Lübnan zorlu geçen 2020 yılında ekonomik ve siyasi sorunlarla boğuştu

Kamu borcunun 90 milyar doları aştığı Lübnan’da dolar krizinin yanı sıra enflasyondaki yüksek artış ve işsizlikle ekonomik sıkıntılar derinleşti.

Ülkede 1975-1990 yıllarındaki iç savaştan bu yana en büyük ekonomik krizlerden biri yaşanırken hükümetin kurulmasıyla ilgili belirsizlik de devam ediyor.

Beyrut Limanı’ndaki patlama ve hükümet krizi

Lübnan’da 2020’ye damgasını vuran olay başşehir Beyrut’taki limanda 4 Ağustos’ta meydana gelen büyük patlama oldu.

Patlama sonucunda Lübnan iktisadının can damarı sayılan Beyrut Limanı büyük bir harabeye dönüştü. Lübnanlı yetkililer, 6 yıl boyunca bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın limanda infilak ettiğini açıkladı. Olayın akabinde artan protestolar üzerine Hassan Diyab hükümeti 10 Ağustos’ta istifa etti.

Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 31 Ağustos’ta Mustafa Edib’i yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi. Lakin Edib, 26 Eylül’de “hükümeti kurma mutabakatının olmadığını” söyleyerek misyonu iade etti.

Bu gelişmelerin akabinde Cumhurbaşkanı Avn, hükümeti kurma misyonunu bu kere 22 Ekim’de eski Başbakan ve Müstakbel Hareketi başkanı Saad Hariri’ye verdi. Ortadan 2 ay geçmesine karşın Hariri de yeni kabineyi hala oluşturamadı.

Para ünitesinin bedel kaybetmesi

Lübnan lirası 2020’de ABD doları karşısında yüzde 78 kıymet kaybetti ve 1 ABD doları karaborsada 9 bin liraya kadar çıktı.

Lübnan Merkez Bankası haziran ayında başlattığı teşebbüsle, elektronik bir platform kurarak resmi kur ile karaborsa ortasındaki farkı kapatmaya ve tek bir dolar kıymeti sağlamaya çalıştı.

Lakin bu teşebbüs istenen sonucu vermedi. Merkez Bankasının resmi kurunda 1507 lira, banka süreçleri için kullanılan elektronik platformda 3 bin-3 bin 900 lira olan dolar karaborsada 8 binden 9 bine yükselen fiyattan süreç görmeye devam etti.

Enflasyon

Lübnan İstatistik Yönetiminin açıkladığı bilgilere nazaran, geçen yılın kasım ayından bu yılın birebir devrine kadar tüketici fiyat endeksi yüzde 136,8 arttı.

Döviz karşısında Lübnan lirasının kıymet kaybetmesi ve bu farkın tüketiciye yansıtılması nedeniyle ithal ve yerli eserler ortasında da keskin bir fiyat farkının oluştuğu görüldü.

İşsizlik

Lübnan’da ekonomik ve siyasi ezalar 2020’de iş fırsatlarının daralmasına ve işsizliğin artmasına neden oldu.

Lübnan Restoran, Kafe, Kabare ve Pastane Sahipleri Birliğinin açıklamasına nazaran, yılbaşından kasım ayına kadar 265 iş yeri kapandı.

Beyrut merkezli Information International şirketi ise ülkedeki işsiz sayısının yıl sonuna kadar 1 milyona ulaşmasının ve işsizliğin yüzde 65 olmasının beklendiğini açıkladı.

Protestolar

Lübnan’ın yıl boyunca boğuştuğu ekonomik ve siyasi ıstıraplardan önemli halde etkilenen vatandaşlar, şovlar düzenleyerek ülkedeki gidişata reaksiyonlarını gösterdi.

Kamuda çalışan sürücülerden kontratlı öğretmenlere kadar birçok farklı meslek kümesi şovlara katılırken, Personel Sendikaları Birliği ve başka sendikalar ülkenin çeşitli yerlerinde düzenlenen protestolara dayanak verdi.

Düzenlenen protestolarda, göstericiler ülkenin para ünitesinin dolar karşısında bedel kaybetmesini ve bunun neden olduğu hayat pahalılığına itirazlarını lisana getirdi.