Küresel piyasalar dikkat kesildi! Powell’dan faiz çıkışı…

Global piyasalar Rusya-Ukrayna savaşının tesirleriyle uğraş ederken Fed ise programını kararlılıkla uygulamaya devam ediyor. ABD iktisadını sarsan enflasyondaki yükselişin durdurulması için Fed faiz artırımlarına başladı. Geçtiğimiz hafta faizi 25 baz puan artıran Fed yeni adımlar atmaya hazırlanıyor.

Dünyayı tesiri altına alan enflasyon sorunu ile gayret etmek için merkez bankaları birer birer faiz artırım silahını kullanmaya başladı. Fed’in faizi 25 baz puan artırmasıyla birlikte gelişmekte olan ve gelişmiş birçok ülke gecikmeden faiz artırdı.

TALEP ÇOK, ARZ AZ, FİYATLAR FIRLADI

Koronavirüs pandemisiyle birlikte üretimin azalması, pandeminin tesirlerinin azalmasıyla da talepteki artış ve arzdaki azalış nedeniyle fiyatlarda yükseliş yaşandı. Bilhassa elektronik aygıtlarda kullanılan çiplerde yaşanan üretim derdi global çapta krize neden oldu. Başta elektronik dalı olmak üzere otomotiv, sanayi üzere birçok kesim çip krizinden ağır yara aldı. Araba fabrikaları süreksiz olarak kapanırken arz kısıtlaması nedeniyle fiyatlar arttı.

Pandemi sonrasında güç fiyatlarında da yükselişler enflasyonu etkileyen ana ögelerden birisi oldu. Ayrıyeten birçok ülkenin pandemi kaidelerini esnetmek için halkına karşılıksız verdiği paralar da enflasyonun şişmesini sağladı.

Tekrar pandemi sonrasında oluşan insan hareketliliği de ani değişiklikler yarattı. Ülkelerin sonlarını açması, turizmin canlanmaya başlaması, önlemlerin gevşetilmesi, birtakım ülkelerde maske kullanımının bitmesiyle birlikte turizm dalında de fiyatlar çok artmaya başladı.

RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI DA TESİRLİ OLUYOR

Rusya ve Ukrayna ortasında gerçekleşen savaşın soğumaması, iki ülke ortasında müzakerelerin sonuç vermemesi ve Rusya’nın akınlarına devam etmesi global çapta meselelere neden oldu. Dünyanın en büyük petrol üreten ülkelerinden olan Rusya’dan petrol alınmamasına yönelik karar alınınca güç fiyatları da yükseliş gösterdi. Ayrıyeten hem Rusya hem de Ukrayna kıymetli derecede dünyanın tahıl ambarı olması ve bu eserlere de erişimin kısıtlanacağı beklentisi besin fiyatlarında artış yarattı. Bunun dışında demir-çelik alanında da problemler yaşanmaya başladı. Güç kısıtları, besine erişimde zorluk üzere etkenler dünya çapında fiyatların kısa müddette tepe denemeleri yapmalarına neden oluyor.

POWELL FAİZİ DAHA SÜRATLİ ARTIRABİLİR

Fed Lideri Jerome Powell, yüksek enflasyonun ısrarcı olması halinde Fed’in faiz artırımlarını hızlandırmaya açık olduğunu duyurdu.

Faiz artırımlarına karşın enflasyonda gerileme görülmemesi halinde siyaset yapıcıların faizleri daha süratli artırmak isteyeceklerini lisana getiren Powell, enflasyonun yılın birinci çeyreğinde zirve yaptığını gördüklerini, ikinci çeyrekte de düşüş konusunda beklentilerinin olduğunu belirtti. Enflasyon siyaset yapıcıların beklentilerinden uzak seyretmesi halinde faiz artırımlarında daha süratli hareket muhtaçlığı doğacağına ve bunu da yapabileceklerini söyleyen Powell faizi 50 baz puan düzeyinde de artırabileceklerini söz etti. Powell “Eğer faizi bir toplantıda yahut toplantılarda 50 baz puan artırmanın uygun olduğunu düşünürsek, bunu yaparız” değerlendirmesinde bulundu.