim duyulan bir giderdir. Çünkü satın alınacak konutun doğal afet ve hırsızlık gibi durumlara karşı teminatla korunmasını sağlar. Yine konut sigortası oranı da mülk türüne göre değişir.

Taşıt kredisinde ise kasko ve taşıt kredisi gibi masraflar devreye girer. Taşıt kredisi çekecek olanlar için önemli olan bu masraflar aracın yılına, kilometresine, sıfır veya ikinci el olma durumuna göre değişir. Dolayısıyla bankaların sigorta acenteleri üzerinden verdiği teklifler satın alınacak araç türüne göre farklılaşabilir. Ancak kasko ve taşıt vergisinin yıllık olarak yenilenmesi gerekir.

Günümüz dünyasının vazgeçilmez ekonomik aygıtlarından olan bankalar, kredi sözleşmelerini kullanarak her iki tarafa da borç yükler. Kredi kullanımında faize ek olarak hesaplanan bu masraflar, ödeme planını ve bütçeyi kontrol etmek için hayati önem taşır. Bu nedenle her kredi yüklenicisinin bankaya başvurmadan önce kredi vergilendirme sistemiyle ilgili genel bilgi edinmesi gerekir. Ancak genellikle ödenmesi gereken tutar, bankanın kişiye özel sunduğu teklifte açıkça belirtilir. Dolayısıyla geri ödeme planı yaparken ilk önce bankanızın poliçelerini incelemek isteyebilirsiniz!